Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Η παγκόσμια οικονομία έχει από ένα δημοσιονομκό σχέδιο τόνωσης αρκετών τρισεκατομμυρίων, επισημαίνουν οι ειδικοί. Σύμφωνα με το Bloomberg αυτό θα πρέπει να φτάσει ίσως και στα 26 τρισ. δολάρια ή το 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ μέσα στο επόμενο διάστημα προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν ρότα, άλλες πιο δυναμικά και άλλες πιο διστακτικά και έχουν ήδη ανακοινώσει μέτρα στήριξης ύψους 1,14 τρισ. δολαρίων (1,06 τρισ. ευρώ). Οι κεντρικές τράπεζες έχουν τη δυνατότητα για μεγαλύτερες (αν και λιγότερο αποτελεσματικές σε μία τέτοιου είδους κρίση) ενέσεις. Το σύνθημα όλων; Το «ό,τι χρειαστεί» που είχε πει και το 2012 ο Μάριο Ντράγκι ή αλλιώς «Στήριξη χωρίς όρια» όπως διαβεβαίωσε η διάδοχός του Κριστίν Λαγκάρντ.
Σε ανεπτυγμένο και αναδυόμενο κόσμο οι κυβερνήσεις με μία φωνή ξεκαθαρίζουν πως αυτό που προέχει είναι η προστασία της δημόσιας υγείας. Έπεται η οικονομία, που με τις αποφάσεις για καραντίνα και συνολικά τις απογορεύσεις σε σειρά δραστηριοτήτων μπαίνει ουσιαστικά σε ένα τεχνητό κώμα. Δεν θα αφεθεί έτσι. Οι απαγορεύσεις είναι απολύτως αναγκαίες και θα διαρκέσουν για όσο χρειαστεί, αλλά το ίδιο ισχύει και με το «φάρμακο» δημοσιονομικό και νομισματικό.
Οι κυβερνήσεις στην Ε.Ε. προωθούν δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, των οποίων το ύψος κατά μέσο όρο ανέρχεται σε 1% του ΑΕΠ. Η αισθητή αύξηση των δαπανών συνεπάγεται και ένα κύμα εκδόσεων χρέους γεγονός που ήρθε να απογειώσει τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων τις προηγούμενες ημέρες. Και εδώ ήταν που έρχεται να παρέμβει δυναμικά η ΕΚΤ. Ρίχνει στο σύστημα 1,1 τρισ. ευρώ (αγοράζοντας μεταξύ άλλων και ελληνικά ομόλογα ύψους έως 12 δισ. ευρώ) και πετυχαίνει (τουλάχιστον όπως φαίνεται από την πρώτη αντίδραση των αγορών σήμερα) να αποκλιμακώσει το κόστος δανεισμού των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού η κυβέρνηση Τραμπ προωθεί επίσης ένα σχέδιο τόνωσης ύψους 1 τρισ. δολαρίων.
Είναι τα παραπάνω αρκετά; Όχι. Αλλά το ξέρουν και οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες, που ξεκαθαρίζουν ότι αυτή είναι η πρώτη «δόση» του φαρμάκου. Οι συνθήκες στην παγκόσμια οικονομία έχουν πάψει να ξυπνούν μνήμες από προηγούμενες οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Θυμίζουν ολοένα και περισσότερο καιρό... πολέμου. Οι υπηρεσίες (ταξίδια, ξενοδοχεία, εστιατόρια) μπαίνουν στον πάγο και η μεταποίηση αλλού βάζει λουκέτα και αλλού αλλάζει το έιδος της παραγωγής της. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες στις ΗΠΑ είναι σε συνεννόηση με την κυβέρνηση Τραμπ για να αρχίσουν την παραγωγή εξαεριστήρων και άλλου απαραίτητου εξοπλισμού για τη θεραπεία όσων νοσούν από τον ιό.
Ο «πόλεμος» αυτός θα είναι σκληρός και κανείς δεν ξέρει πόσο θα διαρκέσει. Όλα τα «όπλα» πρέπει να βρίσκονται στο τραπέζι χωρίς ταμπού. Και η αποτελεσματικότητά τους να δοκιμάζεται και να επανεξετάζεται συνεχώς.
