Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
Με δύο στα πέντε καλλυντικά που πωλούνται στην τοπική αγορά να εισάγονται από την Ελλάδα, η Κύπρος αποτελεί σταθερή αξία με ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης για τις ελληνικές βιομηχανίες καλλυντικών - και ειδικότερα φυσικών καλλυντικών, η ζήτηση για τα οποία αυξάνεται κυρίως από Ρώσους επισκέπτες.
Η οικονομική ανάπτυξη, η αυξημένη ιδιωτική κατανάλωση, το ελκυστικό φορολογικό πλαίσιο, η κοινή γλώσσα και η λιγότερη γραφειοκρατία καθιστούν την κυπριακή αγορά πόλο έλξης για ελληνικές επιχειρήσεις κάθε οικονομικού κλάδου, με τη βιομηχανία καλλυντικών, ωστόσο, να ξεχωρίζει λόγω της σταθερά ανοδικής πορείας των εισαγωγών της Μεγαλονήσου, σε συνδυασμό με την πολυετή εμπειρία και τη συσσωρευμένη τεχνογνωσία μεγάλων ελληνικών ομίλων που έχουν τοποθετηθεί σταδιακά τις τελευταίες 2-3 δεκαετίες στην τοπική αγορά απολαμβάνοντας ηγετικά μερίδια.
Εντονότερη παρουσία, βάσει των σημείων πώλησης, έχουν τα καλλυντικά των εταιρειών Apivita, με αντιπρόσωπο την Drogopharma, και Korres, με αντιπρόσωπο την Costas Papaellinas. Πωλούνται σε ανεξάρτητα μονοθεματικά καταστήματα στη Λευκωσία κι έχουν επίσης έντονη παρουσία στα φαρμακεία, καθώς και στις αλυσίδες καταστημάτων ομορφιάς. Άλλα ελληνικά σήματα είναι: Fresh Line, Frezyderm, Froika, Anaplasis (που διατίθενται σε επιλεγμένα φαρμακεία), Bioaroma (με αντιπρόσωπο την Rotaniaco Trading Co., Ltd), Eolia, Elea, Elotia, Euthalia, Cosmeticum Nutricosmetics, με αντιπρόσωπο τη Savvas Charalambous, που αντιπροσωπεύει επίσης τα Helix Land και Kalliston, τα Mastiha Shop, τα Macrovita, τα Μessinian Spa, αλλά και η σειρά Olivia της Παπουτσάνης (την οποία αντιπροσωπεύει η Rologis Group). Άλλες μάρκες είναι οι Seventeen Cosmetics, Radiant Professional και Lorvenn Hair Professional με αντιπρόσωπο τη Mercantil Cosmetics Ltd, τα Youthlab με εισαγωγέα την Best Life Co., Ltd κ.α.
Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της Κύπρου, η Ελλάδα είναι ο κυριότερος προμηθευτής της κυπριακής αγοράς στα καλλυντικά. Το 2018 απέσπασε μερίδιο 36,7% των συνολικών εισαγωγών καλλυντικών της χώρας (συνολικού ύψους 105,8 εκατ. ευρώ). Ακολουθούν, κατά σειρά κατάταξης, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελβετία, η Ολλανδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Από το 2004 και μετά η χώρα μας βρίσκεται σταθερά στην πρώτη θέση μεταξύ των εξαγωγέων καλλυντικών στην Κύπρο, υπερβαίνοντας ανταγωνιστές όπως η Γαλλία και η Γερμανία, αν και θα πρέπει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος των ελληνικών εξαγωγών αφορά επανεξαγωγές προϊόντων από ξένους οίκους και τη μερίδα του λέοντος ελέγχει ο όμιλος Παπαέλληνα. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Λευκωσία, ο κύριος όγκος των επώνυμων καλλυντικών (στα οποία περιλαμβάνονται και τα φυσικά καλλυντικά) εισάγεται στην κυπριακή αγορά από τρεις εταιρείες, την C.A. Papaellinas Group, την Varnavas Ηadjipanayis LTD και την Μ.S. Jacovides Group.
