Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Πέντε διαφορετικές δυνατότητες ρυθμίσεων για να εξοφλήσουν σε δόσεις τις οφειλές τους προς την εφορία θα έχουν στη διάθεσή τους εντός του β’ εξαμήνου του τρέχοντος έτους εκατομμύρια φορολογούμενοι. Κάθε μία από τις ρυθμίσεις αυτές αφορά ξεχωριστές ευρύτερες κατηγορίες οφειλών.
Για τις παλαιές οφειλές, που βεβαιώθηκαν και κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μέχρι και το 2019, ισχύουν ήδη ρυθμίσεις που προβλέπουν αποπληρωμή έως και σε 120 δόσεις, οι οποίες αναμένεται να επανενεργοποιηθούν για όσους είχαν ήδη ενταχθεί σ’ αυτές αλλά τις απώλεσαν κατά τη διάρκεια της πρόσφατης υγειονομικής κρίσης.
Για τις οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες από το 2020 και μετά, καθώς και για τις μη ληξιπρόθεσμες οφειλές ισχύουν ήδη άλλες ρυθμίσεις με πολύ λιγότερες μηνιαίες δόσεις, που δεν υπερβαίνουν τις 24 για τις τακτικές οφειλές ή τις 48 για τις έκτακτες. Ειδικά για τις οφειλές που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, αναμένεται σύντομα να νομοθετηθεί μια νέα γενικευμένη ρύθμιση που θα προβλέπει αποπληρωμή σε έως και 36 άτοκες μηνιαίες δόσεις ή σε έως και 72 έντοκες μηνιαίες δόσεις.
Ας δούμε, όμως, αναλυτικά πώς αναμένεται να διαμορφωθεί η νομοθεσία για τις ρυθμίσεις οφειλών προς την εφορία:
3η ευκαιρία πληττόμενων
1 Από όσους οφειλέτες του Δημοσίου απώλεσαν τις ρυθμίσεις των «100 δόσεων» των άρθρων 1-17 του ν. 4321/2015 και των «120 δόσεων» των άρθρων 98-109 του ν. 4611/2019, θα έχουν μια τρίτη ευκαιρία να επανενταχθούν στις συγκεκριμένες ρυθμίσεις μόνο οι πληττόμενοι οικονομικά από την πανδημία του κορονοϊού οφειλέτες -δηλαδή οι επιχειρηματίες που αναγκάστηκαν να κλείσουν τα καταστήματά τους ή υπέστησαν σημαντική απώλεια τζίρου το 2020, καθώς και οι εργαζόμενοι σε κλειστές ή πληττόμενες επιχειρήσεις που οι συμβάσεις τους τέθηκαν σε αναστολή το 2020- εφόσον:
α) Απώλεσαν τις ρυθμίσεις αυτές κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος Μαρτίου 2020 έως και Ιουλίου 2021.
β) Πληρώσουν εμπρόθεσμα τη δόση του Αυγούστου 2021 των ρυθμίσεων αυτών.
γ) Είχαν τακτοποιήσει ή εξοφλήσει με νόμιμο τρόπο τις λοιπές ληξιπρόθεσμες οφειλές τους μέχρι 31-12-2020. Ως «νόμιμος τρόπος τακτοποίησης» λαμβάνεται υπόψη ακόμη και η υπαγωγή απλήρωτων δόσεων των ρυθμίσεων των λοιπών αυτών οφειλών στο -προβλεπόμενο από άλλες έκτακτες διατάξεις- καθεστώς αναστολής πληρωμών μέχρι και τις 31-12-2021.
δ) Είχαν εξοφλήσει όλες σχεδόν τις λήξασες προ πανδημίας κορονοϊού μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης των «100 δόσεων» του ν. 4321/2015 ή της ρύθμισης των «120 δόσεων» του ν. 4611/2019, ως εξής:
* όλες τις δόσεις που έληξαν μέχρι την 31η-12-2019 για τη ρύθμιση του ν.4321/2015 και
* όλες τις δόσεις που έληξαν μέχρι την 31η-1-2020 για τη ρύθμιση του ν.4611/2019.
ε) έχασαν τον Απρίλιο του 2021 τη δεύτερη ευκαιρία να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις τους αυτές, όπως προέβλεπαν οι διατάξεις του άρθρου 291 του ν. 4738/2020, επειδή δεν υπέβαλαν τις σχετικές αιτήσεις μέχρι τις 31-12-2020 όπως όριζαν οι διατάξεις αυτές.
Κορονο-χρέη
2 Οι αρρύθμιστες οφειλές για τις οποίες έχει χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση εφάπαξ καταβολής έως τις 31/12/2021, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού, καθώς και όλες οι βεβαιωθείσες εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 - Ιουλίου 2021 φορολογικές οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες και παρέμειναν αρρύθμιστες μέχρι σήμερα θα μπορούν να ενταχθούν σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής, το οποίο θα προβλέπει επιλογή μεταξύ 36 άτοκων μηνιαίων δόσεων ή 72 έντοκων μηνιαίων δόσεων με επιτόκιο ύψους 2,5%. Η πρώτη δόση της ρύθμισης αυτής θα πρέπει να καταβληθεί έως την 31η Ιανουαρίου 2022 και οι υπόλοιπες την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών. Την ευνοϊκή ρύθμιση τμηματικής καταβολής από το 2022 και μετά δικαιούνται:
α) Επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους με κρατική εντολή την περίοδο Μαρτίου 2020-Ιουνίου 2021.
β) Επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που επλήγησαν οικονομικά από την κρίση του κορονοϊού, λόγω κάθετης πτώσης του κύκλου εργασιών τους σε έναν ή περισσότερους από τους μήνες της περιόδου Μαρτίου 2020-Ιουνίου 2021 και υπάγονται στη διευρυμένη λίστα με τους πληττόμενους ΚΑΔ που ανακοινώθηκε πέρυσι τον Απρίλιο.
γ) Εργαζόμενοι που βρέθηκαν σε προσωρινό καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας και έλαβαν την αποζημίωση ειδικού σκοπού, για έναν ή περισσότερους από τους μήνες Μάρτιο 2020 έως Ιούνιο 2021.
δ) Ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν εισέπραξαν ενοίκια επαγγελματικής στέγης σε έναν ή περισσότερους από τους μήνες της περιόδου Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021 ή εισέπραξαν μειωμένα κατά 40% ενοίκια επαγγελματικής στέγης, πρώτης κατοικίας ή φοιτητικής στέγης κατά τους μήνες Μάρτιο 2020 έως και Ιούλιο 2021.
ε) Εργαζόμενοι σε «πληττόμενες» επιχειρήσεις που εντάχθηκαν στο καθεστώς «Συν-Εργασία».
στ) Άνεργοι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ κατά την περίοδο Μαρτίου 2020-Ιουλίου 2021.
Οι οφειλές των παραπάνω φορολογουμένων που θα μπορούν να υπαχθούν στη νέα ευνοϊκότερη ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων από τον Ιανουάριο του 2022 και μετά είναι:
I) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα αρρύθμιστες οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) των οποίων οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά από 11 Μαρτίου 2020 έως και 30 Ιουνίου 2020, αλλά παρατάθηκαν αρχικά για 4 μήνες και εν συνεχεία όλες μαζί έως και την 30ή Απριλίου 2021.
II) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 11η-3-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-8-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 30ή-4-2021.
III) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-4-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-8-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 30ή-4-2021.
IV) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-5-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 30ή-9-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 30ή-4-2021.
V) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές που ήταν ληξιπρόθεσμες την 1η-6-2020 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 31η-10-2020 και στη συνέχεια μέχρι και την 30ή-4-2021.
VI) Όλες οι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα οφειλές (ΦΠΑ, Φόρος Μισθωτών Υπηρεσιών, φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, πρόσθετοι φόροι και πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) των οποίων οι προθεσμίες καταβολής έληγαν κανονικά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2021 και η είσπραξή τους ανεστάλη αρχικά μέχρι και την 30ή-4-2021.
