Της Λέττας Καλαμαρά
Την πτωτική πορεία του 2020 αναμένεται να ακολουθήσει και το 2021 ο κλάδος των πλαστικών σωλήνων επιβαρυμένος επίσης από τις εξελίξεις στη διεθνή οικονομία λόγω της ενεργειακής κρίσης, της αύξησης του κόστους και των πρώτων υλών αλλά και των ανατροπών στην εφοδιαστική αλυσίδα που επηρεάζει συνολικά και τον κλάδο των πλαστικών. Παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι κατά την τρέχουσα οικονομική χρήση η εγχώρια αγορά (κατανάλωση) πλαστικών σωλήνων θα παρουσιάσει μικρή μείωση της τάξεως του 1,9% σε σχέση με το 2020, υπό την προϋπόθεση της αποτελεσματικής αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης και την ομαλοποίηση της αγοράς.
Η εγχώρια αγορά πλαστικών σωλήνων είχε παρουσιάσει ανάκαμψη την περίοδο 2016-2019, αντίθετα το 2020 μειώθηκε κατά 4% περίπου έναντι του 2019. Για την προσεχή διετία 2022-2023 προβλέπεται αύξηση με μέσο ετήσιο ρυθμό 3%-3,5%, αν και το οικονομικό περιβάλλον είναι απρόβλεπτο και ευμετάβλητο. Να σημειωθεί πως η κατασκευαστική - οικοδομική δραστηριότητα, η υλοποίηση δημόσιων έργων, καθώς και ο αγροτικός τομέας επηρεάζουν το μέγεθος και την εξέλιξη της ζήτησης των πλαστικών σωλήνων. Η μη υλοποίηση ή ακόμη και ο περιορισμός μεγάλων δημόσιων έργων αποτελεί σημαντικό παράγοντα και επηρεάζει αρνητικά την εξέλιξη της ζήτησης πλαστικών σωλήνων. Από την άλλη πλευρά όμως, ο αγροτικός τομέας και η ανάπτυξη νέων καλλιεργειών εκτιμάται ότι μπορούν να “συγκρατήσουν” τις απώλειες στην εγχώρια αγορά πλαστικών σωλήνων.
Όπως αναφέρει η Μαρία Φλώτσιου, Senior Analyst Οικονομικών Μελετών της ICAP, το μέγεθος της εγχώριας αγοράς (φαινομενική κατανάλωση) πλαστικών σωλήνων στη χώρα μας διατηρήθηκε σε αρκετά υψηλά επίπεδα τη χρονική περίοδο 2000-2008. Το χρονικό διάστημα που ακολούθησε (2009-2015) η κατανάλωση κατέγραψε έντονη πτωτική πορεία. Οι προοπτικές στην αρχή του έτους 2020 κρίνονταν θετικές για το γενικότερο επιχειρηματικό περιβάλλον. Ωστόσο, οι πρωτοφανείς συνθήκες πανδημίας που έπληξαν και την Ελλάδα από το Μάρτιο του 2020 επηρέασαν αρνητικά σχεδόν όλους τους κλάδους της οικονομίας.
Μείωση 60% περίπου το 2020 στην εγχώρια παραγωγή πλαστικών σωλήνων
Αναφορικά με την παραγωγή του κλάδου, η Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών Κλαδικών Μελετών της ICAP επισημαίνει ότι η συνολική εγχώρια παραγωγή πλαστικών σωλήνων σημείωσε σωρευτική μείωση 60% περίπου το 2020 σε σχέση με το 2008. H σημαντική μείωση της κατασκευαστικής – οικοδομικής δραστηριότητας, η συρρίκνωση αλλά και η μη υλοποίηση επενδύσεων λόγω της οικονομικής κατάστασης της χώρας ειδικά την περίοδο 2009-2013 (περίοδος ύφεσης) επηρέασε αρνητικά και την παραγωγή των εξεταζόμενων προϊόντων. Αναφορικά με το 2020, η παραγωγή μειώθηκε κατά 3,3% σε σχέση με το 2019. Ανάχωμα αποτέλεσε η υλοποίηση ορισμένων μικρών έργων που αφορούσαν κυρίως την ύδρευση αλλά και η στροφή ορισμένων εταιρειών στο εξωτερικό προκειμένου να μετριάσουν τη μείωση των εσόδων τους.
Επιπλέον, οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν το 2020 αύξησαν τις ανάγκες για τεχνητό πότισμα των καλλιεργειών. Όσον αφορά τη συμμετοχή της κάθε κατηγορίας στο σύνολο της παραγωγής για το 2020, οι σωλήνες πολυαιθυλενίου συμμετείχαν με ποσοστό 55%, οι άκαμπτοι σωλήνες (κυρίως από PVC) εκτιμάται ότι κάλυψαν το 31%, ενώ οι εύκαμπτοι από PVC εκτιμάται ότι κατέλαβαν μερίδιο της τάξεως του 14%. Η εγχώρια ζήτηση πλαστικών σωλήνων καλύπτεται κυρίως από παραγόμενα προϊόντα, ενώ η εισαγωγική διείσδυση κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα. Ειδικότερα, την τελευταία τριετία το ποσοστό συμμετοχής των εισαγωγών στο σύνολο της αγοράς κυμάνθηκε μεταξύ 16%-20%, με έμφαση κυρίως στους άκαμπτους σωλήνες.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο κλάδος των πλαστικών σωλήνων αποτελείται από παραγωγικές και εισαγωγικές επιχειρήσεις. Το μεγαλύτερο μέρος της εγχώριας παραγωγής προέρχεται από λίγες επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους. Η πλειοψηφία των μικρότερων επιχειρήσεων του κλάδου εξειδικεύεται στην παραγωγή συγκεκριμένων τύπων και κατηγοριών πλαστικών σωλήνων.
Σχετικά με τον εισαγωγικό τομέα, οι περισσότερες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στο εμπόριο μιας σχετικά ευρείας γκάμας προϊόντων (συναφών και όχι), όπως υδραυλικά είδη, είδη κρουνοποιίας, προϊόντα κεντρικής θέρμανσης κ.λπ. Σύμφωνα με την ICAP, από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού έξι αντιπροσωπευτικών παραγωγικών εταιρειών πλαστικών σωλήνων για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τη περίοδο 2016-2020, τo σύνολο του ενεργητικού παρουσίασε σωρευτική αύξηση κατά 18,6% το 2020/16.
Tα ίδια κεφάλαια κινήθηκαν ανοδικά την ίδια περίοδο (αύξηση 8,1% σε σχέση με το 2016). Οι συνολικές μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις και προβλέψεις κατέγραψαν σημαντική αύξηση (σωρευτική αύξηση 46,7% το 2020/2016) το ίδιο διάστημα. Oι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις παρουσίασαν διακυμάνσεις την περίοδο 2016-2020 και εμφανίζονται αυξημένες κατά 37,2% έναντι του 2016. Οι συνολικές πωλήσεις των 6 εταιρειών παρουσίασαν επίσης αυξομειώσεις την εξεταζόμενη πενταετία (αύξηση κατά 22,8% 2016/20). Αύξηση παρουσίασαν τα μικτά κέρδη την ίδια περίοδο (2020/2016:47,1%). Τόσο το λειτουργικό αποτέλεσμα όσο και το καθαρό (προ φόρου) αποτέλεσμα ήταν θετικά καθ’ όλη την πενταετία, πλην του 2016.