ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ στις τράπεζες για το δραστικό περιορισμό των επισφαλών δανείων στη διάρκεια του 2008 θα ασκήσει η Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να βελτιωθούν περαιτέρω οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών τραπεζών, ιδιαίτερα μάλιστα μετά την αναταραχή που ταλανίζει τις διεθνείς αγορές από τα ενυπόθηκα δάνεια των αμερικανικών τραπεζών.
Στο αυριανό γεύμα εργασίας, που παραθέτει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γκαργκάνας, στους επικεφαλής των ελληνικών τραπεζών, θα τους ζητήσει να μειώσουν στο τέλος του 2008 το ποσοστό των καθυστερούμενων δανείων στο 3,5% επί του συνόλου, από το 5,1% που εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί ο σχετικός λόγος στο τέλος του 2007.
Στόχος είναι το ποσοστό των καθυστερούμενων δανείων να προσεγγίσει το μέσο επίπεδο της Ευρωζώνης, που κινείται σε επίπεδα κάτω του 3% και να θωρακιστούν οι ελληνικές τράπεζες από πιθανούς κινδύνους, που αντιμετωπίζουν τώρα οι αμερικανικές τράπεζες.
Πρόκειται ωστόσο για μια ταχεία προσαρμογή, καθώς οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να διαγράψουν (όχι για τους πελάτες) δάνεια και να σχηματίσουν προβλέψεις ύψους 3 δισ. ευρώ. Σήμερα, το σύνολο των δανείων προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά υπολογίζεται σε 200 δισ. ευρώ και τα καθυστερούμενα δάνεια σε 5,1% ήτοι 10,2 δισ. ευρώ. Σε διάστημα 12 μηνών, στο τέλος του 2008, το ύψος των δανείων θα ανέρχεται περίπου σε 230-240 δισ. ευρώ και τα καθυστερούμενα δάνεια θα πρέπει να φτάνουν έως 8,4 δισ. ευρώ.
Αμεσες συνέπειες
Οι εντολές της Τράπεζας της Ελλάδος θα έχουν άμεσες συνέπειες στη δανειοδοτική πολιτική των τραπεζών, οι οποίες αναμένεται αν καταστούν περισσότερο φειδωλές στις αθρόες χορηγήσεις δανείων, κυρίως καταναλωτικών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα καταναλωτικά και τα στεγαστικά δάνεια αυξάνονται με ρυθμό άνω του 20% μηνιαίως και εκείνο που ανησυχεί την ΤτΕ είναι η διατήρηση υψηλών ρυθμών πιστωτικής επέκτασης, παρά τις αυξήσεις των επιτοκίων, που έχουν προηγηθεί.
Ο κ. Γκαργκάνας θα τους τονίσει αύριο ότι δεν έχουν παρά να εφαρμόσουν τα μέτρα που έλαβε η Τράπεζα της Ελλάδος και προβλέπουν τη σχολαστική εξέταση των εισοδηματικών δυνατοτήτων των πελατών τους και κυρίως να διασφαλίζουν ότι οι τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων που χορηγούν να μην υπερβαίνουν το 30-40% του εισοδήματός τους.
Η πιστή εφαρμογή των κανόνων αυτών θα διασφαλίσει τις τράπεζες από μελλοντικούς κινδύνους, όπως είναι μια επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Για το 2008, προβλέπεται κάμψη των αναπτυξιακών ρυθμών, η οποία θα είναι μικρή, καθώς θα υποχωρήσει από το 4,1% φέτος, σε 3,6%-3,7%. Μεσοπρόθεσμα, όμως, η επιβράδυνση μπορεί να είναι ταχύτερη, γεγονός που θα δημιουργήσει προβλήματα και στην αποπληρωμή των δανείων.
Μεταφορά πιέσεων
Οι πιέσεις της Κεντρικής Τράπεζας προς πιστωτικά ιδρύματα θα μεταφερθούν στους δανειολήπτες, καθώς οι τράπεζες θα πιέζουν με τη σειρά τους τους δανειολήπτες, που εμφανίζουν καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των δανείων, με όλα τα μέσα και επισπεύδοντας διαδικασίες κατασχέσεων, που είναι το έσχατο και πιο επώδυνο μέσο.
Για όσα δάνεια παραμείνουν στο «κόκκινο», οι τράπεζες θα υποχρεωθούν να τα διαγράψουν από τις απαιτήσεις τους, εξέλιξη που έχει κόστος για τις ίδιες. Διευκρινίζεται όμως ότι σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι διαγράφονται και οι απαιτήσεις προς τον πελάτη, καθώς η τράπεζα θα εξακολουθήσει να διεκδικεί το ποσό του δανείου, με όσα μέσα διαθέτει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, στο πρώτο εξάμηνο του 2006 «διαγράφηκαν» δάνεια ύψους 600 εκατ. ευρώ, ενώ στη διάρκεια του 2006 υποχρεώθηκαν να διαγράψουν δάνεια ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Αναγκαία η εξυγίανση
Προκειμένου να μη δοθεί λάθος μήνυμα, ο κ. Γκαργκάνας θα διευκρινίσει ότι οι πιέσεις αυτές δεν σχετίζονται με την πρώτη κρίση των αγορών, η οποία άλλωστε δεν έχει επηρεάσει ακόμα τις ελληνικές τράπεζες, αλλά αποσκοπούν στη θωράκισή τους προκειμένου:
- Αφενός να εξυγιάνουν τα χαρτοφυλάκιά τους.
- Αφετέρου να βγαίνουν αλώβητες από παρόμοιες κρίσεις.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ
