Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Αλλάζει άρδην ο προγραμματισμός του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης μετά την απόφαση του πρωθυπουργού να προχωρήσει σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Δεδομένου ότι την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να θυροκολληθεί η απόφαση για τη διάλυση της Βουλής, οδεύουμε προς αναβολή της κατάθεσης του μεσοπρόθεσμου σχεδίου δημοσιονομικής στρατηγικής για την περίοδο 2019-2023, η οποία ήταν προγραμματισμένο να γίνει αμέσως μετά την ολοκλήρωση των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών.
Σε εκκρεμότητα θα μείνει και η ολοκλήρωση της 3ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, καθώς ακόμη και αν δοθεί τελικώς στη δημοσιότητα η έκθεση των θεσμών -είναι προγραμματισμένη για τις 5 Ιουνίου- είναι αμφίβολο αν θα γίνει η σχετική συζήτηση στο Eurogroup της 13ης Ιουνίου όπως είναι προγραμματισμένο. Εξαιρετικά πιθανό θεωρείται το να αναβληθεί και η χορήγηση της σχετικής έγκρισης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας προκειμένου να προχωρήσει η πρόωρη αποπληρωμή μέρους του χρέους προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αλλαγές όμως αναμένονται και στον προγραμματισμό σχετικά με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων καθώς και της εκκαθάρισης του φετινού ΕΝΦΙΑ. Θεωρείται δεδομένο ότι θα υπάρξει παράταση και για τις φορολογικές δηλώσεις και για τις ρυθμίσεις των 120 δόσεων, ενώ η παράταση στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα παρασύρει προς τα πίσω και την ημερομηνία εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ.
Το μεσοπρόθεσμο
Η κατάθεση του μεσοπρόθεσμου σχεδίου δημοσιονομικής στρατηγικής στη Βουλή αποτελούσε τη βασικότερη εκκρεμότητα του οικονομικού επιτελείου για τον Ιούνιο. Αναμενόταν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον καθώς θα αποτυπωνόταν η εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου για την εξέλιξη του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά τη φετινή χρονιά μετά τη διάθεση των 830 εκατ. ευρώ για την καταβολή της λεγόμενης «13ης σύνταξης», αλλά και την ενεργοποίηση των μειώσεων στον ΦΠΑ. Επίσης αναμενόταν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν στο μεσοπρόθεσμο θα αποτυπωνόταν και η εξαγγελία του πρωθυπουργού περί ενεργοποίησης νέων ευνοϊκών μέτρων για το 2020. Τα μέτρα αυτά -αν και δεν έχουν ψηφιστεί- θα έριχναν το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,5%, με τη διαφορά της μιας ποσοστιαίας μονάδας να καλύπτεται από τον λεγόμενο «ειδικό λογαριασμό» (με πόρους από το μαξιλάρι ασφαλείας του χρέους). Το πιθανότερο είναι ότι η κατάθεση του μεσοπρόθεσμου σχεδίου θα γίνει από την επόμενη κυβέρνηση.
Η τρίτη αξιολόγηση
Κρίσιμη για το τι μέλλει γενέσθαι θα είναι η συνεδρίαση του Euro Working Group στις 3 Ιουνίου. Σε αυτή τη συνεδρίαση είναι προγραμματισμένο να προετοιμαστεί η τελική ατζέντα του Eurogroup της 13ης Ιουνίου. Το σενάριο να αναβληθεί η συζήτηση για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση, αλλά και να μη δοθεί καν στη δημοσιότητα η έκθεση των θεσμών για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση είναι πάνω στο τραπέζι.
Αν επιβεβαιωθούν τα σενάρια και αναβληθεί η συζήτηση για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση, πλέον ολόκληρο το πακέτο «Ελλάδα» θα μετατεθεί για τον Σεπτέμβριο. Και αυτό γιατί το επόμενο Eurogroup είναι προγραμματισμένο για τις 8 Ιουλίου (μία ημέρα μετά τις εθνικές εκλογές, καθώς σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η 7η Ιουλίου θα είναι η ημερομηνία της κάλπης), οπότε δεν θα έχει ορκιστεί καν ο επόμενος πρωθυπουργός. Στις 24 Ιουλίου είναι προγραμματισμένο να συνεδριάσει το Ecofin, ενώ το πρώτο φθινοπωρινό Eurogroup θα γίνει στις 13 Σεπτεμβρίου στο Ελσίνκι και θα είναι άτυπο. Δεδομένου ότι τον Σεπτέμβριο αναμένεται ότι θα είναι ήδη στη θέση του το καινούργιο οικονομικό επιτελείο, ο πρώτος φθινοπωρινός μήνας θα είναι ασφυκτικά γεμάτος.
