Από την έντυπη έκδοση
Tου Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 50% έως και… 100% αναμένεται να ισχύσει φέτος, πρώτη φορά, για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους. Πρόκειται για ιδιοκτήτες ατομικών επιχειρήσεων και εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, που κατά τη διάρκεια του 2020 υπέστησαν σημαντικές απώλειες εισοδημάτων εξαιτίας των μέτρων περιορισμού των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, τα οποία ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού.
Τα ετήσια φορολογητέα εισοδήματα των συγκεκριμένων φορολογουμένων, λόγω της πολύ μεγάλης μείωσης που υπέστησαν κατά τη διάρκεια του 2020, έχουν υποχωρήσει κάτω από τα εισοδηματικά όρια που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για τη χορήγηση απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ.
Το αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής θα είναι οι εν λόγω φορολογούμενοι να απαλλαγούν φέτος από το 50% ή ακόμη και από το σύνολο του ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στην ακίνητη περιουσία τους.
Τι ισχύει
Σύμφωνα, ειδικότερα, με την ισχύουσα νομοθεσία, δικαιούχος απαλλαγής από το 50% του ΕΝΦΙΑ είναι κάθε φορολογούμενος που, μεταξύ άλλων, είχε κατά το προηγούμενο έτος «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» μέχρι 9.000 ευρώ.
Το όριο αυτό προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο τέκνο της οικογένειας.
Επιπλέον, στις οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ εφόσον, μεταξύ άλλων, το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ. Το όριο αυτό προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
Όπως γίνεται αντιληπτό, η σημαντική μείωση των φορολογητέων εισοδημάτων εκατομμυρίων φορολογουμένων κατά τη διάρκεια του 2020 θα έχει ως συνέπεια μεγάλος αριθμός εξ αυτών να εμφανίσει για πρώτη φορά ετήσια οικογενειακά εισοδήματα χαμηλότερα των εισοδηματικών ορίων που προβλέπονται για την μερική ή ολική απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ.
Το αποτέλεσμα θα είναι να αυξηθεί φέτος σημαντικά ο αριθμός των φυσικών προσώπων που θα πληρώσουν ΕΝΦΙΑ μειωμένο κατά 50% καθώς και ο αριθμός των τριτέκνων και των πολυτέκνων που θα απαλλαγούν πλήρως από τον ΕΝΦΙΑ.
Παραδείγματα Για να γίνει αντιληπτό καλύτερα αυτό που αναφέρουμε παραθέτουμε τα παρακάτω παραδείγματα:
α) Έγγαμος μισθωτός εργαζόμενος σε ιδιωτική επιχείρηση, με δύο εξαρτώμενα ανήλικα τέκνα και ετήσιο φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα 20.000 ευρώ το 2019 δεν είχε δικαίωμα απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ του 2020. Ο λόγος είναι ότι το ετήσιο εισόδημά του για το 2019, με βάση το οποίο κρίθηκε το εάν δικαιούται ή όχι απαλλαγής κατά 50% απ’ τον ΕΝΦΙΑ του 2020, ήταν υψηλότερο από το εισοδηματικό όριο των 12.000 ευρώ, το οποίο προβλέπεται για την απαλλαγή ενός εγγάμου φορολογούμενου με 2 παιδιά από το 50% του ΕΝΦΙΑ.
Το 2020, λόγω αναστολής της λειτουργίας της επιχείρησης στην οποία εργάζεται για 6 μήνες συνολικά, η σύμβαση εργασίας του ανεστάλη και λάμβανε, αντί των κανονικών μισθών του, αποζημιώσεις ειδικού σκοπού αφορολόγητες και μη συνυπολογιζόμενες στο ετήσιο φορολογητέο του εισόδημα. Ως εκ τούτου, το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά του μειώθηκε κατά 50% το 2020 και περιορίστηκε στα 10.000 ευρώ. Εξαιτίας της σημαντικής αυτής μείωσης του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματός του για το 2020, το εισόδημα αυτό υποχώρησε κάτω από το εισοδηματικό όριο των 12.000 ευρώ το οποίο ισχύει για τη χορήγηση απαλλαγής από το 50% του ΕΝΦΙΑ σε έγγαμο φορολογούμενο με δύο εξαρτώμενα τέκνα. Ως εκ τούτου ο εν λόγω φορολογούμενος θα καταστεί φέτος, με βάση τη φορολογική δήλωση που θα υποβάλει για το 2020, δικαιούχος απαλλαγής από το 50% του ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στην ακίνητη περιουσία του.
