Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Το InvestEU, το επενδυτικό πρόγραμμα που θα διαδεχθεί το πακέτο Γιούνκερ μετά το 2021, συμφωνήθηκε μεταξύ του Συμβουλίου και της Ευρωβουλής, στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης μεταξύ των δύο θεσμικών οργάνων.
Η προσωρινή συμφωνία δεν περιλαμβάνει το δημοσιονομικό σκέλος, το οποίο συνδέεται με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, που αναμένεται να υιοθετηθεί τους επόμενους μήνες. Ωστόσο, με βάση την πρόταση της Κομισιόν, το νέο πρόγραμμα εκτιμάται ότι μαζί με τη μόχλευση στις αγορές αναμένεται να χρηματοδοτήσει επενδύσεις άνω των 650 δισ. ευρώ την παραπάνω επταετία.
Η Κομισιόν χαιρέτισε την προσωρινή συμφωνία για τη σύσταση του ΙnvestEU, το οποίο θα στηρίξει βιώσιμες επενδύσεις. Το InvestEU θα απορροφήσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (χρηματοδοτικός βραχίονας του επενδυτικού πακέτου Γιούνκερ) και τα υπόλοιπα 13 υφιστάμενα χρηματοδοτικά μέσα της Ε.Ε. για τη στήριξη των επενδύσεων στην Ε.Ε., καθιστώντας ευκολότερη την πρόσβαση στη χρηματοδότηση.
Όπως και στο επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ, το πρόγραμμα InvestEU βασίζεται σε εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. Η εγγύηση θα ανέρχεται τουλάχιστον σε 38 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι το InvestEU στοχεύει σε έργα και μμε καινοτομίας και υψηλότερου κινδύνου, αναμένεται μια πιο συντηρητική μόχλευση στο 1 προς 13,7 ευρώ από 1 προς 15 του επενδυτικού πακέτου Γιούνκερ. Η μόχλευση θα αποφέρει επενδύσεις ύψους 650 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027.
Το πρόγραμμα InvestEU αποτελεί σύμπραξη με τον όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), την τράπεζα της Ε.Ε. και θα είναι ανοικτό και σε άλλους εταίρους υλοποίησης.
Από τα τελευταία στοιχεία της ΕΤΕπ σχετικά με το σημερινό σχέδιο Γιούνκερ, προκύπτει ότι έως τον Μάρτιο του 2019 το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) έχει κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους σχεδόν 390 δισ. ευρώ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από το ΕΤΣΕ έχουν εγκριθεί 537 συμφωνίες χρηματοδότησης ύψους 18,6 δισ. ευρώ, από τις οποίες θα επωφεληθούν 929.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το Ταμείο InvestEU θα περιλαμβάνει ένα τμήμα ανά κράτος-μέλος για κάθε τομέα από τους τέσσερις οι οποίοι αποτελούν σημαντικές προτεραιότητες πολιτικής, πράγμα που σημαίνει ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να προσθέτουν πόρους στην τροφοδότηση της εγγύησης της Ε.Ε. διοχετεύοντας οικειοθελώς έως 5% των κονδυλίων τους που αφορούν την πολιτική για τη συνοχή στα εν λόγω τμήματα. Με τον τρόπο αυτόν τα κράτη-μέλη θα επωφελούνται από την εγγύηση της Ε.Ε. και την υψηλή πιστοληπτική της ικανότητα, ώστε να παρέχουν μεγαλύτερη ώθηση στις εθνικές και περιφερειακές επενδύσεις.
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, η συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από την Ευρωβουλή και το Συμβούλιο, ενώ το χρηματοδοτικό σκέλος θα συμπεριληφθεί όταν ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση για το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027.
Τόνωση επενδύσεων
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, χάρη στο επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη που ξεκίνησε στα τέλη του 2014, οι επενδύσεις επιστρέφουν, αλλά μπορούμε και πρέπει να κάνουμε περισσότερα για την τόνωση της απασχόλησης και της ανάπτυξης. Όπως είπε, η περαιτέρω τόνωση της απασχόλησης και ανάπτυξης θα επιτευχθεί μέσω του InvestEU το οποίο δεν θα μπορούσε να έρθει σε καλύτερη χρονική συγκυρία.
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής για τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα, Γίρκι Κατάινεν, είπε ότι το InvestEU θα είναι το εμβληματικό μας πρόγραμμα για μια βιώσιμη, ανθεκτική και ανταγωνιστική ευρωπαϊκή οικονομία. «Θα τονώσει περαιτέρω τις επενδύσεις σε βασικούς τομείς, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, η κυκλική οικονομία, η δράση για το κλίμα, καθώς και η κοινωνική ένταξη και οι δεξιότητες, με το πρόσθετο όφελος ότι η πρόσβαση στη χρηματοδότηση θα καταστεί ευκολότερη και πιο διαφανής για τους δικαιούχους» κατέληξε ο Φινλανδός αξιωματούχος της Κομισιόν.
Οι τέσσερις τομείς πολιτικής προτεραιότητας για την Ε.Ε.
Οι επενδύσεις θα εμπίπτουν σε τέσσερις τομείς πολιτικής οι οποίοι αποτελούν σημαντικές προτεραιότητες πολιτικής για την Ένωση και θα προσφέρουν υψηλή προστιθέμενη αξία για την Ε.Ε.: βιώσιμες υποδομές, έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες. Οι εγγυήσεις των 38 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό διαιρούνται μεταξύ των τομέων πολιτικής ως εξής: βιώσιμες υποδομές 11,5 δισ. ευρώ, έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση 11,25 δισ. ευρώ, μικρομεσαίες επιχειρήσεις 11,25 δισ. ευρώ, κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες 4 δισ. ευρώ.
Η Επιτροπή μπορεί να αναπροσαρμόζει τα παραπάνω ποσά έως και κατά 15% σε κάθε σκέλος πολιτικής, σύμφωνα με τις εξελισσόμενες πολιτικές προτεραιότητες και τη ζήτηση της αγοράς.
