Η αναθεώρηση των στόχων όσον αφορά τα πρωτογενή πλεονάσματα που πρέπει να παρουσιάζει η Ελλάδα είναι εφικτή, με απαραίτητη προϋπόθεση να μην ανατραπεί η ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων κυρίως στο κράτος, στη Δικαιοσύνη και τη φορολογία, θεωρεί ο νέος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς.
Ο κ. Σχοινάς σημειώνει ότι η Ελλάδα μπορεί να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη, χωρίς το άγχος των πληρωμών γιατί, όπως τονίζει, «τα επόμενα δέκα χρόνια η χώρα είναι σε συνθήκες θερμοκηπίου, δεν έχει πληρωμές, δεν έχει έγνοιες, μπορεί λοιπόν να αφοσιωθεί στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια».
Σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής» και αναφερόμενος στο μεταναστευτικό, επισημαίνει ότι παρότι η Ευρώπη έχει κάνει πολλά, όπως ευρωπαϊκή ακτοφυλακή, διάθεση σημαντικών πόρων στις χώρες υποδοχής, διαχωρισμός αιτούντων ασύλου από τους υπολοίπους, και διάσωση περίπου 700.000 ατόμων στη Μεσόγειο, αυτό που μένει είναι να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός αλληλεγγύης που θα παίρνει τα βάρη από τις χώρες της πρώτης γραμμής και θα τα επιμερίζει δίκαια στους υπολοίπους.
Όπως υπογραμμίζει, «αυτό που λέμε ‘’Δουβλίνο 2’’, η αλλαγή των κανόνων του Δουβλίνου. Εδώ η Ευρώπη απέτυχε και πρέπει να έχουμε το κουράγιο να το πούμε. Εχουμε τώρα μια νέα ευκαιρία με τη νέα επιτροπή. Είναι και ένα από τα κεντρικά στοιχεία του χαρτοφυλακίου μου. Μαζί με την αρμόδια Σουηδέζα επίτροπο, θα κάνουμε μια νέα αρχή, μια επιθετική αρχή, γιατί δεν μπορεί οι χώρες της πρώτης γραμμής να αφεθούν μόνες τους».
Όσον αφορά την ανταπόκριση από τις χώρες του Βορρά, δήλωσε αισιόδοξος, «πρώτον, από την αλλαγή ενός νέου πολιτικού κύκλου, δεύτερον, ότι ο Σαλβίνι δεν κυβερνάει πια στην Ιταλία, τρίτον ότι η Γερμανία και η Γαλλία για πρώτη φορά δείχνουν αποφασισμένες να συμπλεύσουν σε αυτόν τον τομέα, τέταρτον γιατί οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης έχουν μάθει πολλά από την προηγούμενη εμπειρία και με τη νέα πρόεδρο έχουν αποκαταστήσει κάποια κανάλια επικοινωνίας».
Φιλοδοξία μας, είπε ο κ. Σχοινάς, είναι να έχουμε την πρόταση έτοιμη μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου και τελική συμφωνία επί γερμανικής προεδρίας, τον επόμενο χρόνο το 2020.
Για το νέο σχέδιο δράσης που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, ο κ. Σχοινάς το χαρακτήρισε προς τη σωστή κατεύθυνση σημειώνοντας ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να στηρίζει και με μέσα και με πόρους, ενώ αποκάλυψε ότι σε λίγους μήνες τα ευρωπαϊκά σύνορα θα ελέγχονται από την ευρωπαϊκή ακτοφυλακή, που θα είναι ο πρώτος ευρωπαϊκός οργανισμός ο οποίος θα οπλοφορεί και θα έχει δικά του μέσα. Ολα αυτά ενισχύουν την αντίληψη ότι πάμε σε μια νέα ευρωπαϊκή πραγματικότητα στη μετανάστευση.
Σε ερώτηση δε για το αν η Τουρκία χρησιμοποιεί διμερώς ως μοχλό πίεσης το μεταναστευτικό ή αν αυτό γίνεται σε ένα πλαίσιο γενικότερης διαπραγμάτευσης με την Ευρώπη, απάντησε ότι δεν είναι τουρκολόγος, «γνωρίζω ότι ενδημεί αυτό το είδος και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, αλλά αυτό που ξέρω είναι ότι η Τουρκία με συνέπεια και αξιοπρέπεια φιλοξενεί πάνω από 3.500.000 Σύρους πρόσφυγες στο έδαφός της και γι’ αυτό της χρωστάμε μια αναγνώριση, την οποία δεν νομίζω ότι έχει λάβει συχνά».
«Είναι σίγουρο ότι όσο διαρκούν οι ασάφειες στις ευρύτερες ευρωτουρκικές σχέσεις, το μεταναστευτικό θα είναι μια βαλβίδα από την οποία θα περνούν εντάσεις παρά θα αφαιρούνται πιέσεις», είπε, εκφράζοντας την προσωπική του άποψη ότι «πρέπει να επενδύσουμε στην αποκατάσταση των ευρωτουρκικών σχέσεων και στο μεταναστευτικό και στα υπόλοιπα θέματα, για τα οποία είχα την ευκαιρία να μιλήσω πολύ ανοιχτά με τον κ. Ερντογάν την Παρασκευή. Νομίζω ότι είναι πιο χρήσιμο να μιλάμε με τους Τούρκους παρά να αναλύουμε τους Τούρκους».
