Σήμερα η κυβέρνηση ανακοινώνει την πρώτη δέσμη μέτρων για τη στήριξη των επιχειρήσεων που πλήττονται από τον κορωνοϊό μετά και τα αναγκαστικά μέτρα που έλαβε σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας.
Την ίδια ώρα η Κομισιόν, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη, ετοιμάζει την δική της «απάντηση» για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων στις οικονομίες των κρατών-μελών.
Πρώτη δέσμη στήριξης επιχειρήσεων
Οι παρεμβάσεις που ανακοινώνονται σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, αφορούν στην αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων όπως για παράδειγμα την πληρωμή ΦΠΑ αλλά και ασφαλιστικών εισφορών, αρχικά στους τρεις νομούς της χώρας, Αχαΐα, Ηλεία και Ζάκυνθο, που έχουν πληγεί κυρίως από τον ιό. Η απόφαση, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα δίνει τη δυνατότητα επέκτασης των μέτρων και σε επιχειρήσεις άλλων περιοχών στις οποίες θα ληφθούναντίστοιχα μέτρα, αν κριθεί απαραίτητο.
Την ίδια ώρα, σχεδόν καθημερινή είναι η συλλογή στοιχείων για το πως κινείται η αγορά, οι μετακινήσεις των πολιτών με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τη κίνηση στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, η πορεία των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Συνεχής είναι και η επικοινωνία με φορείς από διάφορους κλάδους. Βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι να έχει την καλύτερη δυνατή εικόνα και να παρεμβαίνει όταν κρίνεται απαραίτητο, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται στην πραγματική οικονομία εξαιτίας της εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Οι παρεμβάσεις σχεδιάζεται να λαμβάνονται σε τρία επίπεδα:
- η αρχή γίνεται ουσιαστικά σήμερα με τις ανακοινώσεις για τις περιοχές που έχουν πληγεί, μετά τη λήψη αναγκαστικών μέτρων από την κυβέρνηση
- το δεύτερο επίπεδο αφορά τη λήψη μέτρων ανά κλάδο και ανά περιοχή, ανάλογα με την πορεία των κρουσμάτων αλλά και τα στοιχεία που θα καταδεικνύουν ότι ασκούνται πιέσεις στην αγορά.
- το τρίτο επίπεδο αφορά τη λήψη οριζόντιων μέτρων για το σύνολο της οικονομίας, αν και εφόσον χρειαστεί.
Δεν αποκλείεται μάλιστα να υπάρξουν μέτρα κι όταν το πρόβλημα πάψει να υπάρχει και πραγματοποιηθεί ένα απολογισμός των όποιων ζημιών έχουν προκληθεί εξαιτίας του ιού.
Η συνεδρίαση του Eurogroup στις 16 Μαρτίου αποτελεί μια σημαντική ημερομηνία καθώς αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ζητούν να υπάρξει μια συντονισμένη κίνηση και τη δυνατότητα να υπάρξει εξαίρεση έκτακτων δαπανών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον κορωνοϊό. Ο ευρωπαίος επίτροπος Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι, σε συνέντευξή του στην ισπανική εφημερίδα «El pais» δηλώνει ότι θα πρέπει να υπάρξει μια συντονισμένη απάντηση απέναντι στα προβλήματα που προκαλεί η εξάπλωση του κορωνοϊού. «Το πρώτο που θα πρέπει να στηρίξουμε είναι το σύστημα υγείας. Το δεύτερο, να διασφαλίσουμε τη ρευστότητα στις επιχειρήσεις, ειδικά στις μικρομεσαίες, και το τρίτο είναι να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις στην απασχόληση, ειδικά στους κλάδους που θα πλήττονται περισσότερο, ώστε να μην χαθούν θέσεις εργασίας».
Συντονισμένη κίνηση από την Κομισιόν
Δεδομένου ότι ήδη πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία (πέρα από την Ιταλία) έρχονται ήδη αντιμέτωπες με προβλήματα σε κλάδους όπως ο τουρισμός, οι μεταφορές, η αλυσίδα ανεφοδιασμού αλλά και στην ψυχαγωγία και τον πολιτισμό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται ότι έχει ήδη μελετήσει τις επόμενες κινήσεις της ώστε να δοθεί μια συντονισμένη απάντηση.
Όπως διαπιστώνει κανείς διαβάζοντας την απαντητική επιστολή του αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις και του Ευρωπαίου Επίτροπου Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι στον υπουργό Οικονομικών της Ιταλίας Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι (στην επιστολή ο κ. Γκουαλτιέρι εξηγούσε την ανάγκη λήψης των μέτρων που ανακοίνωσε η ιταλική κυβέρνηση για να περιορίσει τα προβλήματα στην οικονομία της χώρας εξαιτίας του κορονοϊού), τα αιτήματα των κρατών-μελών για τη λήψη μέτρων στήριξης των οικονομιών λόγω κορονοϊού θα ενσωματωθούν στα Προγράμματα Σταθερότητας. Τα εν λόγω Προγράμματα συνήθως κατατίθενται τον Απρίλιο από όλα τα κράτη (μαζί με τα ανάλογα Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων).
Η κίνηση αυτή γίνεται στο πλαίσιο της απόφασης του τελευταίου Eurogroup που πραγματοποιήθηκε με τηλεδιάσκεψη, για την ενεργοποίηση της ρήτρας απόκλισης (όπως προβλέπεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας). Η ρήτρα δίνει τη δυνατότητα υπέρβασης δαπανών λόγω έκτακτων συνθηκών ακόμη και αν προκαλούν αποκλίσεις από τα πλεονάσματα, υπό τον όρο «ότι τούτο δεν θέτει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική βιωσιμότητα μεσοπρόθεσμα». Προβλέπει μάλιστα πως η έγκριση θα δίδεται από την Κομισιόν μετά από αίτημα που θα καταθέτουν τα κράτη-μέλη.
Έτσι, με την πρόσκληση ενσωμάτωσης των προτάσεων στα Προγράμματα Σταθερότητας υπάρχει μία συντονισμένη κίνηση. Διαμορφώνεται ένα κοινό πλαίσιο για όλα τα κράτη-μέλη, χωρίς αυτό να σημαίνει, όπως φαίνεται και στην επιστολή Ντομπροβσκις- Τζεντιλόνι, ότι έως τότε δεν θα έχουν εφαρμοστεί κάποια μέτρα από κάθε κράτος χωριστά.
Καθοριστικός φαίνεται ότι θα είναι για ακόμα μία φορά και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) στην προσπάθεια των κρατών-μελών για τη στήριξη κλάδων και επιχειρήσεων που θα βρεθούν αντιμέτωπες με τις επιπτώσεις του κορωνοϊού αλλά και στην αναθέρμανση της οικονομίας.
Ραλλού Αλεξοπούλου
