Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Σε επίπεδα ρεκόρ, ξεπερνώντας τα 2 δισ. ευρώ, βρέθηκε η αγορά φαρμάκων που διακινούνται κυρίως από τα νοσοκομεία και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ το 2018. Μπορεί, λοιπόν, συνολικά η αγορά φαρμάκου μετά την άνοδό της στο υψηλότερο επίπεδο, ήτοι τα περίπου 8,5 δισ. ευρώ τη διετία 2009-2010, να άρχισε να μειώνεται, όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει ειδικότερα για τα φάρμακα τα οποία πωλούν οι εταιρείες προς τα νοσοκομεία και τον ΕΟΠΥΥ και τα οποία διακινούνται με έκπτωση.
Με βάση τα στοιχεία του ΕΟΦ πέρυσι τα φάρμακα που διακινήθηκαν με νοσοκομειακή τιμή ήταν αξίας 2.093 εκατ. ευρώ, δηλαδή στο ανώτερο σημείο από το 2000 και μετά. Βάσει του νόμου για την τιμολόγηση, ως ανώτατη νοσοκομειακή τιμή πώλησης προσδιορίζεται «η τιμή πώλησης φαρμάκων από τους ΚΑΚ προς το Δημόσιο, τα δημόσια νοσοκομεία, τις μονάδες κοινωνικής φροντίδας, τα φαρμακεία ΕΟΠΥΥ, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου της παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 3918/2011 (Α’31), και τις ιδιωτικές κλινικές. Η ανώτατη νοσοκομειακή τιμή πώλησης καθορίζεται με βάση την ανώτατη καθαρή τιμή παραγωγού μειωμένη κατά 8,74%». Επίσης υπάρχει συνήθως και μια επιπλέον έκπτωση υπέρ ΕΟΠΥΥ για τα φάρμακα υψηλού κόστους.
Κάνοντας λοιπόν μια αναδρομή στα στοιχεία του ΕΟΦ, η συγκεκριμένη κατηγορία σκευασμάτων έφτασε κοντά στο 1 δισ. ευρώ το 2005. Επίσης βλέπουμε ότι πριν από 12 χρόνια και συγκεκριμένα το 2007 η αξία των φαρμάκων που πωλούνται με νοσοκομειακή τιμή εκτινάχθηκε στα 1.514 εκατ. ευρώ από 1.013 εκατ. ευρώ το 2006, δηλαδή σημείωσε αύξηση 50%! Την επόμενη χρονιά ο ΕΟΦ αναθεωρεί το νούμερο για το 2007 και βλέπουμε ότι τελικά η αγορά είχε αυξηθεί στα 1.176 εκατ. ευρώ μόνο. Ο ΕΟΦ πάντως στα στοιχεία διατηρεί και τα δύο νούμερα και υποθέτουμε ότι το δεύτερο είναι πιο αξιόπιστο.
Το 2008 η συγκεκριμένη αγορά κινείται εκ νέου δυναμικά με +25% περίπου και ανέρχεται στα 1.465 εκατ. ευρώ. Επίπεδο στο οποίο θα παραμείνει και κατά το 2009, οπότε και θα ξεκινήσει η αποκλιμάκωση. Το 2010 θα υποχωρήσει στα 1.312 εκατ. ευρώ και το 2011 στα 1.200 εκατ. ευρώ. Η αποκλιμάκωση αυτή διήρκεσε μόνο μέχρι το 2011 καθώς από το 2012 ξεκινά και πάλι η άνοδος. Συγκεκριμένα τη χρονιά εκείνη η αγορά ανεβαίνει εκ νέου πάνω από το 1,3 δισ. ευρώ (1.361 εκατ. ευρώ) και το 2013 στα 1.338 εκατ. ευρώ. Το 2013 όμως αναθεωρείται και πάλι την επόμενη χρονιά, οπότε φαίνεται πως η αγορά έκλεισε στα 1.427 εκατ. ευρώ και το 2014 στα 1.404 εκατ. ευρώ. Το 2015 φτάνει σε νέο ρεκόρ στα 1.484 εκατ. ευρώ, για να εκτοξευτεί στα 1.769 εκατ. ευρώ το 2016.
Το 2017 η αγορά έκλεισε με νέο ρεκόρ στα 1.802 εκατ. ευρώ και τελικά πέρυσι έφτασε τα 2.093 εκατ. ευρώ. Η εκτίναξη των πωλήσεων είναι αποτέλεσμα της αύξησης του όγκου.
Clawback
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα στοιχεία δεν δείχνουν σε ποια ακριβώς ξεχωριστά κανάλια διακινούνται τα σκευάσματα με νοσοκομειακή τιμή. Υπολογίζεται ότι συνολικά τα δημόσια νοσοκομεία παραγγέλνουν φάρμακα αξίας περίπου 900 εκατ. και ο ΕΟΠΥΥ περίπου 800 εκατ. Τα υπόλοιπα αφορούν άλλες δημόσιες δομές (πανεπιστημιακά και στρατιωτικά νοσοκομεία, ιδιωτικές κλινικές, κέντρα υγείας κ.λπ.).
Η φαρμακοβιομηχανία κάνει λόγο για μη ελεγχόμενη συνταγογράφηση, η οποία έχει σημαντικό αντίκτυπο στις επιβαρύνσεις που καλείται να επιστρέψει και φυσικά στο rebate που είναι υποχρεωμένη να δίνει.
Στην περίπτωση των νοσοκομειακών φαρμάκων, οι υπερβάσεις κινούνται με ρυθμό της τάξης του 20,7% σε σχέση με πέρυσι, ενώ στην περίπτωση των φαρμάκων που χορηγούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία και τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, ο ρυθμός υπολογίζεται σε 30,4%, δηλαδή 26,3% μεσοσταθμικά.
Σε ό,τι αφορά τα νοσοκομεία, ο προϋπολογισμός του 2018 προέβλεπε όριο δαπάνης τα 455 εκατ. ευρώ και η υπέρβαση έφτασε τα 342 εκατ. ευρώ. Για φέτος προβλέπονται 500 εκατ. ευρώ όριο δαπανών με πρόβλεψη υπέρβασης της τάξης των 400 εκατ. ευρώ, δηλαδή αύξηση ύψους 17%.
Συνολικά, με προϋπολογισμούς των 550 εκατ. ευρώ και 575 εκατ. ευρώ, για τα έτη 2018 και 2019, αντίστοιχα, η υπέρβαση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης έφτασε πέρυσι τα 425 εκατ. ευρώ, ενώ για φέτος υπολογίζεται στα 513 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 20,7% μεσοσταθμικά.
Τέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, επί προϋπολογισμού 1,945 δισ. ευρώ για την εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, το 2018 η υπέρβαση έφτασε τα 572 εκατ. ευρώ και η πρόβλεψη για το κλείσιμο του 2019 ανεβάζει το αντίστοιχο ποσό στα 746 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 30,4%.