Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Ίσως το 2020 να είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις στην ιστορία που το χάσμα των χρηματιστηριακών αγορών και της πραγματικής οικονομίας είναι τόσο βαθύ καθώς η σύγχρονη ανθρωπότητα ήρθε αντιμέτωπη με την πρωτόγνωρη απειλή του ιού SARS-CoV-2. Το ράλι των μετοχών αναμένεται δε να συνεχιστεί μέσα στο 2021 αν και πάντα ελλοχεύουν κίνδυνοι για μια δυσάρεστη ανατροπή.
Η αιφνίδια αναστάτωση στην μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων που έφερε στην Αγγλία το νέο στέλεχος του κορωνοϊού στις αρχές της εβδομάδας των Χριστουγέννων ήταν μια απλή υπενθύμιση πως κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει το μέλλον, πόσο μάλλον όταν η απειλή είναι τόσο απρόβλεπτη όσο μια πανδημική κρίση. Απογοήτευση προκλήθηκε, επίσης, από την πρόθεση του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να μπλοκάρει το πακέτο στήριξης των 900 δις δολαρίων που συμφωνήθηκε μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις.
Μια επιδείνωση του οικονομικού κλίματος ήδη συζητιέται στους κύκλους των οικονομικών αναλυτών στο διάστημα του τελευταίου τριμήνου του 2020 και του πρώτου τρίμηνου του νέου έτους καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας εξακολουθεί να είναι σε έξαρση και οι εμβολιασμοί βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο. Διακρίνεται όμως φως στο τούνελ και οι κεντρικές τράπεζες του ανεπτυγμένου κόσμου έχουν υποσχεθεί πως θα συνεχίσουν να συμπαραστέκονται με άφθονη ρευστότητα και ιστορικά χαμηλά επιτόκια μέχρι να εδραιωθεί η ανάπτυξη στις οικονομίες τους.
Το ράλι αλλάζει κλάδους ανάλογα με την πορεία της πανδημίας
Αξιοπερίεργο στοιχείο σε αυτό το ράλι των αγορών που ξεκίνησε τον περασμένο Μάρτιο, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα άνοιξε πρώτη τις κάνουλες του φθηνού χρήματος, είναι πως οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι αλλάζουν ανάλογα με τη φάση της πανδημίας. Στην αρχή την σκυτάλη είχαν οι τεχνολογικές μετοχές, ειδικά αυτές των κολοσσών Alphabet, Apple, Amazon και Facebook αλλά και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σχεδόν 2,8 δις δολάρια από την Ευρώπη διοχετεύθηκαν σε διαπραγματεύσιμα αμοιβαία (ETFs) που συσχετίζονται με τον δείκτη τεχνολογίας Nasdaq, ο οποίος έχει αναρριχηθεί 43% από τις αρχές του έτους μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου έναντι αντίστοιχων κερδών 13,4% του S&P 500. Aκόμη 7,4 δις δολάρια κατευθύνθηκαν από την Ευρώπη σε ETFs που συνδέονται με δείκτες της MSCI, συμπεριλαμβανομένων των δεικτών βιωσιμότητας USA SRI Select Reduced Fossil Fuel Index και USA Low Carbon SRI Leaders Index.
Παρά τον τεχνολογικό πόλεμο που κήρυξε η κυβέρνηση Τραμπ στο Πεκίνο, ακόμη και Κινέζοι επενδυτές επένδυσαν 830 εκατ. δολάρια σε νεοφυείς τεχνολογικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ και απέκτησαν μερίδια στην εταιρεία μικροεπεξεργαστών εικόνας Pixelworks, την εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης Black Sesame Technologies και εταιρεία ανάπτυξης συστημάτων ρομποτικής και μη επανδρωμένων αεροσκαφών LightIC Technologies.
Η Tesla αποτελεί μεμονωμένο κεφάλαιο στο ράλι του τεχνολογικού κλάδου. Από τις αρχές του έτους, η μετοχή της Tesla έχει αναρριχηθεί 731%, παρουσιάζοντας εντυπωσιακή άνοδο σε σχέση με έναν μήνα πριν, όταν ανακοινώθηκε πως θα ενσωματωθεί στον δείκτη S&P 500. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως κυμαίνονταν μέσα Νοεμβρίου περίπου στα 400 δολάρια. Έκτοτε κατέγραψε άνοδο 70%. Από τη δημόσια εγγραφή της μετοχής, προ δεκαετίας, έχει εμφανίσει άνοδο 14.000%.
