Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Μια ανάκαμψη στην αγορά στεγαστικών δανείων στη χώρα μας διαβλέπουν τράπεζες και αναλυτές, καθώς ο προγραμματισμός για εξυγίανση των ισολογισμών των πιστωτικών ιδρυμάτων και του περιορισμού των «κόκκινων» δανείων στεγαστικής πίστης ανοίγει τους ορίζοντες για νέες χρηματοδοτήσεις. Προς αυτήν την κατεύθυνση συνετέλεσε και η διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Η άποψη της HSBC πως η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας -που θα ξεπεράσει το 2% ετησίως για τα επόμενα δύο χρόνια- είναι αυτή που οδηγεί την τράπεζα να εισέλθει εκ νέου στην αγορά των στεγαστικών δανείων, από την οποία έχει αποχωρήσει για διάστημα περίπου 8 ετών. Την άποψη αυτή υπερθεμάτισε ο διεθνής οίκος Moody’s μόλις προχθές σε έκθεσή του, ενώ ο υποδιοικητής της ΤτΕ Θεόδωρος Μητράκος μίλησε για ανάπτυξη της αγοράς στεγαστικών, κυρίως λόγω τουριστικής ενίσχυσης.
Ανάκαμψη της αγοράς στεγαστικών δανείων βλέπουν στο σύνολό τους πλέον οι τράπεζες, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις η αύξηση για νέες χρηματοδοτήσεις το 2019 υπολογίζεται πως θα φθάσει το 30% έναντι των καινούργιων χρηματοδοτήσεων που χορηγήθηκαν την περασμένη χρονιά.
Το 2018 για την αγορά κατοικίας δόθηκαν από τις τράπεζες 320 εκατ. ευρώ από 260 εκατ. ευρώ το 2017.
Με έκθεσή του ο οίκος Moody’s μόλις προχθές μίλησε για ήπιο ρυθμό αύξησης των τιμών των κατοικιών για τους επόμενους 12-18 μήνες, στοιχείο το οποίο υποδηλώνει αύξηση της ζήτησης.
Κατά το 2018 οι τιμές πώλησης κατοικιών αυξήθηκαν κατά 1,5% πανελλαδικώς, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια και αποδίδεται στην αυξημένη ροή ξένων επενδύσεων στην εγχώρια κτηματαγορά (ιδίως στις κατοικίες), αλλά και στο βελτιούμενο μακροοικονομικό περιβάλλον.
Βεβαίως οι τράπεζες δίνουν τεράστια έμφαση στο να μην «κοκκινίσει» το στεγαστικό τους χαρτοφυλάκιο και τούτου δοθέντος θα κινηθούν στην αγορά. Ασφαλώς τράπεζες όπως η HSBC έχουν εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό «κόκκινων» δανείων (τα «κόκκινα» στεγαστικά είναι μονοψήφιο ποσοστό σε σχέση με το σύνολο των στεγαστικών), ωστόσο η συγκεκριμένη τράπεζα στην Ελλάδα είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας.
Στα τέλη του 2018, με βάση την έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων παρέμεινε υψηλός και συγκεκριμένα στο 45,4%, με το στεγαστικό χαρτοφυλάκιο να είναι «κόκκινο» κατά 44,5%, το καταναλωτικό κατά 53% και το επιχειρηματικό κατά 44,6%.
Ανάλογες εκτιμήσεις με τη Moody’s περιείχε και η έκθεση της ΤτΕ. Στην έκθεση επισημάνθηκε ότι προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της σταθερότητας και της ισορροπίας στην αγορά των ακινήτων είναι η αποκατάσταση της παροχής ρευστότητας από το πιστωτικό σύστημα και η οικονομική σταθερότητα. Παράλληλα, σημειώνεται ότι η ισόρροπη και βιώσιμη ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων θα εξαρτηθεί από τη διασπορά των επενδύσεων και την επέκταση της ζήτησης σε μεγαλύτερο φάσμα της αγοράς, απ’ ό,τι μέχρι σήμερα, που περιορίζεται κατά κύριο λόγο σε περιοχές που ευνοούνται από την άνοδο του τουρισμού.
Αισιοδοξία από ΤτΕ
Αισιόδοξος για την αγορά κατοικίας εμφανίστηκε και ο υποδιοικητής της ΤτΕ Θεόδωρος Μητράκος σε ομιλία του χθες στο συνέδριο RED Βusiness Forum. O ίδιος εκτίμησε πως η αγορά real estate ενδέχεται να υποστεί μια πίεση από την προσπάθεια περιορισμού των «κόκκινων» δανείων, που όμως δεν θα κρατήσει για πολύ.
Τόνισε ότι χρειάζεται ένας ρυθμός αύξησης των επενδύσεων πάνω από 10% για να στηριχθεί ο στόχος της ανάπτυξης κατά 2%.
