ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ θεωρεί ο ΟΟΣΑ τη ριζική αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος της Ελλάδας, όπως δήλωσε ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ανχελ Γκουρία κατά την παρουσίαση της έκθεσης του Οργανισμού για τη χώρα μας. «Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η Ελλάδα στον οικονομικό τομέα είναι η πρόκληση των συντάξεων», ανέφερε ο κ. Γκουργία.
Το συνταξιοδοτικό σύστημα στην Ελλάδα, πρόσθεσε, προσφέρει πολλά κίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση, ενώ θα έπρεπε να μην προσφέρει τόσα πολλά.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του ΟΟΣΑ, πρέπει είτε να αναθεωρηθούν τα κίνητρα που παρέχονται για την πρόωρη συνταξιοδότηση, είτε να προσφέρονται περισσότερα κίνητρα για την παραμονή στην αγορά εργασίας.
Η πρόκληση είναι οξύτατη, είπε ο κ. Γκουρία, και πρόσθεσε ότι πολλές χώρες αναπροσαρμόζουν τις συντάξεις λαμβάνοντας υπόψη το προσδόκιμο όριο ζωής.
Γ. Αλογοσκούφης: «Η κοινωνία θα αποφασίσει»
Για το θέμα αυτό ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργος Αλογοσκούφης τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει συγκεκριμένη στρατηγική και ότι η ελληνική κοινωνία θα αποφασίσει για το εύρος των αλλαγών του ασφαλιστικού συστήματος.
Πρόσθεσε επίσης ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, αλλά παράλληλα να αντιμετωπιστούν και οι αδικίες. Όπως είπε ο κ. Αλογοσκούφης, το ασφαλιστικό θα κληθεί να το λύσει η επόμενη κυβέρνηση και ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει αρχίσει έναν ευρύτατο διάλογο για το θέμα αυτό. «Υπάρχει χρόνος για βαθμιαία αντιμετπώπιση του ασφαλιστικού», υπογράμμισε ο υπουργός.
Αγορά εργασίας
Για την αγορά εργασίας ο ΟΟΣΑ προτείνει να μειωθεί το κόστος εργασίας καθώς και να επεκταθεί η ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας. Ο κ. Γκουρία είπε ότι στο φάσμα ηλικίας από 25 έως 54 ετών υπάρχει έντονη απασχόληση στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο ποσοστό απασχολουμένων στο ανωτέρω φάσμα ηλικίας μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, καταγράφεται στην Ελλάδα. Είπε επίσης ότι οι γυναίκες, οι οποίες αποχωρούν για ένα διάστημα από την εργασία (πχ λόγω τοκετού και γέννας), είναι πολύ δύσκολο να ξαναμπούν αργότερα στην αγορά εργασίας.
Από την πλευρά του, ο κ. Αλογοσκούφης, αναφερόμενος στο θέμα αυτό, είπε ότι ένα μεγάλο πρόβλημα είναι η ανεργία των νέων και ότι οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, στο βαθμό που θα συνεχιστούν, θα λαμβάνουν υπόψη τις δυνατότητες αντοχής της οικονομίας και της κοινωνίας.
Εκπαιδευτικό
Για το εκπαιδευτικό ζήτημα, ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ είπε ότι οι μεταρρυθμίσεις, κυρίως στην τρίτη βαθμίδα εκπαίδευσης, οι οποίες έχουν γίνει έως τώρα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά, απαντώντας σε ερωτήσεις, πρόσθεσε ότι θα χρειαστούν και άλλες.
Για παράδειγμα, είπε ότι η σωστή αξιολόγηση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η κατανομή των πόρων είναι ένα σημαντικό κριτήριο για τις μεταρρυθμίσεις και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο υπάρχουν περιθώρια για εισαγωγή διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Σημασία έχει, πρόσθεσε, να υπάρξει συζήτηση γι' αυτό το θέμα, η οποία μπορεί να είναι έντονη, αλλά θα πρέπει να γίνει. ¶φησε επίσης να εννοηθεί ότι ορισμένες χώρες του ΟΟΣΑ εξετάζουν τις δυνατότητες καταβολής διδάκτρων ανάλογα τις οικονομικές δυνατότητες των φοιτητών. Υπάρχουν λύσεις, πρόσθεσε, όπως, για παράδειγμα, να ορίζεται το ποιος θα πληρώνει δίδακτρα ανάλογα με τις δυνατότητές του, ενώ όσοι δεν έχουν δυνατότητες, να υποστηρίζονται.