Κινεζική ανάπτυξη και αγορές
Η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας ήρθε στο προσκήνιο μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του έτους καθώς τα αυστηρά μέτρα του Πεκίνου κατάφεραν να δαμάσουν το πρώτο κύμα της πανδημίας της νόσου Covid-19 όταν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να το τιθασεύσουν. H βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην δεύτερη ισχυρότερη οικονομία του κόσμου οδήγησε σε παράλληλα ράλι τα χρηματιστήρια της Σαγκάης και της Σενζέν με τη Wall Street. Ο χρηματιστηριακός δείκτης CSI που περιλαμβάνει μετοχές της Σαγκάης και της Σενζέν έχει καταγράψει κέρδη άνω του 20% από τις αρχές του έτους μέχρι σήμερα. Η ανάπτυξη της μεταποίησης στην Κίνα -συγκριτικά με μια ανεπανάληπτη συρρίκνωση των οικονομιών στην Ευρωζώνη και τις ΗΠΑ- οδήγησε, παράλληλα, σε ράλι τις τιμές των βιομηχανικών μετάλλων με την τιμή του χαλκού να αναρριχάται πάνω από 70% από τα χαμηλά του περασμένου Μαρτίου.
Μέσα στο τρίτο τρίμηνο τονώθηκαν οι επιδόσεις των οικονομιών και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού αφού είχε καταλαγιάσει το πρώτο κύμα της πανδημίας. Έτσι διατηρήθηκαν σε ισορροπία τα χρηματιστηριακά κέρδη μέχρι το δεύτερο κύμα της πανδημίας, το οποίο έγινε εμφανές μέσα Οκτωβρίου. Αν και οι περιορισμοί των κυβερνήσεων μπορούσαν να είχαν μεγάλο αντίκτυπο στις αγορές, ήρθε η σειρά των κυκλικών μετοχών να πάρουν τη σκυτάλη του ράλι των αγορών μετά την ανακοίνωση τριών εμβολίων με υψηλή αποτελεσματικότητα. Μέσα στον Νοέμβριο και το Δεκέμβριο σημειώθηκαν αλλεπάλληλα ρεκόρ των αμερικανικών δεικτών S&P 500, Dow Jones και Nasdaq, ενώ ο πανευρωπαϊκός δείκτης Εurope Stoxx 600 παρουσίασε κέρδη άνω του 10% που οποία συνέβαλαν σε άνοδο της τάξεως του 40% από τα χαμηλά Μαρτίου μέχρι σήμερα. Με την έναρξη των εμβολιασμών στη Βρετανία, τις ΗΠΑ και εντός των προσεχών ημερών στην Ε.Ε, αλλά και το κόστος δανεισμού να παραμένει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα στις ΗΠΑ, την Ευρωζώνη, τη Βρετανία και την Ιαπωνία, η ροή του χρήματος αναμένεται να μείνει ανεμπόδιστη.
Πτώση του δολαρίου: ένα επιθυμητό σενάριο
Οι επενδυτές ελπίζουν να παραμείνει αδύναμο το δολάριο ενώ η πλειοψηφία των αναλυτών της αγοράς προδικάζουν πως θα συνεχίσει να υποχωρεί τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2021, σύμφωνα με δημοσκόπηση του πρακτορείου Reuters. Από τις αρχές του έτους μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου, ο δείκτης δολαρίου που προσμετρά την ισοτιμία του έναντι έξι ισχυρών νομισμάτων έχει υποχωρήσει περίπου κατά 6%. Σύμφωνα με υπολογισμούς της Bank of America, μια πτώση 10% του δολαρίου μεταφράζεται σχεδόν σε άνοδο 3% των κερδών του δείκτη S&P 500. Εκτός των πλεονεκτημάτων ενός αποδυναμωμένου δολαρίου για τους Αμερικανούς εξαγωγείς, οφέλη θα αποκομίσουν παράλληλα οι αναδυόμενες αγορές καθώς οι αποδόσεις τους γίνονται ελκυστικότερες. Βάσει προβλέψεων της εταιρείας αναλύσεων TipRanks, οι κινεζικές μετοχές εκτιμάται πως θα εξασφαλίσουν αποδόσεις πάνω του 30% μέσα στο επόμενο έτος.
Ποιος επωφελείται από αυτό το ράλι; Αναμφισβήτητα ο Έλον Μασκ, επικεφαλής της Tesla, η περιουσία του οποίου αυξήθηκε φέτος κατά 7,2 δις δολάρια στα 128 δις, αποτελώντας τον δεύτερο πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο μετά τον Τζεφ Μπέζος της Amazon. Ο συνιδρυτής, πρόεδρος και ένας από τους διευθύνοντες συμβούλους της Netflix εξασφάλισε πάνω από 600 εκατ. δολάρια από την αγοραπωλησία μετοχών.
Όμως κεφάλαια δόθηκαν επίσης σε εταιρείες που υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα, με τους μεγάλους πετρελαϊκούς κολοσσούς να επανεξετάζουν το επιχειρηματικό μοντέλο τους κάτω από μια συγκυρία που τους περιθωριοποιεί λόγω του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Με τις αλλαγές που επιφέρει η πανδημία αυτή, ίσως, το τοπίο θα έχει ξεκαθαριστεί όταν οι πληθυσμοί θα αποκτήσουν ανοσία στη νόσο Covid-19. Κάποια από τα κεφάλαια αυτά θα καταλήξουν με τον έναν ή άλλον τρόπο στην πραγματική οικονομία αλλά μέχρι τότε ο απρόβλεπτος παράγοντα παραμένει υπαρκτός.