Σε ό,τι αφορά την τουρκική προκλητικότητα απέναντι στην Κύπρο υποστήριξε ότι υπήρξε ευρωπαϊκή αντίδραση και θα συνεχίσει να υπάρχει κάθε φορά που γίνονται τέτοιου είδους «καουμποϊλίκια», αλλά ταυτόχρονα πρέπει να ομολογήσουμε ότι το ενεργειακό θέμα στην Κύπρο θα λυθεί οριστικά μόνον όταν προχωρήσει και η επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Ο κ. Σχοινάς, όσον αφορά την ελληνική κρίση, υποστήριξε ότι «έχουμε καταλάβει πως η προσαρμογή ήταν η συνέπεια μιας κρίσης και όχι το αντίθετο. Οτι δεν έγινε για να γίνει, όπως πολλοί κήρυκες του λαϊκισμού ήθελαν να μας κάνουν να πιστέψουμε. Ειδικά αυτή η αντίληψη ενισχύεται από το γεγονός ότι χρειάστηκαν τρεις προσπάθειες για να γίνει κατανοητό αυτό. Πιστεύω, πάντως, ότι μετά τις τρεις προσπάθειες έγινε απολύτως κατανοητό. Ισως όσο διαρκούσε κάθε μία από τις προσπάθειες να μην ήταν τόσο σαφές αλλά στο τέλος, αφού χρειάστηκαν τρεις προσπάθειες με τρία προγράμματα, νομίζω ότι δεν έχει μείνει αμφιβολία για το τι πραγματικά μας συνέβη».
Οι κρίσιμες στιγμές για την Ελλάδα το 2015 και ο Γιούνκερ
Κατέχοντας τη θέση του εκπροσώπου της Κομισιόν έζησε από κοντά πολλές στιγμές της ελληνικής κρίσης.
Στην ερώτηση αν ήταν μια στιγμή, ως Έλληνας, που είτε προβληματίστηκε, είτε φοβήθηκε, απάντησε:
«Ναι, ήταν το Σαββατοκύριακο μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος του Ιουλίου του 2015. Η ανακοίνωση έγινε Παρασκευή βράδυ, τα μεσάνυχτα, και περάσαμε ένα Σαββατοκύριακο εφιαλτικό, μαύρο, όπου είχαμε την πεποίθηση ότι και η Ελλάδα και η Ευρωζώνη είναι στο χείλος της αβύσσου. Προβληματιστήκαμε πολύ για το μήνυμα και εκδώσαμε μια ανακοίνωση, που θυμάμαι μέχρι σήμερα, η οποία ήταν μια οφειλόμενη εξήγηση στον ελληνικό λαό και δημοσιεύθηκε το πρωί της Κυριακής – η ανακοίνωση Τύπου που έχει το ρεκόρ αναγνωσιμότητας στα χρονικά. Εκείνη τη στιγμή ξεχωρίζω και την επόμενη Δευτέρα με την ανακοίνωση του Γιούνκερ στην αίθουσα Τύπου που κατέληξε με τη δραματική του έκκληση πως «Η Ελλάδα είναι Ευρώπη και η Ευρώπη είναι Ελλάδα».
Για το αν υήρξε κάποια στιγμή που πίστεψε ότι το Grexit μπορούσε να γίνει πραγματικότητα, αναφέρθηκε στο βράδυ του δημοψηφίσματος μετά το αποτέλεσμα «και μια δεύτερη στιγμή ήταν την ημέρα της Συνόδου Κορυφής της 13ης Ιουλίου όταν γύρω στις 4.30 με 5 τα ξημερώματα είδα τον Γιουνκέρ να βγαίνει από την αίθουσα με θεοπράσινο χρώμα στο πρόσωπό του και να μου λέει: «Τoujours rien» – ακόμα τίποτα. Και εκεί πια σκέφτηκα ότι δεν υπάρχει περιθώριο να ανατραπεί πια η υπόθεση, πάμε στα χειρότερα».
Επίσης, για τη συμβολή του κ. Γιούνκερ υποστήριξε ότι ο ρόλος του ήταν καταλυτικός «κυρίως στο να ανατρέψει την αντίληψη που παγιωνόταν στο Βερολίνο και στη Φρανκφούρτη ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ ήταν αναπόφευκτη και δεν επρόκειτο για τους πειραματισμούς του Βαρουφάκη, αλλά υπήρχε μια δομική αντίληψη, στη νέα κυβέρνηση, εξόδου. Ο Γιούνκερ αφιέρωσε πολύ καιρό στο να ανατρέψει αυτήν την αντίληψη».
Και διευκρίνισε ο κ. Σχοινάς: Ξεκίνησε με την περίφημη φωτογραφία που ουσιαστικά σέρνει τον Ελληνα πρωθυπουργό στο Μπερλεμόν στην πρώτη του επίσκεψη, δείχνοντας ότι θέλει να επενδύσει επάνω του και κορυφώθηκε με πολλές παράλληλες συζητήσεις που είχε μαζί του, οι οποίες έφεραν μάλιστα και εντονότατες γερμανικές και φρανκφουρτικές αντιδράσεις, με κάποιους να λένε «μην ασχολείσαι, δεν έχεις ρόλο, δεν έχεις λεφτά εκεί, δεν είναι δική σου δουλειά». Και επέμενε, εκεί έγινε η διαφορά, μαζί με τον Ολάντ και φυσικά στην τελική φάση με τον Ντράγκι. Οταν ο Ντράγκι είχε πειστεί πως υπήρχε αλλαγή κλίματος στην Ελλάδα.