Όσον αφορά ειδικά τα ακίνητα, «έχοντας υποστεί σημαντικό πλήγμα κατά τη διάρκεια της κρίσης, αναπτύσσεται σταδιακά μία νέα δυναμική, η οποία αποτυπώνεται στους ρυθμούς μεταβολής των αξιών τόσο των οικιστικών όσο και των επαγγελματικών ακινήτων» τόνισε ο κ. Μητράκος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ το 2018 ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής των τιμών των διαμερισμάτων ανήλθε στο 1,5%, για πρώτη φορά έπειτα από εννέα συνεχή χρόνια πτωτικής πορείας.
Ο κ. Μητράκος σημείωσε πως σταδιακά η αγορά ανακτά κομμάτι της δραστηριότητας που έχασε την περίοδο της κρίσης. Βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο σταθεροποίησης με σημαντικές ενδείξεις ανάκαμψης και η αυξανόμενη κινητικότητα τόσο στην αγορά οικιστικών όσο και στην αγορά των επαγγελματικών ακινήτων εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί κατά τη διάρκεια του 2019.
Όπως ο ίδιος ανέφερε και όπως καθίσταται πλέον απολύτως σαφές, η δύναμη που ωθεί την αγορά φαίνεται ότι είναι η τρέχουσα δυναμική του τουρισμού, που επηρεάζει θετικά τις κατοικίες μέσω της εξάπλωσης των βραχυχρόνιων μισθώσεων και τα επαγγελματικά ακίνητα μέσω της ανάπτυξης τουριστικών και συμπληρωματικών χρήσεων.
Όπως ανέφερε, τα ακίνητα αποτελούν τη βασικότερη μορφή εξασφάλισης των δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες, προσθέτοντας ότι η σταθεροποίηση και η πρόσφατη ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων στη χώρα μας θα διευκολύνει σημαντικά την αποτελεσματική διαχείριση των NPEs, αυξάνοντας την αξία των εμπράγματων εξασφαλίσεων και τις τιμές πώλησης των επισφαλών δανείων στη δευτερογενή αγορά. Αυτό θα ανατροφοδοτήσει το ενδιαφέρον για επενδύσεις και σε ακίνητα καθώς, λόγω της μείωσης του πιστωτικού κινδύνου και της ενίσχυσης της αξίας των εξασφαλίσεων, θα διευκολυνθεί και η χορήγηση νέων πιστώσεων.
Όπως παρατήρησε ο κ. Μητράκος, μέσα σε ένα πλαίσιο αυξανόμενης ζήτησης στην αγορά ακινήτων, η επίπτωση της μαζικής πώλησης χαρτοφυλακίων ακινήτων των τραπεζών στις αξίες των ακινήτων εκτιμάται ότι, παρά τις πιέσεις βραχυχρόνια, σταδιακά θα εξισορροπηθεί, ενώ η ενδεχόμενη πλεονάζουσα προσφορά, παρά την όποια αρχική επίδραση στις τιμές, θα μπορούσε βαθμιαία να κινητοποιήσει ένα νέο κύμα ζήτησης με πολύ θετικές επιπτώσεις, ανέφερε ο κ. Μητράκος.
Λύσεις από την HSBC
Την αναβίωση του retail επιχειρεί η HSBC στην Ελλάδα, η οποία θα ασκήσει δραστηριότητα με το υπάρχον δίκτυο καταστημάτων ενισχύοντας το digital (ψηφιακό) κομμάτι της. Ο κ. Στέλιος Πιρπινιάς, επικεφαλής του τομέα Retail Banking & Wealth Management και Marketing της HSBC, αναφέρθηκε στις ολοκληρωμένες λύσεις που η τράπεζα επιθυμεί να διαθέσει στους πελάτες της. Σε ό,τι αφορά τα στεγαστικά δάνεια που θα χορηγεί η τράπεζα, αυτά θα φέρουν επιτόκιο που ξεκινά από το 2,75%, ενώ θα χρηματοδοτούν το 70% της αγοράς κατοικίας με διάρκεια τα 15 έτη ή το 75% με διάρκεια τα 10 έτη. Το ίδιο θα ισχύει και για μεταφορά δανείου από άλλη τράπεζα. Επίσης προβλέπεται η δυνατότητα ανακαίνισης με ποσό δανείου έως 60.000 ευρώ με χρηματοδότηση ως και το 50% της αξίας της ανακαίνισης και διάρκεια τα 10 έτη.
Επίσης ανακοίνωσε την υπηρεσία U Start που απευθύνεται σε φοιτητές που σπουδάζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο φοιτητής μπορεί να ανοίξει έναν τέτοιο λογαριασμό στην Ελλάδα και να εξυπηρετείται στα καταστήματα της HSBC στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το πρόγραμμα παρέχει καταθετικό λογαριασμό, χρεωστική και πιστωτική κάρτα, και ασφάλιση ιατρική και ταξιδιωτική. Επίσης, η HSBC προσφέρει προνομιακό επιτόκιο πιστωτικής κάρτας 7,99% για νέες αγορές με ισχύ για 2 έτη.