Από την έντυπη έκδοση
Tης Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Σημαντική αύξηση των ροών επενδύσεων ελληνικών κεφαλαίων στη Βουλγαρία σε σύγκριση με πέρυσι καταδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία εννεαμήνου της κεντρικής τράπεζας της Βουλγαρίας, τα οποία περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση που δημοσιοποίησε πρόσφατα το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) της χώρας μας στη Σόφια.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Βουλγαρίας, κατ’ αρχάς το 2020 κατεγράφησαν στη γειτονική χώρα ροές επενδύσεων ελληνικών κεφαλαίων αξίας 32,2 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά τη γενική κατάταξη των ξένων επενδυτών στη Βουλγαρία, υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα υποχώρησε για πρώτη φορά το 2017 -και ύστερα από πολλά χρόνια- στην έκτη θέση μεταξύ των σημαντικότερων ξένων επενδυτών στη γειτονική χώρα, από την τρίτη που παραδοσιακά κατείχε για πολλά χρόνια παλαιότερα. Τη θέση αυτή διατήρησε η χώρα μας και κατά το έτος 2020, ακολουθώντας τις Ολλανδία, Αυστρία, Γερμανία, Ιταλία και Ελβετία, με τις συνολικές ελληνικές επενδύσεις (απόθεμα) να ανέρχονται στο τέλος της περσινής χρονιάς στο ποσό των 2,574 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με φετινά στοιχεία, πάντως, η ροή ελληνικών άμεσων ξένων επενδύσεων στη Βουλγαρία στο πρώτο εξάμηνο του 2021 ανέρχεται σε 48 εκατ. ευρώ, έναντι 32,2 εκατ. -όπως προαναφέρθηκε- καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020 και οι συνολικές ελληνικές επενδύσεις (απόθεμα) στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021 ανέρχονται (σύμφωνα με άλλα στοιχεία) σε 2,601 δισ. ευρώ, έναντι 2,574 δισ. ευρώ στο τέλος του 2020. Τα δεδομένα, σύμφωνα με την έκθεση, είναι προκαταρκτικά και υπόκεινται σε αναθεωρήσεις. Η εικόνα, όμως, που δίνουν είναι ενδιαφέρουσα.
Το ελληνικό «αποτύπωμα»
Στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι την τελευταία πενταετία (2016-2020) καταγράφεται κύμα αποεπένδυσης ελληνικών ομίλων, το οποίο συνδέεται αναπόφευκτα με τη μείωση της παρουσίας των ελληνικών τραπεζών στη Βουλγαρία. Στο σημείο αυτό θα πρέπει νασημειωθεί ότι η Eurobank Bulgaria AD (Postbank) καθίσταται ο νόμιμος διάδοχος της Piraeus Bank Bulgaria AD (PBB) στην τραπεζική αγορά της γειτονικής χώρας και ενισχύεται σημαντικά η θέση της στη βουλγαρική τραπεζική αγορά με μερίδιο άνω του 10%, κατέχοντας μάλιστα την τρίτη θέση βάσει στοιχείων ενεργητικού (εκτιμάται συνολικά σε ποσό άνω των 5 δισ. ευρώ), αποτελώντας όμως και τη μοναδική ελληνικών συμφερόντων τράπεζα που παραμένει στη Βουλγαρία.
Ως κύριοι λόγοι της ελκυστικότητας της Βουλγαρίας ως επενδυτικού προορισμού για τους Έλληνες επιχειρηματίες αναφέρονται η γεωγραφική γειτνίαση, η χαμηλή φορολογία, το φθηνότερο σε ορισμένες περιπτώσεις εργατικό κόστος και το χαμηλότερο κόστος λειτουργίας.
Ειδικότερα, την τελευταία διετία (2019-2020) και παρά τους σημαντικούς περιορισμούς που συνεπαγόταν για την κίνηση των κεφαλαίων η έλευση της πανδημίας Covid-19, πραγματοποιήθηκαν -όπως αναφέρεται στην έκθεση- κάποιες σημαντικές επενδύσεις στη γειτονική χώρα από ελληνικούς ομίλους. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν ως προς το μέγεθος και τη συμβολή στην παραγωγική δραστηριότητα στη Βουλγαρία, οι επενδύσεις του ομίλου Βιοχάλκο, των Μύλων Λούλη και η δημιουργία dry port από την ΟΛΘ Α.Ε.
Σε ό,τι αφορά την κατανομή των ελληνικών άμεσων ξένων επενδύσεων, παρατηρείται μία ευρεία διασπορά σε διάφορους τομείς, με σημαντικότερους το χονδρικό και λιανικό εμπόριο, τον χρηματοπιστωτικό, τον βιομηχανικό (κυρίως επεξεργασία μετάλλων), καθώς και τον κατασκευαστικό τομέα, τον ενεργειακό τομέα και τις συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Σύμφωνα, δε, με πρόσφατα στοιχεία του Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου στη Βουλγαρία (Hellenic Business Council in Bulgaria - HBCB) και της ICAP Bulgaria, οι ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεις στη Βουλγαρία εκτιμώνται σε 18.136, απασχολούν συνολικό αριθμό 27.000 ατόμων και καταγράφουν ετήσιο κύκλο εργασιών 3,9 δισ. ευρώ. Όσον αφορά, τέλος, τη γεωγραφική κατανομή τους, η πλειονότητα εξ αυτών, κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, εντοπίζονται στη μεγάλη περιφέρεια του Μπλαγκόεβγκραντ, στη νοτιοδυτική Βουλγαρία και κυρίως στις περιοχές πλησίον των ελληνοβουλγαρικών συνόρων. Ακολουθεί σε αριθμό η περιοχή της πρωτεύουσας Σόφιας και η πέριξ αυτής ευρύτερη περιοχή (π.χ. Επαρχία Σόφιας, Πέρνικ), στις οποίες είναι συγκεντρωμένες οι κατά τεκμήριο μεγαλύτερες σε μέγεθος και εντάσεως κεφαλαίου, τεχνολογίας και εργασίας ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεις.