Η πιθανότητα να έρθουν τα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά να μην δαπανηθούν σωστά αποτελεί ίσως και το μεγαλύτερο φόβο για το κυβερνητικό επιτελείο που διαχειρίζεται το «Ελλάδα 2.0». Στην εν λόγω παραδοχή προέβη ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης μιλώντας στη Διάσκεψη Περιφερειακής Ανάπτυξης, επιχειρώντας να περιγράψει τη δυσκολία του εγχειρήματος, παρά τα εύσημα που λαμβάνει από τις Βρυξέλλες για την ποιότητα της προετοιμασίας.
Το Ελληνικό Σχέδιο αναμένεται να περιλαμβάνεται στην πρώτη ομάδα των χωρών των οποίων τα Σχέδια Ανάκαμψης θα εγκριθούν από την Κομισιόν, εντός του Ιουνίου. Σχετική προαναγγελία έκανε με πρόσφατη δήλωση του ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών κ. Πάολο Τζεντιλόνι τονίζοντας ότι «ο πρώτος έχει προτεραιότητα» (η Ελλάδα ήταν η δεύτερη χώρα που κατέθεσε το Σχέδιο στα τέλη Απριλίου).
Ωστόσο η μεγάλη πρόκληση για όλα τα κράτη-μέλη, και φυσικά για την Ελλάδα είναι να προχωρήσει άμεσα στην έναρξη των έργων και βέβαια στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνονται με βάση τα ορόσημα και τους στόχους που έχουν τεθεί, από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η διαδικασία εκταμίευσης των χρημάτων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ειδικά στο σκέλος των δημοσίων επενδύσεων ο κίνδυνος είναι να υπάρχουν τα χρήματα και να προκύπτουν καθυστερήσεις.
Το ένα θέμα που τίθεται είναι η ταχεία ωρίμανση των έργων. Άλλα ζητήματα που μπορεί να προκύψουν και να θέσουν σε κίνδυνο την όλη προσπάθεια είναι τυχόν προσφυγές σε διαγωνισμούς με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις αλλά και θέματα γραφειοκρατικού χαρακτήρα.
Η Αθήνα εκτιμά ότι το 2021 και το 2022 μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα εισπράξει περίπου 12 δισ. ευρώ και θα δαπανήσει λίγο πάνω από 7 δισ. ευρώ. Η δαπάνη, δηλαδή η απορρόφηση, εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί στο 100% ανέρχεται σε 1,6 δισ. ευρώ το 2021 και περίπου 5,7 δισ. ευρώ το 2022. Ειδικά για το 2022, τα 5 δισ. ευρώ αφορούν σε επιδοτήσεις και τα υπόλοιπα 700 εκατ. ευρώ σε δάνεια. Ο λόγος για τον οποίο το ύψος των δανείων είναι χαμηλό οφείλεται στο γεγονός ότι πρώτα θα δοθούν τα ίδια κεφάλαια του επενδυτή και κατόπιν η αποπληρωμή της συμμετοχής του Δημοσίου (έως 50%) με τα ανάλογα δάνεια.
Το 2022 οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι ιδιαίτερα υψηλοί και φιλόδοξοι καθώς η Ελλάδα καλείται να διπλασιάσει τις απορροφήσεις σε σχέση με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στα 10 δισ. ευρώ από 5 δισ. ευρώ. Σημαντική πρόκληση καθώς ο κίνδυνος να υπάρχουν τα χρήματα και να μην υλοποιείται μια επένδυση μέσω του ΠΔΕ είναι μεγάλος και θα πρέπει να ξεπεραστεί, σημειώνουν αρμόδιες πηγές.
Στο «Ελλάδα 2.0» υπάρχουν ορόσημα και στόχοι βάσει των οποίων γίνονται οι εκταμιεύσεις. Ορόσημο, είναι για παράδειγμα, όταν ένα έργο υλοποιείται από ανάδοχο και ελέγχονται τα στάδια του έργου, από την ανάδειξη του αναδόχου, την πρόοδο του και βέβαια την ολοκλήρωση του έργου και την παραλαβή του από το κράτος. Ορόσημο μπορεί να είναι και η ψήφιση ενός νόμου, η έκδοση υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων, η δημιουργία μιας πλατφόρμας με την οποία υλοποιείται μία μεταρρύθμιση.
Όσον αφορά τους στόχους, αυτοί σχετίζονται με το τελικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα πόσοι άνθρωποι συμμετείχαν στο πρόγραμμα κατάρτισης, πόσα σπίτια στο πρόγραμμα Εξοικονομώ. Πρόκειται δηλαδή για δείκτες οι οποίοι καταδεικνύουν αν τα χρήματα «έπιασαν τόπο».
Ραλλού Αλεξοπούλου
