Της Ζωρζέτ Ζολώτα
Η έγκριση του πακέτου-μαμούθ από τη Γερουσία των ΗΠΑ για τη στήριξη της αμερικανικής οικονομίας, συνολικού ύψους 1,9 τρις δολαρίων, ενισχύει τις προσδοκίες των επενδυτών για μια επιτάχυνση των εμβολιασμών και της ανάπτυξης στην ισχυρότερη χώρα των G7, αλλά και τους φόβους τους πως μια συνακόλουθη αύξηση των τιμών θα τερματίσει νωρίτερα τη χαλαρή νομισματική πολιτική της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed).
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, περιέγραψε την εξέλιξη αυτή έως «τεράστια πρόοδο» που, όμως, αυξάνει τις πιέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση να μην μείνει πίσω στον αγώνα των εμβολιασμών και της ανάκαμψης από την πανδημική κρίση του ιού SARS-CoV-2. Μια καθυστέρηση στο άνοιγμα των οικονομιών της Ε.Ε κατά έναν ή δυο μήνες μπορεί να οδηγήσει σε απώλειες 50 με 100 δισ. ευρώ, σύμφωνα με υπολογισμούς της Bloomberg Economics.
Η συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αυτήν την Πέμπτη αποκτά μεγάλη σημασία κάτω από την τρέχουσα συγκυρία. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία κινούνται γρηγορότερα με τη θωράκιση των πληθυσμών τους από την νόσο Covid-19. Η βραδύτητα της Ε.Ε στους εμβολιασμούς μπορεί να παρατείνει την αδράνεια στις οικονομίες, ιδιαίτερα τον κλάδο των υπηρεσιών, εγκλωβίζοντας την ΕΚΤ σε μια χαλαρή νομισματική πολιτική όταν ο υπόλοιπος ανεπτυγμένος κόσμος θα συνέρχεται ταχύτερα από την πανδημία της νόσου Covid-19. Αν και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, παρέμεινε επί του παρόντος σταθερή στις προβλέψεις για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό που είχαν ανακοινωθεί τον Δεκέμβριο, αναμένεται να επανέλθει αυτήν την εβδομάδα με νέο «οδικό χάρτη» για την πορεία της Ευρωζώνης εντός των επόμενων μηνών, ιδιαίτερα μετά τα τέλη Μαρτίου.
Αναθεώρηση προσδοκιών εν όψει ανάκαμψης των οικονομιών
Η πτώση των τιμών στα αμερικανικά ομόλογα, με τις αποδόσεις των 10ετών τίτλων να ξεπερνούν το 1,6%, σε συνδυασμό με την άνοδο των κυκλικών μετοχών σε ΗΠΑ και Ευρώπη είναι ξεκάθαρες ενδείξεις πως οι επενδυτές αναμένουν βελτίωση των οικονομικών συνθηκών και τόνωση του υποτονικού πληθωρισμού όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί στις δυο πλευρές του Ατλαντικού. Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, μάλιστα, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα σε συνέδριο της Wall Street Journal πως η αποκατάσταση της οικονομικής δραστηριότητας θα δημιουργήσει ανοδικές τάσεις στις τιμές που, όμως, θα είναι «μεταβατικές», τονίζοντας πως η νομισματική πολιτική δεν θα αλλάξει σε μια προσωρινή αύξηση του πληθωρισμού.
Ανθεκτικότερη η Ευρώπη στις διακυμάνσεις των αγορών
Δίχως αμφιβολία, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια έχουν αντέξει τους κραδασμούς από την ανακατάταξη κεφαλαίων που συντελείται τουλάχιστον εδώ και ένα μήνα, με τους επενδυτές να ρευστοποιούν κυρίως θέσεις στα αμερικανικά ομόλογα, προς την αναζήτηση τίτλων με υψηλότερα κουπόνια. Σε δεύτερη μοίρα τίθενται επίσης οι τεχνολογικές μετοχές καθώς αναμένεται έστω και σταδιακή άρση των περιορισμών στις μετακινήσεις που θα περιορίσει την εξάρτηση των πολιτών από τον ψηφιακό κόσμο. Από τα μέσα Φεβρουαρίου, οι μετοχές των Facebook, Amazon, Netflix και Alphabet έχουν απωλέσει σχεδόν 900 δις δολάρια από τη χρηματιστηριακή αξία τους, σύμφωνα με το Reuters. Στη Wall Street, οι δείκτες Nasdaq και S&P 500 απώλεσαν το πάνω από 7,5% και 1,8% κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων, όταν ο πανευρωπαϊκός δείκτης Euro Stoxx 50 έχει καταγράψει άνοδο 0,11%.
Ηπιότερες είναι, επίσης, οι μεταβολές στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης σε σχέση με τις ΗΠΑ παρά τις ανησυχίες των επενδυτών για μια πρώιμη απομάκρυνση των μέτρων στήριξης των οικονομιών από την ΕΚΤ. Πέραν των διακυμάνσεων που παρατηρούνται στις αγορές των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης στο πλαίσιο μιας ευρύτερης κινητικότητας των τιμών σε διάφορα περιουσιακά στοιχεία από τις μετοχές μέχρι τα βιομηχανικά μέταλλα, δεν έχει παρατηρηθεί καμία αύξηση στις διαφορές αποδόσεων τόνισε την περασμένη Πέμπτη ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Λουί ντε Γκίντος. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα spreads κινούνται «ήπια και ήρεμα», είπε στο πλαίσιο webinar της Berenberg Bank που παρακολούθησε η «Ν».
Επιφυλακτικότητα για την πορεία των εμβολιασμών στην Ε.Ε
Ωστόσο, οι εκροές από μετοχικά αμοιβαία της Ευρώπης που έχουν καταγραφεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών εβδομάδων αντανακλούν τη δυσπιστία των επενδυτών για τους ρυθμούς των εμβολιασμών. Βέβαια έχουν συναφθεί τελευταία νέες συμφωνίες για την προμήθεια εμβολίων στις Βρυξέλλες και έχουν ληφθεί μέτρα για την αύξηση της παραγωγής. Προς το παρόν, όμως, η Ε.Ε έχει χορηγήσει οκτώ δόσεις των εμβολίων ανά 100 άτομα έναντι των 33 στη Βρετανία και 25 στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της εταιρείας ερευνών Airfinity, η Ε.Ε ενδεχομένως να έχει καταφέρει να εμβολιάσει το 75% του ενήλικου πληθυσμού της μέχρι τα τέλη Αυγούστου. «Εν μέσω της καλοκαιρινής περιόδου αυτοί είναι κρίσιμοι μήνες», τονίζει στο αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg ο Αθανάσιος Βαμβακίδης, στρατηγικός αναλυτής της Bank of America. Έχει η Ευρώπη την πολυτέλεια να μην αποκομίσει έστω και το ελάχιστο όφελος από αυτήν την περίοδο;