Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Την ολοκλήρωση των βουλευτικών εκλογών και την επιλογή του καινούργιου οικονομικού επιτελείου αναμένουν στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προκειμένου να παρουσιάσουν το σχέδιό τους για την περαιτέρω διευθέτηση του χρέους. Με τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων να καταγράφουν το ένα ιστορικό χαμηλό μετά το άλλο, στον ΟΔΔΗΧ έχουν ήδη έτοιμα σχέδια για την «επόμενη ημέρα» με διπλό στόχο.
Πρώτον την περαιτέρω μείωση του μέσου επιτοκίου δανεισμού και δεύτερον την περαιτέρω θωράκιση μπροστά στο ενδεχόμενο πιθανής κρίσης στο μέλλον. Μεταξύ των εισηγήσεων που υπάρχουν στο τραπέζι περιλαμβάνονται, πρώτον η σταδιακή μείωση της έκθεσης του Δημοσίου στα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, δεύτερον η άμεση έξοδος στις αγορές αμέσως μετά τις εκλογές και τρίτον η αναχρηματοδότηση όλων των «ακριβών» τμημάτων του χρέους που έχουν παραμείνει απλήρωτα, μεταξύ των οποίων και το χρέος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Σύμφωνα με αρμόδιο παράγοντα με πλήρη γνώση των εξελίξεων στην αγορά ομολόγων, το γεγονός ότι αυτήν τη στιγμή ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους δεν σπεύδει να εκδώσει ένα καινούργιο ομόλογο προκειμένου να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία -χθες καταγράφηκε άλλο ένα ιστορικό χαμηλό με την απόδοση του 10ετούς να υποχωρεί κάτω από 2,5%- λειτουργεί πλέον θετικά, καθώς στέλνει το μήνυμα στις αγορές ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει πραγματικά την ανάγκη να δανειστεί για να καλύψει υποχρεώσεις. Βέβαια, στην απόφαση να μη γίνει κίνηση πριν από τις 7 Ιουλίου βαραίνει και η εκτίμηση ότι τα θέματα του χρέους δεν πρέπει να εμπλακούν στην προεκλογική συζήτηση.
O ΟΔΔΗΧ θα είναι έτοιμος σε κάθε περίπτωση να προχωρήσει στην έκδοση ενός καινούργιου ομολόγου αμέσως μετά τις εκλογές. Δύο είναι αυτήν τη στιγμή οι πιθανοί χρόνοι. Ο ένας είναι ο Ιούλιος -κάτι που εξαρτάται βέβαια και από το αποτέλεσμα της κάλπης, καθώς θα πρέπει να οριστεί η νέα κυβέρνηση για να δοθεί η εντολή εξόδου στις αγορές- και ο δεύτερος ο Σεπτέμβριος. Ο ΟΔΔΗΧ χρειάζεται επιπλέον 2 δισ. ευρώ για να ολοκληρώσει το φετινό του δανειακό πρόγραμμα, καθώς με τις δύο εκδόσεις που έγιναν στο πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς αντλήθηκαν συνολικά 5 δισ. ευρώ. Ως προς τη διάρκεια, εξετάζεται τόσο η 5ετία όσο και η 7ετία. Η απόδοση του 5ετούς ομολόγου υποχώρησε χθες στο 1,3%, πολύ κοντά στο επίπεδο του αντίστοιχης διάρκειας ιταλικού ομολόγου. Αν αυτές οι αποδόσεις διατηρηθούν και τον Ιούλιο, εκτιμάται ότι μπορεί να υπάρξει μια πολύ επιτυχημένη έκδοση, ειδικά αν ο ΟΔΔΗΧ πληρώσει ένα «premium» ώστε να προσελκύσει ακόμη μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον.
Μείωση της έκθεσης στα έντοκα
Η εισήγηση του ΟΔΔΗΧ προς τον νέο υπουργό Οικονομικών αναμένεται να είναι η σταδιακή μείωση της έκθεσης στα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Η έκθεση παραμένει στα 15,2 δισ. ευρώ. Βέβαια, το επιτόκιο υποχωρεί συνεχώς από έκδοση σε έκδοση, με αποτέλεσμα ειδικά στις εκδόσεις εξάμηνης διάρκειας (ή και μικρότερες) το επιτόκιο να διαμορφώνεται πλέον κάτω και από τη μισή ποσοστιαία μονάδα. Ο λόγος για τον οποίο ζητείται η σταδιακή μείωση της έκθεσης στα ομόλογα δεν έχει να κάνει όμως με το επιτόκιο, αλλά με τη θωράκιση σε περίπτωση που ξεσπάσει κάποια κρίση στην αγορά. Δεδομένου ότι ο κύριος όγκος των εκδόσεων εντόκων γραμματίων εξακολουθεί να καλύπτεται από το εξωτερικό, μια απότομη αλλαγή του κλίματος στις αγορές θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση της πίεσης προς τις ελληνικές τράπεζες ή τα ασφαλιστικά ταμεία να καλύψουν τα απαιτούμενα κεφάλαια. Η εισήγηση θα είναι η μείωση να γίνει με πολύ αργό ρυθμό και έτσι να περιορίζεται σταδιακά το βραχυπρόθεσμο κομμάτι του χρέους.
Αποπληρωμή ΔΝΤ
Η μερική αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της Ελλάδας προς το ΔΝΤ αναμένεται να μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από τον Σεπτέμβριο, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου. Δεδομένου ότι το επίσημο ελληνικό αίτημα δεν έχει κατατεθεί, θα χρειαστεί μετά τις εκλογές να μεσολαβήσουν οι διαβουλεύσεις με τους θεσμούς επί όλων των εκκρεμών θεμάτων, μεταξύ των οποίων και αυτό του προϋπολογισμού. Από τη στιγμή που η αποπληρωμή του ΔΝΤ έχει συνδεθεί με την εκπλήρωση από την πλευρά της Ελλάδας των υποχρεώσεων όσον αφορά την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, θα πρέπει να έχει προηγηθεί η συμφωνία επί του προϋπολογισμού του 2020, προκειμένου να δοθεί το πράσινο φως από το διοικητικό συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Σε επόμενο χρόνο, θα μπει στο τραπέζι η πρόωρη αποπληρωμή και άλλων ακριβών τμημάτων του ελληνικού χρέους. Ο κατάλογος περιλαμβάνει και την υπόλοιπη οφειλή προς το ΔΝΤ (σ.σ.: αν προχωρήσει η πρώτη φάση πρόωρης αποπληρωμής θα παραμείνει ένα υπόλοιπο της τάξεως των 5,5 δισ. ευρώ) και οφειλές προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά και την αποπληρωμή παλαιών ομολόγων τα οποία έχουν υψηλότερο επιτόκιο από αυτό που μπορεί να εξασφαλίσει αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα μέσω των αγορών. Για την επόμενη κυβέρνηση αυτές οι κινήσεις αναδιάρθρωσης μπορούν, σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, να αποτελέσουν ένα διαπραγματευτικό όπλο στη συζήτηση για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Ο στόχος του 3,5% συμφωνήθηκε με τους δανειστές προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα θα μπορεί να πληρώνει με ίδιους πόρους το σύνολο των τόκων για την εξυπηρέτηση του χρέους. Από τη στιγμή που οι ετήσιες ανάγκες για τους τόκους θα μειωθούν, αντίστοιχα μπορεί να διευκολυνθεί και η συζήτηση για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Σε κάθε περίπτωση αυτή η συζήτηση δεν θα αφορά τον προϋπολογισμό του 2020, αλλά των επόμενων ετών.