Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Τις βαριές επιπτώσεις των υποχρεωτικών επιστροφών (rebate και clawback) που ξεπέρασαν τα 100 εκατ. ευρώ αποτυπώνει στην πορεία των πωλήσεών της για το 2018 η φαρμακευτική εταιρεία Pfizer, με το συνολικό της τζίρο να διαμορφώνεται πέρυσι στα 227 εκατ. ευρώ, έναντι 229 εκατ. ευρώ το 2017. Την ίδια στιγμή ο περιορισμός του κόστους πωλήσεων οδήγησε σε σημαντική άνοδο των κερδών κατά 36,9%, στα 18,48 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα η διοίκηση προχώρησε και σε νέα επιστροφή κεφαλαίου κατά 12 εκατ. ευρώ με μείωση της ονομαστικής αξίας των μετοχών.
Σύμφωνα με την οικονομική κατάσταση της εταιρείας, το 2018 επιτεύχθηκε σημαντική μείωση των απαιτήσεων της εταιρείας από το Ελληνικό Δημόσιο κατά 10 εκατ. ευρώ, στα 45,7 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των εισπράξεων από τα δημόσια νοσοκομεία και των συμψηφισμών των rebate-clawback. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μικτές πωλήσεις της Pfizer το 2018 ανήλθαν στα 330,7 εκατ. ευρώ, έναντι 319 εκατ. ευρώ το 2017. Από το σύνολο αυτό αφαιρούνται clawback και rebate 82 εκατ. και 67,5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα για την κάθε χρήση, καθώς και επιπλέον παρεχόμενες εκπτώσεις της τάξης των 22 εκατ. ευρώ για κάθε έτος. Έτσι οι καθαρές πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 227 εκατ. ευρώ και 229 εκατ. ευρώ για τα έτη 2018 και 2017.
Από το σύνολο των πωλήσεων, τα 123 εκατ. ευρώ προέρχονται από πωλήσεις προς φαρμακαποθήκες, τα 86,7 εκατ. ευρώ προς τα δημόσια νοσοκομεία, ενώ το υπόλοιπο ποσό περί τα 17,5 εκατ. ευρώ αφορά πωλήσεις προς τη Μάλτα και την Κύπρο. Για το 2019 αναμένεται μείωση πωλήσεων της τάξης του 20% λόγω μεταβίβασης κλάδου της (κυρίως με off patent προϊόντα, σε εταιρεία του ομίλου με την επωνυμία Upjohn Hellas ΕΠΕ).
Οικονομική έκθεση
Η διοίκηση στην οικονομική έκθεση για τον σχολιασμό της χρήσης 2018 επισημαίνει ότι στην Ελλάδα η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη διαμορφώθηκε στα 3,6 δισ. το ευρώ 2018, εκ των οποίων μόλις το 1,945 δισ. ευρώ αποτελεί δημόσια χρηματοδότηση. Ενώ η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη παραμένει σχετικά σταθερή την περίοδο 2012-2018, η δημόσια εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη υπέστη σημαντική μείωση κατά 62% την περίοδο 2009-2018.
Παράλληλα, το βάρος μετατοπίστηκε στον ιδιωτικό τομέα, με το μεγαλύτερο μέρος αυτού να το επωμίζεται ο φαρμακευτικός κλάδος, μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών και εκπτώσεων που καταβάλλει. Όσον αφορά τη δημόσια νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, την περίοδο 2012-2015 έφτανε περίπου στα 760 εκατ. ευρώ. Από το 2016 και ύστερα, με την επιβολή κλειστού προϋπολογισμού, μειώθηκε σημαντικά κατά 30%, με αποτέλεσμα να συμμετέχει η φαρμακοβιομηχανία με 436 εκατ. ευρώ το 2018.
Η σημαντική μείωση της συμβολής του δημόσιου τομέα στη φαρμακευτική δαπάνη είχε ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση στον ιδιωτικό, όπου για το 2018 η συμμετοχή των ασθενών στην εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη φτάνει περίπου στα 625 εκατ. ευρώ και της βιομηχανίας στα 990 εκατ. ευρώ, ενώ στη νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη η συμμετοχή της βιομηχανίας φτάνει στα 436 εκατ. ευρώ. Ως εκ τούτου, η βιομηχανία για το 2018, με τους μηχανισμούς υποχρεωτικών επιστροφών (rebate και clawback), έφτασε να καλύπτει τις ανάγκες των Ελλήνων ασθενών για φαρμακευτική κάλυψη με 1 στα 3 φάρμακα (30%) σε εξωνοσοκομειακό και 1 στα 2 φάρμακα (45%) σε νοσοκομειακό επίπεδο.
Έρευνα και ανάπτυξη
Παρά τη σημαντική επίπτωση από τη δημοσιονομική προσαρμογή στη δημόσια χρηματοδότηση, η φαρμακοβιομηχανία αποτελεί κινητήριο μοχλό επένδυσης, με τη δαπάνη για Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε.Α.) να αποτελεί το 8% της συνολικής δαπάνης για Ε.Α. στην Ελλάδα (2015), ενώ για το 2018 διεξήχθησαν 2.506 κλινικές μελέτες (1.434 ολοκληρωμένες).
