Ο κλάδος των γαλακτοκομικών προϊόντων αποτελεί τομέα της ελληνικής μεταποιητικής βιομηχανίας με έντονο το στοιχείο του ανταγωνισμού και της επιχειρηματικής κινητικότητας, ιδιομορφία που είναι άμεση ορατή σε πολλαπλά επίπεδα της αγοράς, επισημαίνει η Hellastat ( www.hellastat.eu ) σε σχετική της έρευνα:
Οι συνθήκες του ανταγωνισμού διαμορφώνονται από σειρά παραμέτρων μεταξύ των οποίων:
- Η είσοδος κορυφαίων εταιρειών του κλάδου σε νέους τομείς, όπως η Friesland στο γιαούρτι, με την υλοποίηση μεγάλης επένδυσης σε παραγωγικές εγκαταστάσεις
- Η αποχώρηση από κάποια προϊόντα και η μεγαλύτερη έμφαση σε κάποια άλλα (η ΦΑΓΕ από το φρέσκο γάλα για να επικεντρωθεί στο υψηλής παστερίωσης)
- Η ανταλλαγή του γάλακτος εβαπορέ με το παγωτό μεταξύ Nestle και Vivartia
- Η αυτόνομη δραστηριοποίηση της Danone
- Τα private label προϊόντα
Παράλληλα, οι επενδυτικές κινήσεις των εταιρειών είναι έντονες όσον αφορά την επέκταση και αναβάθμιση των παραγωγικών εγκαταστάσεων, την αποτελεσματικότερη λειτουργία των δικτύων διανομής και των κέντρων logistics, τις νέες μεθόδους τυποποίησης, αλλά και την επέκταση της γκάμας των κωδικών με νέα προϊόντα, γεύσεις και συσκευασίες.
Ο ανταγωνισμός ενισχύεται περαιτέρω και από τη δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων της περιφέρειας, οι οποίες διαφοροποιούνται στρατηγικά προβάλλοντας ένα προφίλ παραδοσιακής λειτουργίας και εκμετάλλευσης, τα βιολογικά προϊόντα και τα προϊόντα Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε. και Ε.Π.Π.Ε..
Πάντως, το κλίμα στην γαλακτοβιομηχανία είναι φορτισμένο, καθώς από τον περασμένο Μάρτιο διερευνώνται οι καταγγελίες για την ύπαρξη «καρτέλ» στο γάλα. Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού κατηγορεί εννέα βιομηχανίες τόσο για «οριζόντια σύμπραξη, με σκοπό να επιβάλουν τιμές στους κτηνοτρόφους και να μοιράσουν μεταξύ τους την αγορά νωπού γάλακτος», όσο και για «κάθετη σύμπραξη με super markets για τον καθορισμό ενιαίων λιανικών τιμών στο παστεριωμένο γάλα». Σχετικές ανακοινώσεις της Επιτροπής για τα δύο σκέλη της υπόθεσης αναμένονται στο προσεχές διάστημα.
Παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι στο άμεσο μέλλον οι τάσεις συγκέντρωσης θα ενταθούν, λόγω του ενδιαφέροντος που θα εκδηλώσουν πολυεθνικοί όμιλοι (Friesland, Danone, Lactalis κ.α.) είτε για εξαγορές, είτε για εμπορικές συνεργασίες με εγχώριες βιομηχανίες, ενώ και η συγκέντρωση στον Όμιλο Vivartia δημιουργεί τις συνθήκες για τη δημιουργία αντίθετου πόλου στο μέλλον.
Τα αποτελέσματα του 2006
Τα συνολικά έσοδα 83 παραγωγικών και εισαγωγικών επιχειρήσεων γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων για το 2006 παρουσιάζουν αύξηση κατά 5,4%, ανερχόμενα στα 2,4 δισ. ευρώ. Η εικόνα της ανόδου αφορά την πλειοψηφία των επιχειρήσεων (64 από τις 83), με τον μέσο ρυθμό αύξησης ανά επιχείρηση να εκτιμάται στο 11%. Οι μικρότερες επιχειρήσεις του δείγματος αναπτύσσονται ταχύτερα, καθώς τα συνολικά έσοδα των 12 μεγαλύτερων επιχειρήσεων (άνω των 50 εκατ. ευρώ) αυξάνουν κατά 4,7% το 2006 έναντι 8,8% στις 53 επιχειρήσεις με έσοδα από 3 εκατ. ευρώ έως 50 εκατ. ευρώ.
Τα κέρδη στον κλάδο ακολουθούν ηπιότερους ρυθμούς ανάπτυξης, στο 3,9% ανά επιχείρηση, με συνέπεια η μέση τιμή του καθαρού περιθωρίου να υποχωρεί στο 2% το 2006 από 2,5%. Σημαντικότερο πλήγμα δέχονται οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, καθώς το σταθμισμένο βάσει μεγέθους περιθώριο υποχωρεί στο 1,3% το 2006 από 3,9% το 2005.
Πάντως, η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων διατηρείται σταθερή, στο 8,6%, κυρίως λόγω της μικρής ενίσχυσης της μέσης μόχλευσης των ιδίων κεφαλαίων (στο 2,5 από 2,2).
