Η Κύπρος έχει επιτύχει έναν υψηλό βαθμό αειφόρου οικονομικής σύγκλισης με τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και πληροί τους αναγκαίους όρους για την προσχώρησή της στη ζώνη του ευρώ, συμπεραίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Με βάση τη θετική αυτή έκθεση όσον αφορά τη σύγκλιση, η Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο την προσχώρηση της Κύπρου στο ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2008. Η τελική απόφαση θα ληφθεί από τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ τον Ιούλιο, μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και συζήτηση με τους ηγέτες της ΕΕ στη Διάσκεψη Κορυφής που θα διεξαχθεί τον Ιούνιο.
Στις 13 Φεβρουαρίου, η Κύπρος ζήτησε από την Επιτροπή να αξιολογήσει ότι πληροί τα αναγκαία κριτήρια για την προσχώρησή της στη ζώνη του ευρώ. Προκειμένου να συμμετάσχει στη ζώνη του ευρώ, μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να έχει επιτύχει έναν υψηλό βαθμό αειφόρου οικονομικής σύγκλισης που μετράται βάσει κριτηρίων που καθορίζονται στο άρθρο 121 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΕ όσον αφορά τη δημοσιονομική κατάσταση, τη σταθερότητα των τιμών, τη συναλλαγματική σταθερότητα και τη σύγκλιση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Πρέπει επίσης να εξετάζεται η συμβατότητα του νομικού πλαισίου με τη συνθήκη
Έχοντας μελετήσει προσεκτικά την αίτηση, η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα έκθεση σχετικά με τη σύγκλιση, από την οποία εξάγεται το συμπέρασμα ότι η Κύπρος πληροί τα κριτήρια, και προτείνει στο Συμβούλιο την προσχώρηση της Κύπρου στο ευρώ τον προσεχή Ιανουάριο. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξέδωσε επίσης έκθεση σύγκλισης με το ίδιο συμπέρασμα.
Πληθωρισμός
Ο μέσος δείκτης πληθωρισμού στην Κύπρο κατά τη διάρκεια των 12 μηνών έως τον Μάρτιο του 2007 ανήλθε σε 2% κάτω από την τιμή αναφοράς του 3%. Η Κύπρος τήρησε την τιμή αναφοράς από τον Αύγουστο του 2005 και, με βάση τις σημερινές προοπτικές, είναι πιθανό να συνεχίσει το ίδιο κατά τους προσεχείς μήνες. Ο χαμηλός δομικός πληθωρισμός δείχνει ότι οι υποκείμενες πληθωριστικές πιέσεις παρέμειναν περιορισμένες. Η πρόοδος που σημειώθηκε στη σταθερότητα των τιμών στηρίχθηκε από μισθολογική πειθαρχία και αύξηση του ανταγωνισμού στις αγορές ορισμένων προϊόντων, που σχετίζεται επίσης με την ενσωμάτωση στην ενιαία αγορά της ΕΕ και με τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης. Η βελτίωση της σταθερότητας των τιμών στηρίζεται σε υγιή θεμέλια, τα οποία δείχνουν ότι τα χαμηλά επίπεδα πληθωρισμού θα διατηρηθούν μετά την προσχώρηση στο ευρώ. Παρόλα αυτά, η Κύπρος θα χρειαστεί να συνεχίσει να επαγρυπνεί προκειμένου να περιορίσει τις ενδεχόμενες πληθωριστικές επιπτώσεις μιας περαιτέρω σύγκλισης των επιτοκίων (υπερβολικά αβέβαιης), να ελέγξει την αύξηση των πιστώσεων και να αποφύγει τις δευτερογενείς επιπτώσεις από τις αυξήσεις των έμμεσων φόρων. Θα απαιτηθούν επίσης συνετή δημοσιονομική στάση με στόχο την αποφυγή της δημιουργίας υπερβολικών πιέσεων της ζήτησης και εξελίξεις στους μισθούς σύμφωνα με την αύξηση της παραγωγικότητας.
Δημοσιονομική κατάσταση
Η Κύπρος παρουσίασε δημοσιονομικό έλλειμμα 1,5% το 2006, σε σύγκριση με το 2,3% το 2005, γεγονός που έδωσε τη δυνατότητα στο Συμβούλιο, μετά από πρόταση της Επιτροπής, να τερματίσει τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος που ξεκίνησε μετά την προσχώρηση στην ΕΕ το 2004. Για το 2007, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής, αναμένεται ουσιαστικά ένα σχεδόν αμετάβλητο έλλειμμα (1,4% του ΑΕγχΠ). Το δημόσιο χρέος αυξήθηκε μεταξύ του 2000 και του 2004, αλλά παρουσιάζει φθίνουσα τάση από το 2005 φθάνοντας στο 65,3% του ΑΕγχΠ το 2006. Κατά το 2007, δείχνει ότι μειώνεται ακόμη περισσότερο στο 61,5% του ΑΕγχΠ. Το Συμβούλιο Ecofin θεώρησε τη δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στο πλέον πρόσφατο πρόγραμμα σύγκλισης επαρκή για την επίτευξη μεσοπρόθεσμου στόχου ελλείμματος 0,5% μέχρι το 2008 και τους υποκείμενους κινδύνους σε γενικές γραμμές ισορροπημένους. Εν τούτοις, η Κύπρος κλήθηκε να ελέγξει τις δημόσιες δαπάνες όσον αφορά τις συντάξεις, ιδίως μέσω περαιτέρω μεταρρυθμίσεων με στόχο τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης αειφορίας των δημόσιων οικονομικών και να υλοποιήσει τη δημοσιονομική εξυγίανση που προβλέπεται στο πρόγραμμα.
Συναλλαγματική ισοτιμία
Η κυπριακή λίρα συμμετέχει στο μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών ERM II από τις 2 Μαΐου 2005, ήτοι επί 24 μήνες κατά το χρόνο έκδοσης της παρούσας έκθεσης. Κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ετών, η λίρα εκινείτο σταθερά στο άνω ήμισυ του περιθωρίου διακύμανσης, κοντά στην κεντρική ισοτιμία, και δεν αντιμετώπισε σοβαρές πιέσεις.
Μακροπρόθεσμα επιτόκια
Τα μέσα μακροπρόθεσμα επιτόκια στην Κύπρο κατά το έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2007 ανήρχοντο σε 4,2%, κάτω από την τιμή αναφοράς 6,4%. Τα μέσα μακροπρόθεσμα επιτόκια στην Κύπρο ευρίσκοντο κάτω από την τιμή αναφοράς από τον Νοέμβριο του 2005. Έχουν μειωθεί σημαντικά κατά τα πρόσφατα έτη όπως ακριβώς και οι αποκλίσεις έναντι της ζώνης του ευρώ, γεγονός που αποδεικνύει τον χαμηλό υπολειπόμενο κίνδυνο χώρας που υπάρχει στις αγορές.
Νομοθετική σύγκλιση
Όλες οι εκκρεμείς ασυμβατότητες ρυθμίστηκαν με νόμο που τροποποιεί τους νόμους της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου του 2002 και 2003, ο οποίος ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο στις 15 Μαρτίου 2007. Η κυπριακή νομοθεσία, ιδίως ο νόμος για την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, είναι συμβατή τώρα με τις απαιτήσεις της συνθήκης ΕΕ και το καταστατικό του ευρωπαϊκού συστήματος κεντρικών τραπεζών.
