Της Ιωάννας Βαρδαλαχάκη
[email protected]
Σε περίπτωση ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, οι ΗΠΑ και οι δυτικοί σύμμαχοί τους ετοιμάζουν μια σειρά κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας, που στοχεύουν σε διάφορους τομείς της οικονομίας από άτομα του στενού κύκλου του Βλαντιμίρ Πούτιν μέχρι τις τράπεζες και τις εξαγωγές τεχνολογίας.
Όπως υποστηρίζουν Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωμτούχοι, το πακέτο κυρώσεων που ετοιμάζεται, θα ήταν το πιο σοβαρό και απειλητικό μετά από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Τότε, η Ρωσία βυθίστηκε στην οικονομική κρίση. Το ρούβλι έχασε τη μισή αξία του, η κεντρική τράπεζα είδε τα αποθεματικά της να μειώνονται κατά 130 δισ. δολάρια και η οικονομία οδηγήθηκε σε ύφεση.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν οι κυρώσεις που ετοιμάζουν θα έχουν «καταστροφικές επιπτώσεις» στην οικονομία της Ρωσίας. Όμως ισχύει κάτι τέτοιο;
Αρκετοί οικονομολόγοι έχουν τις αμφιβολίες τους, υποστηρίζοντας πως αφενός το Κρεμλίνο έχει περάσει τα τελευταία οκτώ χρόνια προετοιμαζόμενο για περισσότερες κυρώσεις- για παράδειγμα, τα αποθέματα της κεντρικής τράπεζας πλησιάζουν ένα ποσό-ρεκόρ, ο προϋπολογισμός παρουσίασε πλεόνασμα 0,4% του ΑΕΠ πέρυσι, το δημόσιο χρέος στο 18% του ΑΕΠ συγκαταλέγεται στα χαμηλότερα των μεγάλων οικονομιών, έχει μειώσει την εξάρτηση από το δολάριο για το εμπόριο και τις συναλλαγές και δημιουργεί τις δικές της εναλλακτικές λύσεις στα συστήματα πληρωμών που κυριαρχούν οι ΗΠΑ- αφετέρου οι τιμές του πετρελαίου, που είναι η κύρια εξαγωγή της Ρωσίας, συνεχίζουν ανοδικά σήμερα, χωρίς να πέφτουν όπως το 2014.
Επομένως το οικονομικό πλήγμα ενδέχεται να μην είναι τόσο σημαντικό όσο κάποιοι περιμένουν.
«Οι πιο πιθανές κυρώσεις στις επενδύσεις, τις τράπεζες και το εμπόριο θα προκαλούσαν σοβαρό οικονομικό πλήγμα, αλλά θα περιόριζαν την οικονομική αναστάτωση, όσο συνεχίζουν να ρέουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Στα πιο ακραία σενάρια, η Ρωσία θα επωμιζόταν πολύ βαρύτερο κόστος, με απαγορευτικά υψηλό τίμημα για την Ευρώπη», σχολιάζουν οι οικονομολόγοι του Bloomberg Economics.
Σύμφωνα με την Natalia Lavrova του BCS, μόνο στο ακραίο σενάριο η Ρωσία θα νιώσει την «κάψα» των μέτρων.
Στο ήπιο σενάριο- με τις κυρώσεις να πλήττουν μόνο τα μέλη του Κρεμλίνου και ορισμένες κρατικές οντότητες-, το ρούβλι θα υποχωρήσει περίπου 6%, ο πληθωρισμός θα αυξηθεί ελαφρά και η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 2,4% φέτος, μειωμένη κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες από τη βασική πρόβλεψη, Τα ευρύτερα όρια θα πλήξουν περισσότερο το ρούβλι και θα μειώσουν την ανάπτυξη στο 1,4%, εξήγησε.
Στο πιο ακραίο σενάριό της, το οποίο θα περιελάμβανε αυστηρά όρια στο χρέος και τις τράπεζες, καθώς και τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το σύστημα χρηματοοικονομικών επικοινωνιών Swift, η οικονομία θα βυθιζόταν σε ύφεση φέτος, είπε.
Εν συντομία, η επιβολή των αυστηρότερων κυρώσεων και στις 12 μεγαλύτερες εμπορικές τράπεζες της Ρωσίας «θα μπορούσε να προκαλέσει επανάληψη της κρίσης του 2014, με πιο δύσκολες και μακροπρόθεσμες συνέπειες», ανέφερε ο Εβγκένι Κοσέλεφ της Rosbank, Εβγκένι Κοσέλεφ.
Με την πάροδο του χρόνου, τα όρια στην πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την τεχνολογία θα περιόριζαν περαιτέρω τις ήδη υποβαθμισμένες προοπτικές ανάπτυξης της Ρωσίας.