VII) Λοιπές αρρύθμιστες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση που βεβαιώθηκαν κατά τη χρονική περίοδο από τον Μάρτιο του 2020 έως και τον Ιούλιο του 2021, αλλά δεν κατέστη δυνατό να εξοφληθούν εμπρόθεσμα. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται οφειλές από ΦΠΑ φορολογικών περιόδων από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιούνιο του 2021, από φόρο εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, τέλος επιτηδεύματος και φόρο πολυτελούς διαβίωσης φορολογικού έτους 2019, από ΕΝΦΙΑ έτους 2020 που έμειναν απλήρωτες και αρρύθμιστες μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνονται επίσης έκτακτες φορολογικές οφειλές (από φόρους κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης ακινήτων, πρόστιμα οδικών, πολεοδομικών και λοιπών παραβάσεων βεβαιωμένα στις ΔΟΥ, πρόστιμα φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων) που βεβαιώθηκαν εντός της περιόδου Μαρτίου 2020 - Ιουλίου 2021 αλλά δεν εξοφλήθηκαν εμπρόθεσμα και παρέμειναν αρρύθμιστες.
Η πάγια ρύθμιση
3 Για τις τρέχουσες τακτικές φορολογικές οφειλές νοικοκυριών και επιχειρήσεων, για τις οποίες δεν ισχύει καμία αναστολή πληρωμής έχει τεθεί σε ισχύ από την αρχή του 2020 η πάγια ρύθμιση μέσω της οποίας παρέχεται η δυνατότητα αποπληρωμής είτε σε 2 έως 12 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 5,32% ετησίως είτε σε 13 έως 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 6,82% ετησίως. Στην πάγια αυτή ρύθμιση μπορούν, ενδεικτικά, να υπαχθούν οι οφειλές από τον φόρο εισοδήματος, την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος και τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης που έχουν ήδη βεβαιωθεί με τα εκκαθαριστικά των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2019, αλλά δεν έχουν πληρωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Επιπλέον, στην πάγια ρύθμιση μπορούν να υπαχθούν οι οφειλές από τον ΕΝΦΙΑ του 2020, που δεν έχουν πληρωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες.
4 Για τις έκτακτες φορολογικές οφειλές νοικοκυριών και επιχειρήσεων, για τις οποίες δεν ισχύει καμία αναστολή πληρωμής, υπάρχει επίσης δυνατότητα υπαγωγής στην πάγια ρύθμιση μέσω της οποίας παρέχεται η δυνατότητα αποπληρωμής είτε σε 2 έως 24 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 5,32% ετησίως είτε σε 25 έως 48 μηνιαίες δόσεις με επιτόκιο 6,82% ετησίως. Στην πάγια αυτή ρύθμιση μπορούν, ενδεικτικά, να υπαχθούν οι ληξιπρόθεσμες και μη ληξιπρόθεσμες οφειλές από φόρους κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, από φόρους μεταβίβασης ακινήτων, από φόρους, πρόστιμα, τόκους και προσαυξήσεις που βεβαιώθηκαν κατόπιν φορολογικών ή τελωνειακών ελέγχων, καθώς επίσης και οι οφειλές από πάσης φύσεως πρόστιμα (για πολεοδομικές, τροχαίες κ.λπ. παραβάσεις) εφόσον βεβαιώθηκαν για είσπραξη στις ΔΟΥ.
Ήδη ρυθμισμένες
5 Για τις δόσεις των ήδη ρυθμισμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση για τις οποίες έχει χορηγηθεί παράταση καταβολής και αναστολή είσπραξης κατά τους μήνες Μάρτιο έως Ιούνιο 2020 και Νοέμβριο 2020 έως Ιούνιο 2021, έχει προβλεφθεί, με αποφάσεις του υπουργού Οικονομικών, ότι θα καταβληθούν στο τέλος των τρεχουσών ρυθμίσεων.