Από την πλευρά του, ο κ. Αλογοσκούφης, για το θέμα αυτό, είπε ότι οι απόψεις του ΟΟΣΑ είναι σεβαστές και ότι υπάρχουν συγκεκριμένες επιλογές σε κυβερνητικό επίπεδο, ενώ ορισμένες αλλαγές (πχ για τα δίδακτρα) απαγορεύονται από το Σύνταγμα. Η εισαγωγή διδάκτρων στα Πανεπιστήμια, πρόσθεσε, είναι αντίθετη με το Σύνταγμα.
Τόσο ο κ. Γκουρία όσο και ο κ. Αλογοσκούφης συμφώνησαν ότι η πρόοδος της ελληνικής οικονομίας είναι σημαντική. Μάλιστα ο κ. Γκουρία είπε ότι η Ελλάδα προχωρά με πολύ μεγάλη ταχύτητα, μεγαλύτερη απ' ό,τι οι άλλες χώρες του ΟΟΣΑ. Ωστόσο, σύστησε βελτιώσεις στη λειτουργία των δημοσίων επιχειρήσεων και περιορισμό των κρατικών δαπανών.
Ακολουθεί σύνοψη των κυριότερων σημείων της έκθεσης του ΟΟΣΑ:
Ισχυρή ανάπτυξη
Η αναπτυξιακή επίδοση της Ελλάδας την τελευταία δεκαετία είναι μια από τις καλύτερες μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, καθώς το ΑΕΠ ανά κεφαλή της χώρας μας την περίοδο 1995-2005 αυξήθηκε με το δεύτερο υψηλότερο μέσο ετήσιο ρυθμό (πάνω από 4,5%) τόσο στην ευρωζώνη όσο και στα 30 κράτη του ΟΟΣΑ (πρώτη ήταν η Ιρλανδία). Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό θεωρείται το γεγονός ότι η ανάπτυξη, ακριβώς επειδή στηρίζεται κυρίως στις επενδύσεις και τις εξαγωγές, έχει διατηρηθεί την τελευταία διετία παρά τη σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή. Μάλιστα επισημαίνεται ότι, αντίθετα με σχετικά δημοσιεύματα, η συνεισφορά των παράνομων δραστηριοτήτων στην κατά 26% πρόσφατη αναθεώρηση του ΑΕΠ, είναι λιγότερο από 1% του ΑΕΠ.
Η έκθεση θεωρεί πιθανό ότι η ισχυρή ανάπτυξη με ετήσιο ρυθμό γύρω στο 4% θα συνεχισθεί, παρά τις αρχικές δυσοίωνες εκτιμήσεις για κάμψη της μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004. Χρειάζονται όμως περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για να συνεχισθεί η ίδια αναπτυξιακή επίδοση και τα επόμενα χρόνια, κυρίως για να αντιμετωπισθούν οι αδυναμίες στις αγορές προϊόντων και εργασίας, καθώς επίσης να συνεχισθεί η δημοσιονομική προσαρμογή και να προωθηθεί η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού. Η έκθεση θεωρεί σημαντική πρόκληση τη διαχείριση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που επιδεικνύει πιθανώς εφησυχασμό, καθώς η ευνοϊκή οικονομική συγκυρία συνεχίζεται.
Στον τομέα των δημοσίων οικονομικών, εξαίρεται η επίτευξη ουσιαστικής δημοσιονομικής προσαρμογής (με το έλλειμμα να έχει υποχωρήσει στο 2,5% το 2006) και τονίζεται ότι η διαδικασία πρέπει να συνεχιστεί, πιθανώς με ταχύτερο ρυθμό, καθώς τόσο το δημόσιο χρέος όσο και οι εκτιμήσεις για το μελλοντικό δημοσιονομικό κόστος (δαπάνες υγείας, σύνταξης κλπ) λόγω γήρανσης του ελληνικού πληθυσμού είναι από τα υψηλότερα στον ΟΟΣΑ.
