Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει κρύψει τη δυσαρέσκειά του για την πολιτική που ακολουθεί ο επικεφαλής, που ο ίδιος διάλεξε γι ατην Federal Reserve, Τζερόμ Πάουελ. Ενώ όμως μπορεί να δώσει εντολή για στρατιωτικές επιχειρήσεις, να εκδώσει προεδρικά διάταγμα για κρίσιμα πολιτικά ζητήματα, να δώσει χάρη σε εγκληματίες, δεν υπάρχουν και πολλά που μπορεί να κάνει για τη νομισματική πολιτική. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα προσπαθήσει» σχολιάζει το Bloomberg και εξηγεί τι μπορεί και τι όχι να κάνει ο Αμερικανός πρόεδρος για να πιέσει την αμερικανική κεντρική τράπεζα προς τη δική του κατεύθυνση.
1. Γιατί ο Τραμπ είναι δυσαρεστημένος με τη FED;
Σε μία σειρά αναρτήσεων στο Twitter, συνεντεύξεων και off the record σχολίων και σε πλήρη αντίθεση με τους προηγούμενους ενοίκους του Λευκού Οίκου ο Τραμπ έχει εξαπολύσει ευθεία επίθεση στην κεντρική τράπεζα, χαρακτηρίζοντας τις κινήσεις της «μη αναγκαίες και καταστροφικές». Υποστηρίζει ότι τόσο η ανάπτυξη όσο και τα κέρδη των αγορών θα ήταν πολύ ισχυρότερα εάν η Fed δεν είχε αυξήσει τα επιτόκια. Θέλει η κεντρική τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια, αλλά και να αρχίσει να αγοράζει και πάλι κρατικά ομόλογα, να εκκινήσει δηλαδή έναν νέο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης.
2. Γιατί δεν μπορεί ο Τραμπ να πει στην FED τι να κάνει;
Η κεντρική τράπεζα είναι ανεξάρτητος θεσμός και λογοδοτεί μόνο στο Κογκρέσο για τους στόχους της. Έχει όμως την ελευθερία να επιδιώκει την επίτευξή τους κατά τρόπο, που ορίζει η ίδια. Την ίδια αυτονομία απολαμβάνουν οι κεντρικές τράπεζες ανά τον ανεπτυγμένο κόσμο.
3. Τι μπορεί λοιπόν ένας πρόεδρος να κάνει;
Μπορεί να διαμαρτύρεται δημόσια, αν και αυτό σπάει μία «παράδοση» 25 ετών, κατά τα οποία οι πρόεδροι απέφευγαν να σχολιάζουν την νομισματική πολιτική. Θα μπορούσε ακόμη να πει τα παράπονά του και κατ'ιδίνα. Ωστόσο η πιο άμεση και ουσιαστική εξουσία που έχει είναι το να επιλέγει τα άτομα, που υπηρετούν στο Συμβούλιο των Διοικητών της FED και ψηφίζουν για την επιτοκιακή πολιτική.
4. Θα ορίσει αξιωματούχους που συμμερίζονται τις θέσεις του;
Τέσσερις από τις επτά θέσεις του Συμβουλίου καλύπτονται ήδη από άτομα, που έχει ορίσει ο Τραμπ. Πρόκειται για τον διοικητή Πάουελ συν τους Ράνταλ Κουάρλς, Ρίτσαρντ Κλαρίντα και Μισέλ Μπάουμαν. Ωστόσο ο Τραμπ έχει να καλύψει ακόμη δύο θέσες και όλα δείχνουν πως σε αυτές θα βάλει άτομα, για τα οποία είναι σίγουρος πως συμμερίζονται τις θέσεις του. Τα δύο ονόματα που ακούγονται περισσότερο είναι ο Στίβεν Μουρ και ο Χέρμαν Κέιν. Το μόνο του εμπόδιο είναι ότι οι υποψηφιότητες θα πρέπει να λάβουν την έγκριση της Γερουσίας (που πάντως ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικάνους).
5. Κάνουν οι επιλογές του πρόεδρου πάντα αυτό που θέλει ο ίδιος;
Όπως έχει καταλάβει και ο ίδιος ο Τραμπ, όχι. Στις εννέα αποφάσεις για τα επιτόκια επί Πάουελ δεν υπήρξε ποτέ καμία διαφωνία από μέλος του Δ.Σ. Αυτό σημαίνει πως ούτε τα τρία άλλα στελέχη, που έχει ορίσει ο Τραμπ, θέλησαν να ανατρέψουν την πολιτική του προέδρου. Επιπλέον κανένα από τα μέλη δεν έχει ταχθεί υπέρ της μείωσης επιτοκίων.
6. Μπορεί να απολύσει αξιωματούχους της FED;
Ο πρόεδρος έχει αυτό το δικαίωμα, εάν αποδείξει ανικανότητα, παραμέληση καθήκοντος ή κακοδιαχείριση.
7. Έχει ποτέ συμβεί αυτό;
Κανένας αξιωματούχος της FED δεν έχει μέχρι στιγμής απομακρυνθεί από τη θέση του. Ωστόσο η διαμάχη του Χάρι Τρούμαν με τον Τόμας Μακάμπε ήταν τόσο έντονη, ώστε ο δεύτερος αναγκάστηκε σε παραίτηση.
Πηγή: Bloomberg
