Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Αγγελόπουλου
[email protected]
Η 1η Ιανουαρίου 2022 είναι ημερομηνία-ορόσημο, κατά την οποία καταργούνται όλες οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης «κλειδώνουν» στα 67 έτη με 15ετία (4.500 ένσημα) ή στα 62 έτη, αλλά με 40 χρόνια ασφάλισης (12.000 ένσημα). Με δεδομένο ότι βρισκόμαστε μόλις λίγες μέρες πριν από την αλλαγή του έτους, υπάρχουν ακόμα χρονικά περιθώρια για να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων που πληρούν τις τωρινές προϋποθέσεις πρόωρης αποχώρησης από την εργασία. Προϋποθέσεις που σε λίγες μέρες δεν θα υφίστανται.
Με την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων (ν. 4336/2015) καταργούνται όλες οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις προ του 62ου έτους ηλικίας. Μοναδικές εξαιρέσεις διατήρησης των συνθηκών πρόωρης συνταξιοδότησης είναι περιπτώσεις βαρέων και ανθυγιεινών ενσήμων για γονείς που είναι χήροι και τα τέκνα τους είναι ανίκανα προς βιοπορισμό. Όμως αυτές οι περιπτώσεις θα είναι ελάχιστες.
Επίσης, όπως υπενθυμίζει η Ένωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), από την 1η Ιανουαρίου της νέας χρονιάς τίθεται σε ισχύ και η ρήτρα προσδόκιμου ζωής για περαιτέρω μελλοντική αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αν αυτό κριθεί σκόπιμο. Πρόκειται για μια παρέμβαση που σχετίζεται άμεσα με το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας και η οποία ενδεχομένως να έρθει στο προσκήνιο κατά τα επόμενα έτη. Άλλωστε, ο ΟΟΣΑ έχει ήδη εκπονήσει έκθεση, στην οποία αναφέρει ότι θα χρειαστούν παρεμβάσεις στην Ελλάδα μετά το 2035 και ιδιαίτερα μετά το 2050.
Η ΕΝΥΠΕΚΚ εκτιμά ότι η αύξηση των ετών εργασίας θα κυμανθεί από 5 έως 12 έτη κατ’ ανώτατο επίπεδο. Από τα νέα όρια ηλικίας υπολογίζονται ότι θα επηρεαστούν περισσότεροι από 3 εκατ. ασφαλισμένοι. Ακριβέστερα, όσοι θα χρειάζονται από 1.500 έως 3.600 ένσημα επιπλέον για να μπορέσουν να συνταξιοδοτηθούν.
Ας δούμε σε ποιες κατηγορίες ασφαλισμένων υπάρχει ακόμα το περιθώριο συνταξιοδότησης, λίγο πριν από την ολοκλήρωση του 2021:
Δημόσιος τομέας
Για περιπτώσεις χορήγησης πλήρους σύνταξης ισχύουν τα εξής:
* Ασφαλισμένοι που κατάφεραν να συμπληρώσουν 40 έτη ασφάλισης (με πραγματικό ή πλασματικό χρόνο) και έγιναν 62 ετών εντός του 2021.
* Ασφαλισμένοι που εργάζονται στο Δημόσιο, οι οποίοι είχαν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης έως την 31η Δεκεμβρίου 2010. Μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στην περίπτωση κατά την οποία κατάφεραν να συμπληρώσουν την απαιτούμενη 35ετία έως την 31η Δεκεμβρίου 2018. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας θα καταφέρουν να λάβουν και πλήρη σύνταξη, αν υποβάλλοντας την αίτηση συνταξιοδότησης είναι πάνω από 60 ετών και 6 μηνών.
* Ασφαλισμένοι που εργάζονται στο Δημόσιο, οι οποίοι συμπλήρωσαν την 25ετία έως την 31η Δεκεμβρίου 2011. Θα πρέπει συνδυαστικά να έχουν καταφέρει να συμπληρώσουν 36 έτη εργασίας το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 2019. Θα λάβουν πλήρη σύνταξη εάν είναι άνω των 60 ετών και 6 μηνών.