Συστάσεις για μείωση του προσωπικού στη δημόσια διοίκηση – περιστολή φοροδιαφυγής
Τονίζεται ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για εξοικονόμηση πρωτογενών δημοσίων δαπανών στη δημόσια διοίκηση (στην Ελλάδα οι δαπάνες αυτές αποτελούν ένα πολύ υψηλότερο ποσοστό στο σύνολο των κρατικών δαπανών σε σχέση με τις άλλες χώρες του ΟΟΣΑ, χωρίς οι δημόσιες υπηρεσίες να είναι κατ' ανάγκην ποιοτικότερες), την μείωση του προσωπικού και την αύξηση αποδοτικότητας των δημοσίων επιχειρήσεων, την περαιτέρω περιστολή της φοροδιαφυγής, καθώς και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης με περαιτέρω φορολογική μεταρρύθμιση (κυρίως μέσω εξάλειψης των στρεβλωτικών εξαιρέσεων ή της προνομιακής φορολογικής μεταχείρισης ορισμένων προϊόντων, επαγγελμάτων και περιοχών).
Επισημαίνεται ακόμα το υψηλό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσαών συναλλαγών (γύρω στο 9,5% του αναθεωρημένου ΑΕΠ το 2006) και συσχετίζεται με τη συνεχιζόμενη απώλεια ανταγωνιστικότητας, σε συνδυασμό και με τον πληθωρισμό που παραμένει πάνω από 3%, δηλαδή πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ επί πολλά χρόνια.
Παράλληλα, υπογραμμίζεται ότι η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών προϋποθέτει μια ριζική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Επισημαίνεται επίσης ότι αν -κατά προτίμηση- αναληφθεί έγκαιρη και ευρέος φάσματος δράση, θα υπάρχουν σημαντικά οφέλη (μειωμένο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου δανεισμού, μικρότερα φορολογικά βάρη για τις επόμενες γενιές, περισσοτερος χρόνος προσαρμογής των πολιτών κλπ).
Στον τομέα της αγοράς εργασίας συστήνεται η αύξηση της ευελιξίας, καθώς η ανεργία έχει μεν μειωθεί κάτω του 9%, όμως παραμένει από τις υψηλότερες στον ΟΟΣΑ. Ενώ ο συνολικός βαθμός απασχόλησης του εργατικού δυναμικού θεωρείται αρκετά υψηλός, οι εν γένει άκαμπτοι θεσμοί στην αγορά εργασίας συνεισφέρουν σε έναν χαμηλό βαθμό απασχόλησης των νέων, ηλικιωμένων και γυναικών. Ειδικά το σύστημα συνταξιοδότησης θεωρείται ότι παρέχει ισχυρά αντικίνητρα για συνέχιση της εργασίας σε μεγαλύτερη ηλικία, ενώ επισημαίνεται η συχνή πρόωρη συνταξιοδότηση πριν τα 65 χρόνια και προτείνεται ο περιορισμός της (ειδικά στα λεγόμενα "βαρέα και ανθυγιεινά" επαγγέλματα).
Επίσης αναφέρεται ότι ο καθορισμός δεσμευτικού ελάχιστου κόστους εργασίας και η αυστηρή νομοθεσία για την προστασία των απασχολούμενων καθιστούν δύσκολο να εισέλθουν στην αγορά εργασίας οι πρωτοεισερχόμενοι (κυρίως νέοι) και οι επανεισερχόμενοι (κυρίως γυναίκες). Αλλά ο ΟΟΣΑ διευκρινίζει ότι αλλαγές σε αυτούς τους τομείς (όπως η μείωση του ελάχιστου μισθού και των εργοδοτικών εισφορών για τους χαμλόμισθους, που ο Οργανισμός εισηγείται) δεν περιλαμβάνονται στην "ατζέντα" της κυβέρνησης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