Σταθερή ανάπτυξη Οι εξαγωγές ελληνικών καλλυντικών στην Κύπρο παρουσιάζουν σταθερά ανοδική πορεία, με εξαίρεση την περίοδο της κρίσης. Το 2000 η Ελλάδα εξήγαγε 6,85 εκατ. ευρώ καλλυντικά στην Κύπρο, ποσό το οποίο εκτοξεύτηκε στα 36,674 εκατ. ευρώ το 2017 και στα 38,853 εκατ. ευρώ το 2018. Η αύξηση την τελευταία διετία 2017 - 2018 ήταν 6%, ενώ κατά την τελευταία δεκαετία άγγιξε το 467%. Επίσης, οι μεγαλύτερες εξαγωγές σε αξία καλλυντικών από τη χώρα μας στην Κύπρο σημειώθηκαν το 2009 (36,51 εκατ. ευρώ) κι έκτοτε ξεκίνησε μια πτωτική πορεία, η οποία άρχισε να ανατρέπεται σταθερά το 2014.
Την ίδια στιγμή οι εισαγωγές καλλυντικών από την Κύπρο στην Ελλάδα κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα. Το 2017 ανήλθαν σε 2,85 εκατ. ευρώ και το 2018 σε 2,99 εκατ. ευρώ (+4,9%), ενώ από το 2014 παρουσιάζουν σταθερή αυξητική πορεία. Ιδιαίτερη χρονιά μάλιστα ήταν το 2015, χρονιά των capital controls για την Ελλάδα, καθώς ξεπέρασαν για πρώτη φορά το όριο των 2 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 78,8% συγκριτικά με το 2014. Παρ’ όλα αυτά, το εμπορικό ισοζύγιο στο διμερές εμπόριο μεταξύ των δύο χώρων παραμένει έντονα αρνητικό για την Κύπρο.
«Τρέχουν» τα αντηλιακά
Η μεγάλη ηλιοφάνεια στην Κύπρο δίνει ώθηση στη ζήτηση αντηλιακών. Έτσι τα αντηλιακά έχουν, με διαφορά, τη μεγαλύτερη ζήτηση στα καλλυντικά, απορροφώντας ποσοστό άνω του 40% των συνολικών κυπριακών εισαγωγών καλλυντικών (43,24 εκατ. ευρώ έναντι συνόλου 105,83 εκατ. ευρώ). Ακολουθούν όλες οι άλλες κατηγορίες, όπως αρώματα και κολόνιες, παρασκευάσματα για τα μαλλιά, σαμπουάν, κ.ά.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται ραγδαία η κυπριακή αγορά φυσικών καλλυντικών, με τα βρετανικά brands να κυριαρχούν σχεδόν στα εξειδικευμένα καταστήματα βιολογικών/φυσικών προϊόντων, όπως το Faith in Nature, καθώς και άλλα ξένα σήματα όπως τα Sukin από την Αυστραλία και το Antipodes από τη Ν. Ζηλανδία, τα αμερικανικά Jason και Dr Bronner’s, η ελβετική μάρκα Weleda και οι γερμανικές Lavera και Eco Cosmetics.
Στις εξειδικευμένες αλυσίδες καταστημάτων (όπως το «Αιθέριο») δεν έχουν ακόμη εισχωρήσει τα ελληνικά brands φυσικών καλλυντικών, παρότι αυτά είναι αρκετά διαδεδομένα στην τοπική αγορά. Για παράδειγμα, τα καλλυντικά των Apivita, Korres και Mastic Spa πωλούνται κυρίως στα φαρμακεία, ενώ άλλες ελληνικές μάρκες που ανήκουν στην κατηγορία των φυσικών καλλυντικών, όπως η Bioaroma και η Sostar, διατίθενται σε μεμονωμένα καταστήματα. Επίσης, αρκετές μάρκες ελληνικών φυσικών καλλυντικών διατίθενται αποκλειστικά σε κυπριακά ηλεκτρονικά καταστήματα.