* Ασφαλισμένοι που έχουν ημερομηνία γέννησης από τον Αύγουστο του 1960 και μετά, θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει την 25ετία έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010. Αν έχουν καταφέρει να καλύψουν το όριο της 35ετίας μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019, αποχωρούν με πλήρη σύνταξη εάν είναι άνω των 60 ετών και 6 μηνών. Το ίδιο μπορεί να επιτευχθεί εάν συμπληρώνουν 36 έτη έως την ανωτέρω ημερομηνία.
* Ασφαλισμένοι που γεννήθηκαν έως τον Ιούνιο του 1961 και οι οποίοι συμπλήρωσαν 25ετία στις 31 Δεκεμβρίου 2010. Απαραίτητη προϋπόθεση για πλήρη συνταξιοδότηση σε ηλικία 60 ετών και 6 μηνών είναι να έχουν καλύψει και το σκέλος της 35ετίας μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019 το αργότερο.
* Ασφαλισμένοι που έχουν γεννηθεί από τον Φεβρουάριο του 1960 έως και τον Ιανουάριο του 1961 έχουν τη δυνατότητα να έχουν συμπληρώσει την απαιτούμενη 25ετία έως την 31η Δεκεμβρίου του 2012. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, απαιτείται ταυτόχρονα να έχουν καλύψει και 37 έτη ασφάλισης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2019. Αν πληρούν όλες τις ανωτέρω προϋποθέσεις, τότε αποχωρούν με πλήρη σύνταξη εάν είναι 60 ετών και 11 μηνών.
* Ασφαλισμένοι που έχουν γεννηθεί από τον Σεπτέμβριο του 1957 μέχρι και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει την 25ετία το 2011 το αργότερο, για να αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη, σε ηλικία 63 ετών και 3 μηνών.
* Ασφαλισμένοι - δημόσιοι υπάλληλοι με τρία παιδιά που έχουν γεννηθεί από τον Μάιο του 1964 μέχρι και τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει 25 έτη το 2011 και θα αποχωρήσουν από την εργασία τους μόλις γίνουν 56 ετών και 9 μηνών.
* Δημόσιοι υπάλληλοι που είναι γονείς ανήλικων τέκνων και οι οποίοι συμπλήρωσαν μέχρι το 2011 την απαραίτητη 25ετία. Σε αυτή την περίπτωση, εάν κατά τη συμπλήρωση του ανωτέρω ορίου προϋπηρεσίας είχαν ανήλικο παιδί, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν όταν γίνουν 56 ετών και 9 μηνών. Προϋπόθεση να έχουν γεννηθεί ανάμεσα στον Μάιο και τον Δεκέμβριο του 1964.
* Όσοι άνδρες ασφαλισμένοι - δημόσιοι υπάλληλοι έχουν γεννηθεί το 1961 και κατάφεραν να συμπληρώσουν 25ετία το 2010, βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη μόλις γίνουν 60 ετών.
* Γυναίκες ασφαλισμένες - δημόσιοι υπάλληλοι που γεννήθηκαν το 1966 και συμπλήρωσαν 25ετία το 2010, βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη μόλις γίνουν 55 ετών.
* Άνδρες ασφαλισμένοι - δημόσιοι υπάλληλοι που γεννήθηκαν το 1965 και συμπλήρωσαν το 2011 την απαιτούμενη 25ετία, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν, με μειωμένη σύνταξη, μόλις γίνουν 56 ετών.
* Άνδρες ασφαλισμένοι - δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι γεννήθηκαν το 1963 και συμπλήρωσαν το 2012 την απαραίτητη 25ετία, αποχωρούν από την εργασία τους με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 58 ετών.
Ιδιωτικός τομέας
* Γυναίκες που είναι μητέρες και είναι ασφαλισμένες στο πρώην ΙΚΑ, θα πρέπει να έχουν γεννηθεί από τον Απρίλιο έως τον Δεκέμβριο του 1960 και να έχουν συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το τέλος του 2011. Σε αυτή την περίπτωση και εάν έχουν παιδί που γεννήθηκε από το 1993 και μετά, αποχωρούν από την εργασία τους με πλήρη σύνταξη σε ηλικία 60 ετών και 9 μηνών.
* Ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που έχουν γεννηθεί έως το τέλος του 1960, για να συνταξιοδοτηθούν άμεσα πρέπει να έχουν συμπληρώσει 10.500 ημέρες ασφάλισης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2012. Στο ανωτέρω όριο μπορούν να περιληφθούν και έως 5 πλασματικά έτη, με εξαγορά χρόνου ασφάλισης. Εάν οι ανωτέρω ασφαλισμένοι έχουν συμπληρώσει εντός του τρέχοντος έτους 11.100 ένσημα, τότε μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη σε ηλικία 60 ετών και 11 μηνών.
* Ασφαλισμένοι του πρώην ΙΚΑ οι οποίοι έχουν γεννηθεί έως τον Ιούνιο του 1965, για να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 56 ετών και 6 μηνών θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει 10.500 ένσημα. Από αυτά όμως θα πρέπει το λιγότερο 7.500 να είναι βαρέα και να τα έχουν συμπληρώσει μέχρι το τέλος του 2012.
* Γυναίκες ασφαλισμένες - εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα, με έναρξη ασφάλισης έως και το 1992, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη σε ηλικία 55 ετών. Προϋπόθεση όμως είναι να έχουν συμπληρώσει την απαραίτητη 15ετία (4.500 ημέρες ασφάλισης) έως τα τέλη του 2010. Επίσης θα πρέπει, από το σύνολο των ενσήμων τους, τα 3.600 να είναι βαρέα και από αυτά, τα 1.000 ένσημα να είναι βαρέα κατά τα τελευταία 17 έτη. Επίσης πρέπει να έχουν γεννηθεί το 1966. Όσες γυναίκες συμπλήρωσαν τη 15ετία έως το 2011, τότε βγαίνουν στη σύνταξη στα 56 έτη, αρκεί να έχουν γεννηθεί το 1965. Επίσης, όσες γυναίκες συμπλήρωσαν τη 15ετία το 2012 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 57 ετών, αρκεί να έχουν γεννηθεί το 1964.
* Ασφαλισμένοι προ του 1993 (παλαιοί), μπορούν να συνταξιοδοτηθούν όταν γίνουν 62 ετών. Προϋπόθεση είναι να έχουν συμπληρώσει την απαραίτητη 15αετία (4.500 ημέρες ασφάλισης). Από αυτή την προϋπηρεσία, όμως, θα πρέπει τα 3.375 ένσημα να είναι βαρέα. Επίσης θα πρέπει οι ασφαλισμένοι να έχουν γεννηθεί το 1959.
* Ασφαλισμένοι - ελεύθεροι επαγγελματίες, εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΕ, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη, εάν έχουν συμπληρώσει έως το τέλος του 2011, τα απαραίτητα 35 έτη ασφάλισης. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο συνταξιοδοτούνται με 36 έτη ασφάλισης μόλις γίνουν 61 ετών και 3 μηνών. Θα πρέπει όμως να έχουν γεννηθεί το αργότερο έως το 1959.
* Ασφαλισμένοι - ελεύθεροι επαγγελματίες, εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΕ, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης μέχρι και το 2012. Στην περίπτωση που γεννήθηκαν το 1959, βγαίνουν στη σύνταξη σε ηλικία 61 ετών και 3 μηνών.
* Ασφαλισμένοι στο πρώην ΙΚΑ, που συμπλήρωσαν 10.500 ένσημα, αλλά τα 7.500 από αυτά ήταν βαρέα και τα είχαν πραγματοποιήσει μέχρι και το 2013, μπορούν να αποχωρήσουν με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 58 ετών και 9 μηνών. Προϋπόθεση είναι να έχουν γεννηθεί μέχρι και τον Μάρτιο του 1963.
* Ασφαλισμένοι στο πρώην ΙΚΑ που συμπλήρωσαν 10.500 ένσημα, από τα οποία τα 7.500 ήταν βαρέα έως και το 2014, βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 59 ετών και 6 μηνών εάν έχουν γεννηθεί μέχρι τον Ιούνιο του 1962.
