Η ανάκαμψη του τουρισμού ιδιαίτερα το γ΄τρίμηνο του έτους αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να σώσει ότι μπορεί από τις επιπτώσεις της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων τόσο στο ρυθμό ανάπτυξης όσο και στο ύψος του πρωτογενούς ελλείμματος. Εάν επιβεβαιωθεί το σενάριο ότι οι τουριστικές εισπράξεις φτάσουν στο 40% των εισπράξεων του 2019, τότε το ΑΕΠ θα υποχωρήσει κατά 1,5% που μεταφράζεται σε απώλειες ύψους άνω των 2 δισ. ευρώ.
Αν και όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία των εμβολιασμών, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο, ωστόσο οι αρχικές προβλέψεις για τουριστικές εισπράξεις στο 60% του 2019 φαίνεται ότι δύσκολα θα επαληθευτούν. Παρόλα αυτά το φετινό καλοκαίρι δείχνει να είναι καλύτερο από το καταστροφικό περσινό, αρκετά μακριά όμως από τα αποτελέσματα του 2019, με σημαντικές επιπτώσεις τόσο στο ρυθμό ανάπτυξης όσο και στο πρωτογενές έλλειμμα. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος μιλώντας χθες στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά» τόνισε ότι «εάν οι τουριστικές εισπράξεις είναι στο 40% των εισπράξεων του ’19 έναντι του 60% που είναι ένα άλλο σενάριο, το πρωτογενές αποτέλεσμα μειώνεται κατά 1,2% και ο ρυθμός ανάπτυξης σημαντικά κατά 1,5%». Σε αυτό θα πρέπει να υπολογίσουμε και το κόστος που έχει στην οικονομία η παρατεταμένη περίοδος που παραμένουν κλειστά η εστίαση αλλά και το λιανεμπόριο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τουριστικές εισπράξεις το 2020 μόλις που ξεπέρασαν τα 4 δισ. ευρώ (4,28 δισ. ευρώ) από 18,17 δισ. ευρώ το 2019, καταγράφοντας μείωση 76,5%. Ο τουρισμός αποτελεί έναν κλάδο ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα, καθώς αντιπροσωπεύει το 1/5 του ΑΕΠ και της απασχόλησης στην χώρα μας, σύμφωνα με το ΣΕΤΕ.
Τομείς όπως ο τουρισμός, η εστίαση και το λιανεμπόριο βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή» του μείγματος των στοχευμένων μέτρων που θα ακολουθήσουν σε μια προσπάθεια να παραμείνουν οι επιχειρήσεις βιώσιμές αλλά και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας.
Στα πακέτο των μέτρων που αναμένεται να ανακοινωθούν το επόμενο χρονικό διάστημα περιλαμβάνονται :
· Ο 7ος κύκλος της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, ύψους 1 δισ. ευρώ με τις πληρωμές στους δικαιούχους να σχεδιάζονται για τον Απρίλιο με βάση τη μείωση του τζίρου κατά το α΄τρίμηνο του έτους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το οικονομικό επιτελείο μελετά τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσει το ζήτημα του τζίρου του Μαρτίου, ιδιαίτερα το τελευταίο 15νθημερο οπότε και ξεκίνησαν τα περιοριστικά μέτρα.
· Το νέο πρόγραμμα στήριξης των παγίων δαπανών, ύψους 500 εκατ. ευρώ, το οποίο σύμφωνα με την 9η έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης, θα εφαρμοστεί «με τη μορφή πίστωσης εισφοράς φόρους και κοινωνικής ασφάλισης». Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για ένα μέτρο που στηρίζεται στο προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων για τη στήριξη επιχειρήσεων οι οποίες καταγράφουν μείωση τζίρου άνω του 30% και «αφαιρούμενων» των μέτρων στήριξης που έχει λάβει η επιχείρηση. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
· Στην τελική ευθεία βρίσκεται η διαδικασία για το νέο πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ 2» το οποίο αφορά την επιδότηση δόσης επιχειρηματικών δανείων για μικρές επιχειρήσεις αλλά και ελεύθερους επαγγελματίες, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Ένα πρόγραμμα προϋπολογισμού 300 εκατ ευρώ, το οποίο αφορά την επιδότηση της δόσης δανείων για 8 μήνες. Θα καλύπτει έως και το 90% των δόσεων για ενήμερα δάνεια και έως 80% για μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία πρώτα θα πρέπει να ρυθμιστούν. Το ποσοστό της επιδότησης θα μειώνεται σταδιακά όπως ακριβώς συμβαίνει και με το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» για τα στεγαστικά δάνεια. Η διαδικασία των αιτήσεων θα γίνεται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο και θα ολοκληρώνεται γρήγορα χωρίς την υποβολή δικαιολογητικών.
· Το επόμενο διάστημα μένει να ανακοινωθεί από το υπουργείο Οικονομικών η ειδική ρύθμιση για την ενίσχυση που έλαβαν οι επιχειρήσεις μέσω των τριών πρώτων κύκλων της Επιστρεπτέα Προκαταβολής. «Πεποίθηση μας είναι πως η οικονομία θα ανακάμψει σε μεγαλύτερο βαθμό – από ότι σε κανονικές συνθήκες – αμέσως μετά το άνοιγμα της οικονομίας που ελπίζουμε να είναι στις 16 Μαρτίου. Τότε θα δούμε ποια άλλα πρόσθετα μέτρα θα λάβουμε για να παραμείνουν βιώσιμες οι επιχειρήσεις και οι θέσεις εργασίας» δήλωσε χθες στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης για να συμπληρώσει ότι ένα από αυτά είναι και η ρύθμιση των ποσών που δόθηκαν με της Επιστρεπτέας 1,2 και 3.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη ενεργοποιήθηκε ξανά το πρόγραμμα επιδότησης τόκων ενήμερων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων για το διάστημα Ιανουαρίου –Μαρτίου 2021, συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ. Βασική προϋπόθεση είναι τα δάνεια να ήταν ενήμερα στις 30 Σεπτεμβρίου 2020, δηλαδή να μην υπερβαίνουν τις 90 ημέρες καθυστέρησης, αλλά και όσα κατέστησαν ενήμερα πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης. Η υποβολή των αιτήσεων από τους δικαιούχους γίνεται στο www.ependyseis.gr/mis
Ραλλού Αλέξοπούλου