Είναι πιθανό τον συγκεκριμένο μήνα να έχουμε επίσκεψη των θεσμών στην Αθήνα στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής αξιολόγησης, αλλά και εν όψει κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού στην Κομισιόν, κάτι που πρέπει να γίνει μέχρι και τις 15 Σεπτεμβρίου.
Φορολογικός σχεδιασμός
Η προκήρυξη των εθνικών εκλογών αναμένεται να επιφέρει ριζικές αλλαγές και στον φορολογικό σχεδιασμό. Στις 28 Ιουνίου εκπνέει η προθεσμία και για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία. Δεδομένου ότι η χώρα θα βρίσκεται όλο τον Ιούνιο σε προεκλογική περίοδο, είναι περίπου δεδομένο ότι θα χρειαστεί να παραταθούν και οι δύο διαδικασίες. Ο φόρτος εργασίας με τη διπλή υποχρέωση του Ιουνίου είναι ούτως ή άλλως πολύ μεγάλος στα λογιστικά γραφεία της χώρας. Δεδομένου ότι ολόκληρος ο Ιούνιος θα είναι εκλογικός και προεκλογικός μέχρι το τέλος του, το να ολοκληρωθεί η διαδικασία μέχρι το τέλος του μήνα θωρείται πλέον «άθλος».
Μέχρι και χθες είχαν υποβληθεί 1,793 εκατομμύριο φορολογικές δηλώσεις (τα εκκαθαριστικά που έχουν εκδοθεί φτάνουν στα 2,4 εκατομμύρια λόγω της φετινής καινοτομίας να εκδοθούν ατομικά εκκαθαριστικά και για τους παντρεμένους που κάνουν κοινή φορολογική δήλωση). Δεδομένου ότι το σύνολο των φορολογικών δηλώσεων ανέρχεται κάθε χρόνο στα 6,3 εκατομμύρια, εκκρεμούν αυτή τη στιγμή περίπου 4,5 εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις. Ναι μεν η διαδικασία έχει κινηθεί πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με πέρυσι (εξαιτίας και του ότι το σύστημα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων τέθηκε φέτος νωρίτερα σε λειτουργία), ωστόσο και πάλι ο όγκος των δηλώσεων που υπολείπονται παραμένει πολύ μεγάλος. Να σημειωθεί ότι πέρυσι μέχρι και το τέλος Μαΐου είχαν υποβληθεί 1,1 εκατομμύριο φορολογικές δηλώσεις, άρα είμαστε περίπου 700.000 μπροστά σε σχέση με πέρυσι.
Το πιθανότερο ενδεχόμενο
-αν και για ευνόητους λόγους το υπουργείο Οικονομικών δεν θα προχωρήσει από τώρα σε σχετικές ανακοινώσεις- είναι ότι η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα παραταθεί ενδεχομένως και μέχρι το τέλος Ιουλίου, οπότε και εκπνέει η προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα. Αλλαγή στην προθεσμία καταβολής της 1ης δόσης δεν θα υπάρξει εύκολα, καθώς απαιτείται νόμος και η μοναδική δυνατότητα νομοθετικής παρέμβασης με κλειστή τη Βουλή είναι με πράξη νομοθετικού περιεχομένου.
Η παράταση στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων θα οδηγήσει μοιραία και σε καθυστέρηση στην έκδοση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ. Ο φετινός προγραμματισμός του υπουργείου Οικονομικών προέβλεπε ότι τα ειδοποιητήρια θα αποστέλλονταν μέχρι το τέλος του Ιουλίου, ώστε ο φόρος (μειωμένος φέτος για όσους έχουν ατομική ιδιοκτησία έως και 200.000 ευρώ) να πληρωθεί σε πέντε μηνιαίες δόσεις, από τον Αύγουστο μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου.
Οι 120 δόσεις
Όσον αφορά τη ρύθμιση των 120 δόσεων, δεν απαιτείται νομοθετική παρέμβαση για να δοθεί η σχετική παράταση. Αυτό μπορεί να γίνει και με απλή υπουργική απόφαση, δεδομένου ότι υπάρχει σχετική αναφορά στον ήδη ψηφισμένο νόμο. Δεδομένου ότι μέχρι στιγμής έχουν γίνει μόνο μερικές δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις ένταξης στη ρύθμιση των 120 δόσεων, το πιθανότερο είναι ότι θα δοθεί μια γενναία παράταση, ενδεχομένως και μεγαλύτερη αυτής που θα δοθεί για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
