Από την έντυπη έκδοση
Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Για έναν «μαύρο χειμώνα» προειδοποιούν οι ηγέτες στην Ευρώπη καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας του Covid-19 κλιμακώνει απότομα την υγειονομική και τη συνακόλουθη οικονομική κρίση μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα.
Η επιθετική αύξηση των κρουσμάτων αναγκάζει τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη να επιβάλουν αυστηρότερους περιορισμούς στην κίνηση των ανθρώπων και άρα στην οικονομική δραστηριότητα, επιδεινώνοντας δραματικά τις προοπτικές ανάκαμψης μέσα στο δ’ τρίμηνο.
Κατά κοινή ομολογία δεν θα είναι άμεση η κυκλοφορία ενός αποτελεσματικού εμβολίου για τον νέο κορονοϊό, παρά τα θετικά αποτελέσματα των δοκιμών του προϊόντος που αναπτύσσει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με την AstraZeneca. Αν και οι πρώτες ενδείξεις από τις δοκιμές του πειραματικού εμβολίου έδειξαν πως προκαλεί ισχυρή ανοσοαπόκριση στους ηλικιωμένους, είναι σαφές πως ο δρόμος είναι μακρύς για μια πλήρη επαναφορά των πραγμάτων σε ομαλούς ρυθμούς. Ο Βρετανός υπουργός Υγείας, Ματ Χάνκοκ, προειδοποίησε πως ένα εμβόλιο δεν θα είναι έτοιμο μέχρι τον επόμενο χρόνο και τόνισε: «Δεν έχουμε ακόμη φθάσει στον προορισμό μας».
Ενώ συνεχίζονται εντατικά οι έρευνες των φαρμακοβιομηχανιών, η αύξηση των κρουσμάτων παραμένει αλματώδης. Οι χρηματιστηριακοί δείκτες στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ βυθίστηκαν χθες στο κόκκινο ύστερα από την επιβεβαίωση των πιο δυσμενών σεναρίων για την εξέλιξη της πανδημίας. Η ανησυχία των επενδυτών στην Ευρώπη για μια οδυνηρή επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών μέσα στους επόμενους μήνες συνοψίστηκε χθες από την πτώση του πανευρωπαϊκού δείκτη Europe Stoxx 600 κατά 1,81%.
Στη Wall Street, οι δείκτες Dow Jones και S&P 500 είχαν υποστεί ενδοσυνεδριακά πτώση της τάξεως του 3,10% και 2,60% αντίστοιχα.
Σε Ιταλία και Ισπανία
Πάνω από 250.000 άνθρωποι στην Ευρώπη έχουν χάσει τη ζωή τους. Την Κυριακή η Γαλλία ανακοίνωσε νέο ρεκόρ κρουσμάτων, ξεπερνώντας τα 50.000 μέσα σε μία ημέρα. Νέο ρεκόρ παρουσίασε επίσης η Ιταλία, υπερβαίνοντας τα 21.000 περιστατικά Covid-19. Ο πρωθυπουργός της χώρας Τζουζέπε Κόντε δρομολόγησε από χθες το κλείσιμο των μπαρ και των εστιατορίων σε όλη τη χώρα μετά τις 6.00 το απόγευμα. Μόνον τα σχολεία και οι χώροι εργασίας θα συνεχίσουν να λειτουργούν, ενώ τα γυμναστήρια, οι πισίνες, τα θέατρα και τα σινεμά θα παραμείνουν κλειστά. Οι διαμαρτυρίες των επιχειρηματιών είναι έντονες και πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις, αλλά ο κ. Κόντε δήλωσε πως «οι πιέσεις που δέχεται ο κλάδος υγείας έχει φθάσει σε ανησυχητικά επίπεδα» σε διάγγελμα που έδωσε μέσω της τηλεόρασης. Στην Ισπανία, ο δείκτης μεταδοτικότητας του Covid-19 αυξήθηκε σχεδόν κατά το ένα τρίτο μέσα σε μια μόνον εβδομάδα. Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντεθ κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης για πρώτη φορά μετά τον Μάρτιο. Από χθες ισχύει η άμεση και καθολική απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 11.00 το βράδυ μέχρι τις 6 το πρωί. Μέσα στην εβδομάδα, μάλιστα, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας σκοπεύει να ζητήσει την έγκριση του κοινοβουλίου για την παράταση του δικαιώματος παράτασης των μέτρων αυτών μέχρι τις 9 Μαΐου, αναφέρουν οι «Financial Times». Στο χρηματιστήριο της Μαδρίτης, ο δείκτης Ibex 35 υποχώρησε κατά 1,40% και ο δείκτης FTSE-Mib στο Μιλάνο έχασε το 1,76% της αξίας του.
