Από την έντυπη έκδοση
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Επιστημονική ομάδα της ARTION
με την καθοδήγηση του Γιώργου Δαλιάνη www.artion.gr
Αρχικό κεφάλαιο Α.Ε. και κάλυψη δαπανών
Η καταβολή σε μετρητά του αρχικού κεφαλαίου ή των τυχόν αυξήσεων αυτού, καθώς και οι καταθέσεις μετόχων με προορισμό τη μελλοντική αύξηση του κεφαλαίου, πραγματοποιούνται υποχρεωτικά με κατάθεση σε ειδικό λογαριασμό της εταιρείας, που τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα ή σε χώρα του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Η παράλειψη καταβολής σε λογαριασμό δεν επάγεται ακυρότητα, αν αποδεικνύεται ότι το σχετικό ποσό δαπανήθηκε για τους σκοπούς της εταιρείας, με την προϋπόθεση ότι αυτό έχει ειδικά προβλεφθεί στο καταστατικό ή στην απόφαση για την αύξηση του κεφαλαίου.
Η ρύθμιση αυτή, όμως, δεν εφαρμόζεται σε εταιρείες με μετοχές εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά. Περαιτέρω, η καταβολή της εισφοράς μπορεί να λάβει χώρα και με συμψηφισμό χρέους της εταιρείας προς τον καταβάλλοντα την εισφορά, εφόσον τούτο έχει προβλεφθεί στην απόφαση για την αύξηση του κεφαλαίου. Ο συμψηφισμός πρέπει να συνοδεύεται από βεβαίωση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας ότι το χρέος αυτό είναι, όπως προκύπτει από τα βιβλία της εταιρείας, υπαρκτό και ληξιπρόθεσμο και δεν εξαρτάται από αίρεση. Σε περίπτωση μη ληξιπρόθεσμου χρέους, πρέπει να αποτιμάται η παρούσα αξία του.
Κάλυψη τεκμηρίων μέσω δανείου
Για να χρησιμοποιηθεί το δάνειο υπό τη μορφή ιδιωτικού συμφωνητικού για κάλυψη τεκμηρίων θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά και οι παρακάτω προϋποθέσεις:
*Ο σκοπός του δανείου να έχει σχέση με το επικαλούμενο τεκμήριο προς κάλυψη
*Το έγγραφο πρέπει να φέρει βέβαια χρονολογία θεωρημένη από αρμόδια αρχή
*Το δάνειο να έχει ληφθεί πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης (εφόσον το επικαλούμαστε για κάλυψη τεκμηρίου)
*Η μη εικονικότητα αυτού. Αυτή μπορεί να αποδειχθεί από το αν ακολουθήθηκαν άλλες ενέργειες που προβλέπει ο νόμος για τη σύναψη ιδ. Δανείου (π.χ. χαρτοσήμανση, καταβολές δόσεων αποπληρωμής κ.λπ.).
Αν τα παραπάνω ισχύουν σωρευτικά, η μη χαρτοσήμανση του δανείου μπορεί να παραβλεφθεί και να γίνει δεκτή η κάλυψη τεκμηρίου από τη ΔΟΥ.
Περιορισμοί δυνατότητας έκπτωσης ζημιών αλλοδαπής εγκατάστασης
Οι ζημίες που προκύπτουν από μόνιμη εγκατάσταση που βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην Ελλάδα ούτε κατά τον χρόνο που προέκυψαν ούτε και να μεταφερθούν προς συμψηφισμό με κέρδη φορολογητέα στην Ελλάδα κατά τα επόμενα έτη, ενώ αντίθετα τα κέρδη που προκύπτουν από αντίστοιχες μόνιμες εγκαταστάσεις φορολογούνται. Δυνατότητα έκπτωσης των ζημιών από αλλοδαπή μόνιμη εγκατάσταση παρέχεται μόνο όταν έχει διακοπεί οριστικά η λειτουργία της μόνιμης εγκατάστασης στην αλλοδαπή υπό προϋποθέσεις. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο περιορισμός έκπτωσης των ζημιών που προκύπτουν σε άλλο κράτος της Ε.Ε ή του ΕΟΧ συνιστά περιορισμό του δικαιώματος εγκατάστασης, βάσει του άρθρου 49 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ε.Ε. και κατά συνέπεια θα πρέπει να αρθεί και εάν η Ελλάδα δεν λάβει μέτρα για τη συμμόρφωσή της, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ε.Ε.