β) Έγγαμος μισθωτός εργαζόμενος σε ιδιωτική επιχείρηση με τρία εξαρτώμενα ανήλικα τέκνα και ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 22.500 ευρώ το 2019 δεν είχε δικαίωμα απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ του 2020. Ο λόγος είναι ότι το ετήσιο εισόδημά του για το 2019, με βάση το οποίο κρίθηκε το εάν δικαιούται ή όχι απαλλαγής από το σύνολο του ΕΝΦΙΑ του 2020, ήταν υψηλότερο από το εισοδηματικό όριο των 16.000 ευρώ, το οποίο προβλέπεται για την περίπτωση ενός εγγάμου φορολογούμενου με 3 παιδιά από τον ΕΝΦΙΑ.
Το 2020, λόγω αναστολής της λειτουργίας της επιχείρησης στην οποία εργάζεται, για 4 μήνες συνολικά, η σύμβαση εργασίας του ανεστάλη και ελάμβανε, αντί των κανονικών μισθών του, αποζημιώσεις ειδικού σκοπού αφορολόγητες και μη συνυπολογιζόμενες στο ετήσιο φορολογητέο του εισόδημα.
Ως εκ τούτου, το ετήσιο φορολογητέο οικογενειακό εισόδημά του μειώθηκε κατά 33% το 2020 και περιορίστηκε στα 15.000 ευρώ. Εξαιτίας της σημαντικής αυτής μείωσης του ετησίου φορολογητέου οικογενειακού εισοδήματός του για το 2020, το εισόδημα αυτό υποχώρησε κάτω από το εισοδηματικό όριο των 16.000 ευρώ το οποίο ισχύει για τη χορήγηση πλήρους απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ σε έγγαμο φορολογούμενο με τρία εξαρτώμενα τέκνα. Ως εκ τούτου ο εν λόγω φορολογούμενος θα καταστεί φέτος, με βάση τη φορολογική δήλωση που θα υποβάλει για το 2020, δικαιούχος απαλλαγής από το σύνολο του ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στην ακίνητη περιουσία του.
Πάνω από 2 εκατ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από τη στατιστική επεξεργασία των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ του έτους 2020, τα οποία έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα της η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), πέρυσι απαλλάχθηκαν από το 50% ή ακόμη και από το σύνολο του ΕΝΦΙΑ που αναλογούσε στα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους 1.220.476 φυσικά πρόσωπα. Οι απαλλαγές χορηγήθηκαν στα πρόσωπα αυτά με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία. Δηλαδή τα ετήσια εισοδήματα των φορολογουμένων αυτών ήταν μικρότερα από τα όρια εισοδήματος που προβλέπει η νομοθεσία.
Φέτος, που οι απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ θα χορηγηθούν με βάση τα εισοδήματα του 2020 τα οποία θα δηλωθούν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, ο αριθμός των φορολογουμένων που θα καταστούν δικαιούχοι μειώσεων κατά 50% ή ακόμη και κατά 100% στον ΕΝΦΙΑ θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερος (σ.σ.: πιθανότατα να προσεγγίσει ή ακόμη και να ξεπεράσει τα 2.000.000), καθώς θα προστεθούν εκατοντάδες χιλιάδες περιπτώσεις νοικοκυριών που, κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, υπέστησαν σημαντικές μειώσεις εισοδημάτων λόγω αναστολών στη λειτουργία των ατομικών επιχειρήσεών τους ή λόγω αναστολών στις συμβάσεις εργασίας τους.