Στη Γερμανία
Οι φόβοι για έναν σκοτεινό χειμώνα επιβεβαιώθηκαν από την πτώση του δείκτη επιχειρηματικού κλίματος στη Γερμανία, που είναι η ισχυρότερη οικονομία στην Ευρωζώνη. Για πρώτη φορά από τον Απρίλιο ο δείκτης Ifo υποχώρησε τον Οκτώβριο παρά την ενίσχυση της μεταποιητικής δραστηριότητας στη χώρα που ανακοινώθηκε μία εβδομάδα πριν. «Οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ, μα πολύ δύσκολοι» δήλωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ σε σύσκεψη του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, καθώς και εκεί σημειώνεται μεγάλη έξαρση κρουσμάτων. Στο χρηματιστήριο της Φραγκφούρτης ο δείκτης Dax κατέρρευσε κατά 3,71% και έκλεισε κάτω από τις 12.200 μονάδες για πρώτη φορά από τις 26 Ιουνίου. Πρόκειται για τη συνεδρίαση με τις μεγαλύτερες απώλειες που έχει καταγραφεί την τελευταία 24ετία, σύμφωνα με την ιστοσελίδα αναλύσεων Trading Economics.
Στη Γαλλία
Από την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Μπρουνό Λεμέρ, δήλωσε πως είναι πιθανό να υπάρξει πτώση του ΑΕΠ της χώρας το δ’ τρίμηνο, αξιολογώντας στα 2 δισ. ευρώ το κόστος των νέων περιορισμών για την αναχαίτιση των κρουσμάτων του Covid-19. Η κυβέρνηση του Μανουέλ Μακρόν έχει ήδη κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης, με την απαγόρευση της κυκλοφορίας στο Παρίσι, στο Λιλ, στη Γρενόμπλ, τη Λιόν, την Τουλούζη και ακόμα τέσσερις μεγάλες πόλεις. Χθες ο δείκτης Cac-40 σημείωσε απώλειες 1,90%, ενώ ο δείκτης FTSE-100 στο Λονδίνο αποδυναμώθηκε κατά 1,16%.
Νέο ρεκόρ στη Ρωσία
Σε δεινή θέση βρίσκεται επίσης η Ρωσία καθώς και εκεί ανακοινώθηκε χθες νέο ρεκόρ με 17.347 νέες μολύνσεις, εκ των οποίων οι 5.224 εντοπίστηκαν στη Μόσχα. Οι αρμόδιες αρχές διαβλέπουν πως θα χρειαστεί ένα εξάμηνο για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση στη χώρα και αρκετά χρόνια να ξεπεραστούν τα προβλήματα που προκάλεσε η πανδημία. Εν τούτοις, οι κυβερνώντες δεν συζητούν την επιβολή μέτρων απαγόρευσης της κυκλοφορίας ανάλογων με αυτά που είχαν ισχύσει από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τα μέσα Μαΐου.
Κίνδυνος διπλής ύφεσης στην Ευρωζώνη
Φόβους για διπλή ύφεση στην Ευρώπη εξέφρασε πρόσφατα ο επικεφαλής οικονομολόγος της IHS Markit. «Η Ευρωζώνη είναι αντιμέτωπη με τον αυξανόμενο κίνδυνο μιας διπλής ύφεσης από το δεύτερο κύμα του κορονοϊού που οδηγεί σε μια νέα πτώση της επιχειρηματικής δραστηριότητας τον Οκτώβριο» είχε σχολιάσει με αφορμή την πτώση του σύνθετου δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών (ΡΜΙ). Βασικός λόγος ήταν η υποχώρηση των υπηρεσιών στο χαμηλό πενταμήνου και συγκεκριμένα στις 46,2 μονάδες από τις 48 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Συρρίκνωση του κλάδου καταγράφηκε στη Γερμανία και τη Γαλλία που είναι οι ισχυρότερες οικονομίες στην Ευρωζώνη.