Αρκετά δημοφιλείς πάντως είναι και οι βουλγαρικές μάρκες φυσικών καλλυντικών, με τη Rose of Bulgaria Natural Cosmetics να έχει εδραιωθεί στην αγορά με monobrand καταστήματα σε Λευκωσία και Λεμεσό. Παράλληλα, έχουν κάνει την εμφάνισή τους και ορισμένα βουλγαρικά brands φυσικών καλλυντικών (όπως το Soap Factory), ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα συμβατικά καλλυντικά από τη Βουλγαρία είναι ευρέως διαδεδομένα λόγω της ανάπτυξης της Refan.
Η Sana Investments είναι ο κύριος εισαγωγέας φυσικών - βιολογικών καλλυντικών στην Κύπρο, ενώ είναι η πρώτη εταιρεία που το 2012 άρχισε να εισάγει και να προωθεί στην αγορά φυσικά - βιολογικά καλλυντικά και τρόφιμα. Επίσης στοιχεία της βουλγαρικής πρεσβείας αναφέρουν ότι τα βουλγαρικά καλλυντικά κατέχουν μερίδιο της λιανικής αγοράς της Κύπρου που αγγίζει το 5%.
Από το 2004 και μετά η χώρα μας βρίσκεται σταθερά στην πρώτη θέση μεταξύ των εξαγωγέων καλλυντικών στην Κύπρο, υπερβαίνοντας ανταγωνιστές όπως η Γαλλία και η Γερμανία.
Κανάλια διανομής
Τα φυσικά καλλυντικά στην Κύπρο διανέμονται στην πλειοψηφία τους από 3 μεγάλες φαρμακαποθήκες: ΚΕΔΙΦΑΠ Ltd (Πάφο), η οποία εξυπηρετεί 245 φαρμακεία σε όλη την Κύπρο, ΜΕΦΑΛ Δημόσια Ltd (Λάρνακα), με πελατολόγιό 77 φαρμακοποιούς και Blue Pharmacies Ltd (Λεμεσό), με δίκτυο 73 φαρμακείων.
Τα επώνυμα καλλυντικά πωλούνται σε ποσοστό 60%-70% μέσω των μεγάλων αλυσίδων ομορφιάς και μέσω monobrand καταστημάτων και σε ποσοστό 30%-40% στα φαρμακεία. Οι σημαντικότερες αλυσίδες είναι: Beauty Line της C.A. Papaellinas Group και η Debenhams του ομίλου εταιρειών Σιακόλα/Ermes Department Stores plc. O όμιλος Παπαέλληνα ελέγχει επίσης καταστήματα όπως Holland&Barrett, Selekt, The Beauty Shop και Yves Rocher, ενώ ο όμιλος Σιακόλα τα Glow Beauty Shop.
Σταθερά διεισδύουν στην κυπριακή αγορά οι ηλεκτρονικές πωλήσεις, μέσω πλατφορμών όπως: Aromavotano, Beauty Line, Care to Beauty, Esthetique, Grand Shop, MEDIK8, Natural Femcare, Nature’s Bioproducts αλλά και e-shops μεμονωμένων brands όπως Natura Siberica Cyprus, Sephora και πολυεθνικών εταιρειών καλλυντικών απευθείας πώλησης (Oriflame και Avon).
Τοπική βιομηχανία
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η παροχή αδειοδότησης για την παραγωγή καλλυντικών σε κυπριακές επιχειρήσεις, καθώς και η εξαγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων αυτών. Σήμερα υπάρχουν 28 πιστοποιημένοι παραγωγοί καλλυντικών στην Κύπρο, με γνωστότερους τους: Cosmedia (Viviane), Rolandos Enterprises (Neoderma), Palena Biocosmetics (Palena) και Handy Spa (Handy Spa). Σε ό,τι αφορά τα κυπριακά brands, στα φυσικά καλλυντικά εξειδικεύεται η αλυσίδα καταστημάτων Bakali, η οποία διαθέτει προϊόντα τοπικών παραγωγών, που φέρουν αποκλειστικά το δικό της brand. Επίσης, στην αγορά κυκλοφορούν και άλλα, μικρότερα τοπικά brands (όπως τα Honey Therapy, Gaia Olea, Hermann Gourmet και Floricienta Iuvenalis), τα οποία διατίθενται σε συγκεκριμένα καταστήματα.