Από την έντυπη έκδοση
Του Γιάννη Παγκαλιά
[email protected]
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν βλέπουν με καλό μάτι το ενδεχόμενο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο και ιδιαίτερα το καταθετικό, το οποίο βρίσκεται στο -0,40%.
Το περιβάλλον των αρνητικών επιτοκίων που έχει διαμορφωθεί από το 2015, αφενός έχει αρχίσει να επιβαρύνει τους ισολογισμούς και την απόδοση των μετοχών των ευρωπαϊκών τραπεζών, αφετέρου τους στοιχίζει περί τα 7 δισ. ευρώ τον χρόνο, εξαιτίας του αρνητικού επιτοκίου στις καταθέσεις μετρητών που διατηρούν στην ΕΚΤ.
Σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, περαιτέρω μείωση από το -0,40% στο -0,50% τον Σεπτέμβριο, όπως έχουν προεξοφλήσει ήδη οι χρηματαγορές (υπάρχει μερίδα αναλυτών που αναμένει έως το τέλος του 2019 το επιτόκιο να έχει διαμορφωθεί στο -0,60%), θα επιφέρει επιπλέον κόστος για τις ευρωπαϊκές τράπεζες περί το 1,8 δισ. ευρώ.
Οι ιθύνοντες των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων έχουν επανειλημμένως εκφράσει τις διαμαρτυρίες τους στους αξιωματούχους της ΕΚΤ, απαιτώντας αν μη τι άλλο από τη στιγμή που τα αρνητικά επιτόκια δείχνουν να είναι μονόδρομος, τουλάχιστον αναφορικά με τη δική τους περίπτωση να εφαρμοσθεί το μέτρο του λεγόμενου κλιμακωτού επιτοκίου.
Ο καταθέσεις
Βάσει αυτού του σχεδίου οι καταθέσεις των τραπεζών αναλόγως το μέγεθός τους θα τοκίζονται κλιμακωτά, δηλαδή όσο μεγαλύτερες θα είναι αυτές, τόσο το επιτόκιο που θα εφαρμόζεται θα είναι πιο κοντά στο 0. Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ είναι γεγονός πως για διάστημα αρκετών μηνών εξετάζουν το σχέδιο, μη έχοντας κάποια ένδειξη ούτε για το πότε ούτε για το πώς θα εφαρμοσθεί. Η ΕΚΤ με το καταθετικό επιτόκιο σε αρνητικό έδαφος αποτρέπει τις τράπεζες από το να κρατούν τα μετρητά στην άκρη, αναγκάζοντάς τες να τα επιστρέφουν πίσω στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τη ρευστότητά του.
Οι τράπεζες από τη μεριά τους, με τους πελάτες τους απρόθυμους να επενδύσουν και κρατώντας τα χρήματά τους στο περιθώριο, βλέπουν ο κύκλος εργασιών τους να συρρικνώνεται και αναπόφευκτα να μειώνεται η κερδοφορία τους.
Με τις περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες να παρουσιάζουν προβληματική εικόνα αναφορικά με την επίδοσή τους το β’ τρίμηνο του 2019, το κόστος για να έχουν τα μετρητά τους στο περιθώριο αρχίζει να γίνεται δυσβάσταχτο, ενώ επίσης δεν έχουν καταλήξει σε μία κοινή πρακτική στο πώς θα αντισταθμίσουν το κόστος αυτό.
Τι σχεδιάζουν τα ιδρύματα
Η γερμανική Commerzbank όλο αυτό το διάστημα επιδιώκει να απορροφήσει το κόστος των αρνητικών επιτοκίων, παρέχοντας περισσότερα δάνεια και χρεώνοντας υψηλότερα με προμήθειες τους εταιρικούς πελάτες της τράπεζας, όπως αναφέρει ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλός της Στέφαν Ένγκελς, ενώ η Credit Agricole μετακυλίει το κόστος στους εταιρικούς και θεσμικούς πελάτες της.
Όπως υπογραμμίζει ο οικονομικός διευθυντής της γαλλικής τράπεζας, «το κλιμακούμενο επιτόκιο είναι μία κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν λύνει όμως συνολικά το πρόβλημα».
«Πιθανόν θα επωφεληθούμε από την εφαρμογή του κλιμακούμενου επιτοκίου, όμως δεν πιστεύω ότι θα απορροφήσει το συνολικό κόστος που έχει για εμάς τα αρνητικά επιτόκια», τονίζει ο Κλίφορντ Άμπραχαμς, οικονομικός διευθυντής στην ANB Ampro.