Ακανθώδες θέμα στην προεκλογική διαμάχη των ΗΠΑ
Το σκηνικό γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο στις ΗΠΑ καθώς η παράτολμη στρατηγική που ακολούθησε η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ εν μέσω της πανδημίας του Covid-19 αποτελεί ακανθώδες θέμα στην προεκλογική διαμάχη με τον υποψήφιο των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν. Αναλυτές μιλούν για τη μεγαλύτερη προεκλογική αναμέτρηση των τελευταίων δεκαετιών. Περίπου 50 εκατ. Αμερικανικοί, εκ των οποίων αρκετοί Αφροαμερικανοί, έχουν ήδη ψηφίσει με επιστολική ψήφο ή αυτοπροσώπως σε κάλπες που θα παραμείνουν κλειδωμένες μέχρι τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, καθώς πάνω από 230.000 συμπολίτες τους έχουν χάσει τη ζωή τους. Επιβαρυντικό ρόλο στη χώρα διαδραματίζει επίσης η συνεχιζόμενη διαμάχη του Λευκού Οίκου με τους Δημοκρατικούς για το νέο πακέτο στήριξης της οικονομίας, ενώ αρκετά νοικοκυριά αδυνατούν να καλύψουν βασικές ανάγκες τους. Ο Ρόμπερτ Σίλερ, νομπελίστας οικονομολόγος και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Γέιλ, τονίζει σε άρθρο που έγραψε στους «New York Times» πως «η κρίση του κορονοϊού και οι προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου έχουν προκαλέσει φόβους για μια μεγάλη πτώση των αγορών, ίσως τη μεγαλύτερη των τελευταίων ετών». Προσθέτει δε πως «κανείς δεν γνωρίζει το μέλλον, αλλά υπάρχει μεγάλη έλλειψη επενδυτικής εμπιστοσύνης λόγω της πόλωσης που επικρατεί στο ζήτημα της πανδημίας και της ευρύτερης πολιτικής».
Νότια Κορέα: «Εμβόλιο» οι εξαγωγές
Στον αντίποδα των δυσάρεστων εξελίξεων στη Δύση βρίσκεται η Νότια Κορέα. Μια από τις ασιατικές οικονομίες που επλήγησαν πρώτες από την εξάπλωση του κορονοϊού αναμένεται να ανακοινώσει ρυθμό ανάπτυξης 1,3% μέσα στο γ’ τρίμηνο από το προηγούμενο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του πρακτορείου Bloomberg. Μολονότι η Νότια Κορέα θεωρείται από τις χώρες που διαχειρίστηκαν με επιτυχία την πανδημία Covid-19, η κοινή γνώμη έχει θορυβηθεί για την ασφάλεια του εμβολίου κατά τις γρίπης αφού απεβίωσαν 59 άνθρωποι αυτόν τον μήνα. Οι αρχές προσπαθούν να καθησυχάσουν τους πολίτες της χώρας ώστε να αποφευχθεί η εξάντληση του εγχώριου συστήματος υγείας από μια εξάπλωση της εποχικής γρίπης.
Η Νότια Κορέα επικεντρώθηκε στα τεστ και στην ιχνηλάτηση επαφών για την καταπολέμηση του Covid-19, έχοντας ήδη σε ετοιμότητα την υποδομή και τους μηχανισμούς για τον έλεγχο υγειονομικών κρίσεων μετά την επιδημία του SARS. Παράλληλα δρομολόγησε τέσσερις έκτακτους προϋπολογισμούς, ξεπερνώντας κάθε άλλο προηγούμενο στη δημοσιονομική της ιστορία. Η οικονομία της επωφελήθηκε από τις εξαγωγές, ιδιαίτερα των τεχνολογικών προϊόντων όσο τα μέτρα στο εσωτερικό της χώρας παρέμεναν αυστηρά.
Την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος της χώρας Μουν Τζε-Ιν μίλησε για μια «χρυσή ευκαιρία» για την τόνωση του τουρισμού και της κατανάλωσης στη χώρα. Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πλέον πως η οικονομία της Κορέας μπορεί να επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα μέσα στο α’ τρίμηνο του 2021.
