Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Κορυφαίοι αξιωματούχοι της ευρωζώνης εκφράζουν επιφυλάξεις και ανησυχίες για τις παροχές της κυβέρνησης το 2019, η οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απόκλιση της Ελλάδας από το δημοσιονομικό στόχο για επίτευξη πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% φέτος, ενώ ζητούν από την κυβέρνηση να τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας.
Οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων περιορίζονται στην παρούσα φάση μόνο σε επίπεδο αξιωματούχων της Ευρωζώνης, αλλά τον Ιούνιο στην προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν σοβαρές ενστάσεις από πολλές χώρες, κυρίως του βορά, όπως η Ολλανδία, αλλά και η Γερμανία.
Η παρέμβαση έγινε στη διάρκεια μιας πολύ σύντομης συζήτησης κατά τη διάρκεια της οποίας ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης (ο κ. Τσακαλώτος δεν ήρθε στις Βρυξέλλες) παρουσίασε τους βασικούς άξονες των εξαγγελιών του πρωθυπουργού.
Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος προειδοποίησε ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν και ήδη κάποια υλοποιούνται με νομοθετική απόφαση οδηγούν σε απόκλιση με σημαντικό περιθώριο από τους στόχους και επιπλέον υπάρχει διαφωνία και για τη σύνθεσή του καθώς «δεν είναι φιλικά στην ανάπτυξη», ενώ σημείωσε ότι θα συνεχιστούν οι συζητήσεις με τις ελληνικές αρχές.
Σύμφωνα με τον κ. Ρέγκλινγκ πρόβλημα υπάρχει στην παρούσα φάση με τα μέτρα του 2019, ενώ εκείνα του 2020 θα εξεταστούν αργότερα στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του επόμενους έτους (θα υποβληθεί στα μέσα Οκτωβρίου. Η Ελλάδα δεν άλλαξε τους δημοσιονομικούς στόχους, αλλά τα μέτρα που ανακοίνωσε, σύμφωνα με προκαταρκτική εκτίμηση, δεν είναι συμβατά με τους στόχους, κατέληξε ο Ευρωπαίος αξωιματούχος.
Σε σχέση με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης και το ενδεχόμενο κάποια κοινοβούλιο να μπλοκάρουν την πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων του ΔΝΤ από την Ελλάδα ως μέσο πίεσης στην κυβέρνηση, ο κ. Ρέγκλινγκ απάντησε ότι ο ίδιος προσωπικά συνεχίζει να είναι υπέρ αλλά διευκρίνισε ότι απαιτείται και το «ΟΚ» εθνικών κοινοβουλίων και «θα δούμε αν και κατά πόσο οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης επηρέασαν τη διάθεση των κρατών μελών». Σημείωσε επίσης την αύξηση των spreads των ελληνικών ομολόγων κατά 50 μονάδες βάσεις μετά τις σχετικές ανακοινώσεις της κυβέρνησης
Και ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί προειδοποίησε για τον κίνδυνο αλλά με ποιο έμμεσο τρόπο και λιγότερο αυστηρή φρασεολογία. Είπε ότι ορισμένα από τα μέτρα της κυβέρνησης μπορεί να έχουν σημαντικό δημοσιονομικό αντίκτυπο, εννοώντας στην επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ. Ο Γάλλος επίτροπος πρόσθεσε ότι η Ελλάδα δεν είναι πια σε πρόγραμμα και μπορεί να σχεδιάζει μόνη της τα δημοσιονομικά της μέτρα, αλλά οι στόχοι πρέπει να τηρηθούν.
Έμμεση προειδοποίηση απηύθυνε στην κυβέρνηση και ο Πρόεδρος του Εurogroup Μάριο Σεντένο, υπογραμμίζοντας ότι είναι πολύ σημαντικό να συνεχίσει η Ελλάδα στο δρόμο της ανόρθωσης της οικονομίας και της επαναφοράς της εμπιστοσύνης από την πλευρά των επενδυτών, ενώ παρέπεμψε για την ουσία στην προσεχή συνεδρίαση των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης στις 13 Ιουνίου.
Επισήμως η Ελλάδα δεν ήταν στη ημερήσια διάταξη της χθεσινής συνεδρίαση των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης, γιατί δεν έχει ολοκληρωθεί η τρίτη αξιολόγηση στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας.
Αντιρρήσεις για τα μέτρα έχουν εκφράσει και χώρες όπως η Ολλανδία, οι οποίες διαμήνυσαν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν απόκλιση στο πρωτογενές πλεόνασμα. Θεωρούν ότι η επίτευξη του 3,5% του ΑΕΠ είναι βασική παράμετρος της βιωσιμότητας του χρέους, η οποία πρέπει να τηρηθεί.
Δεν υπάρχει επίσης καμία περίπτωση να μπουν από τώρα οι εταίροι και δανειστές σε συζήτηση για ενδεχόμενη μη μείωση του αφορολόγητου από την 1η Ιανουαρίου 2020. Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που αποδεχθούν συζητήσεις για αυτό το ενδεχόμενο δεν θα το κάνουν πριν από τις εθνικές εκλογές, που η κυβέρνηση προγραμματίζει για τον Οκτώβριο.
Ερωτηθείς ο Ολλανδός Βόπκε Χούστρα προσερχόμενος στη συνεδρίαση εάν σχεδίαζε να θέσει το θέμα στη χθεσινή συνεδρίαση, απάντησε αρνητικά παραπέμποντας τον Ιούνιο, όταν θα είναι όπως είπε διαθέσιμη και η έκθεση των θεσμών. Οι μεγαλύτερες αντιδράσεις στις εξαγγελίες της κυβέρνησης προέρχονται από το ολλανδικό κοινοβούλιο, το οποίο πιέζει την κυβέρνηση της χώρας αυτής να απαιτήσει την επιβεβαίωση της τήρησης των συμφωνηθέντων από ελληνικής πλευράς.
Μπορεί να μην έγινε ουσιαστική συζήτηση χθες, αλλά κάποιοι εταίροι, όπως ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Όλαφ Σόλτς φρόντισαν με έμμεση τρόπο να στείλουν το μήνυμα στην κυβέρνηση ότι πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε όσα λέμε και κάνουμε γιατί οι αγορές μας κρίνουν.
«Καταστήσαμε δυνατό όλες οι χώρες που είχαν προβλήματα χρηματοδότησης από τις αγορές να επιστρέψουν σε αυτές, όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και τελευταία η Ελλάδα». Ωστόσο, συνέχισε, όλες οι χώρες πρέπει να συνειδητοποιούν ποια είναι τα «προβλήματα» που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ομαλή έξοδο στις αγορές. «Νομίζω πως στο τέλος όλοι θα είναι προσεκτικοί», κατέληξε.
