Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Κανόνες λειτουργίας επιχειρεί να θέσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) όσον αφορά τις εταιρείες πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος, σε μια προσπάθεια να βάλει τάξη στην ενδεχόμενη άναρχη ανάπτυξή τους εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την εκφρασμένη άποψη της Αρχής διαφαίνεται η πρόθεση να προστατέψει τα πιστωτικά ιδρύματα από αθέμιτο ανταγωνισμό που τυχόν θα ασκούν εταιρείες πληρωμών με μηδενικό κόστος προσφέροντας υπηρεσίες σε χώρες-μέλη. Έτσι επιθυμεί να υπάρξει σαφής διάκριση στην παροχή ευκαιριακών υπηρεσιών και στην παροχή διαρκών υπηρεσιών με τη διαμόρφωση διαφορετικών υποχρεώσεων ανά περίπτωση. Η ΕΒΑ δεν επιθυμεί την ανάπτυξη κρυφών δικτύων που θα μπορούσαν να δρουν εις βάρος πιστωτικών ιδρυμάτων χωρίς κόστος, αλλά και χωρίς κανόνες που να διέπουν τη λειτουργία τους.
Στην Ελλάδα
Το θέμα αποκτά ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας καθώς ήδη τέτοιες εταιρείες έχουν αρχίσει να λειτουργούν, ενώ μετά την πλήρη κατάργηση των κεφαλαιακών περιορισμών εκτιμάται πως στην Ελλάδα θα υπάρξει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη τέτοιων δραστηριοτήτων από χώρες της Ε.Ε. και όχι μόνον. Και μάλιστα ο κλάδος στη χώρα μας βρίσκεται και θα εξακολουθήσει να βρίσκεται σε ευαίσθητη φάση καθώς οι τράπεζες, τις οποίες θα ανταγωνιστούν ευθέως οι συγκεκριμένες εταιρείες, έχουν να αντιμετωπίσουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους.
Συγχρόνως είναι φορτωμένες με μεγάλα έξοδα που σταδιακά επιχειρούν να περιορίσουν και είναι πολύ εύκολο να υποστούν σημαντική ζημιά από την άσκηση τυχόν αθέμιτου ανταγωνισμού από τη λειτουργία των συγκεκριμένων εταιρειών.
Είναι φανερό πως τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες προετοιμάζεται η εγκατάσταση δικτύων χαμηλού κόστους που θα αντλήσουν πελατεία από τις δεξαμενές των πιστωτικών ιδρυμάτων, μέσα δηλαδή από την πελατειακή βάση των τραπεζών στη λογική των περιορισμένων δυνατοτήτων που έχουν οι τράπεζες ιδιαίτερα σε χώρες όπως η δική μας -καθώς βρίσκονται υπό εξυγίανση- να επιδείξουν σχετική ευελιξία.
Η EBA λοιπόν δημοσιοποίησε την εισήγησή της για τον τρόπο που θα λειτουργούν οι πράκτορες και οι διανομείς των εταιρειών πληρωμών και των εταιρειών ηλεκτρονικού χρήματος εκτός της έδρας τους, αλλά εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Φυσική παρουσία
Πρόκειται για ζήτημα ιδιαίτερης σημασίας διότι ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας οι εταιρείες αυτές θα πρέπει να έχουν φυσική παρουσία (ίδρυση καταστήματος) ή και όχι. Η φυσική παρουσία εκ των πραγμάτων δημιουργεί πρόσθετες νομικές υποχρεώσεις σε σχέση με την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και αναμορφώνει τα κοστολόγια.
Κατά την άποψη της EBA τα κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τους πράκτορες ή τους διανομείς που βρίσκονται εγκατεστημένοι στη φιλοξενούσα χώρα-μέλος, σχετίζονται:
* Mε το κατά πόσον ο πράκτορας ή ο διανομέας έχει εξουσιοδοτηθεί να διεκπεραιώνει μια συγκεκριμένη εργασία για λογαριασμό των εταιρειών πληρωμών και ηλεκτρονικού χρήματος, η οποία έχει χαρακτήρα ευκαιριακό ή, αντιθέτως, του έχει ανατεθεί να παρέχει τις υπηρεσίες για λογαριασμό των εταιρειών αυτών σε τακτική και συνεχή βάση. Αυτό αποτελεί ένδειξη πως οι συγκεκριμένες υπηρεσίες εμπίπτουν στην κατηγορία της εγκατάστασης. Σύμφωνα με την EBA o διαχωρισμός θα πρέπει να λάβει χώρα ανάλογα με τους περιορισμούς στην εξουσιοδότηση που δίνει η εταιρεία προς τον πράκτορα ή διανομέα.
* Με το τι προβλέπεται για τη συνολική διάρκεια της συμβασιακής σχέσης μεταξύ των παραπάνω εταιρειών και των πρακτόρων - διανομέων. Οι εποπτικές αρχές και οι αρχές ανταγωνισμού θα πρέπει να λαμβάνουν επίσης υπόψη κατά την αξιολόγηση το κατά πόσον η σχέση μεταξύ της εταιρείας και του πράκτορα έχει χαρακτήρα διαρκή ή προσωρινό.
Προς την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού θα λαμβάνονται για παράδειγμα υπόψη οι προθέσεις και οι στόχοι της ίδιας της εταιρείας όπως αυτές αποτυπώνονται στο business plan της, οι πληροφορίες που αυτή παρέχει προς τις αρμόδιες αρχές ως προς τις αλλαγές της συμβασιακής σχέσης με τους πράκτορες και τους διανομείς ή άλλες διαθέσιμες πληροφορίες που οι αρχές μπορεί να θεωρούν κρίσιμες.
* Με το κατά πόσον οι δραστηριότητες που εκτελούνται από τους πράκτορες ή τους διανομείς επιτρέπουν στους πελάτες που βρίσκονται στη φιλοξενούσα χώρα να απολαμβάνουν το σύνολο των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ίδιες οι εταιρείες στη χώρα καταγωγής.