Πότε οι συναλλαγές που αφορούν ακίνητα θεωρούνται επιχειρηματική δραστηριότητα
Με βάση τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ως «επιχειρηματική συναλλαγή» θεωρείται κάθε μεμονωμένη πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων στην οικονομική αγορά με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Σε περίπτωση συναλλαγών που αφορούν ακίνητα, κάθε 3 ομοειδείς συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός 2 ετών θεωρούνται συστηματική διενέργεια πράξεων. Από το Φορολογικό έτος 2018 και επόμενα δεν λαμβάνεται υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, η πώληση από φυσικό πρόσωπο περιουσιακού στοιχείου το οποίο έχει αποκτηθεί αιτία κληρονομιάς ή με χαριστική αιτία από συγγενείς μέχρι δεύτερου βαθμού ή έχει διακρατηθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 5 ετών. Με άλλα λόγια μπορεί να θεωρηθούν επιχειρηματική δραστηριότητα πάνω από δύο συναλλαγές επί ακινήτων αν γίνουν εντός διετίας, π.χ. αγορά κτήματος από φυσικά πρόσωπα, αναδιανομή μεταξύ τους και πώλησή τους ή ανέγερση διαμερισμάτων από ένα φυσικό πρόσωπο και πώληση τριών εξ αυτών, εντός διετίας.
Επισημαίνουμε ότι με βάση το προγενέστερο καθεστώς του Ν. 2238/1994 (δηλαδή πριν από την 1/1/2014) ίσχυε ότι: «Επιχείρηση αποτελεί και μεμονωμένη ή συμπτωματική πράξη που αποβλέπει στην επίτευξη κέρδους, καθώς και η πώληση μέσα σε δύο χρόνια από την απόκτηση εξ επαχθούς αιτίας εδαφικών εκτάσεων που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως και έχουν μεγάλη αξία». Σημειωτέον ότι το κέρδος από επιχειρηματική συναλλαγή φορολογείται με βάση την κλίμακα του άρθρου 15 του Ν. 4172/13, δηλαδή με 45% αν το κέρδος είναι πάνω από 40.000 ευρώ, επιβαρύνεται με έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης και με τις ανάλογες προσαυξήσεις αν διαπιστωθεί έπειτα από έλεγχο.
Δημοφιλή ερωτήματα
Πότε οφείλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο;
Όπως έγινε δεκτό και με την υπ’ αριθ. 1774/2018 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την υπαγωγή στον φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου της εισφοράς (ποσού) από την έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο (για την οποία δεν χορηγούνται μετοχές), πραγματικός χρόνος απόκτησης των δικαιωμάτων ψήφου κ.λπ., είναι ο χρόνος κατά την κεφαλαιοποίηση αυτής, οπότε χορηγούνται μετοχές στις οποίες είναι ενσωματωμένα τα εν λόγω δικαιώματα. Η διαφορά αυτή δεν υπάγεται σε φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου κατά τον χρόνο της καταβολής της, γιατί κατά το χρόνο εκείνο δεν συντρέχουν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις, αφού ο εισφέρων δεν αποκτά δικαιώματα ίδιας φύσης με εκείνα που έχουν οι εταίροι, όπως δικαιώματα ψήφου κ.λπ. Κατά την κεφαλαιοποίηση, όμως, της διαφοράς αυτής συντρέχουν πλέον οι ανωτέρω προϋποθέσεις.
