ΑΝ ΚΑΙ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ, η απόφαση που εξέδωσε στις 14 Μαρτίου η τριμελής σύνθεση του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου (ΑΔΔ) της Βουλγαρίας ικανοποίησε τη ΔΕΗ καθώς δικαίωσε την προσφυγή που είχε υποβάλει η ελληνική εταιρεία κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ιδιωτικοποιήσεων (ΥΙ) της χώρας να ακυρώσει το διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης του θερμοηλεκτρικού σταθμού Bobov Dol.
Hδη, μία περίπου εβδομάδα πριν (7 Μαρτίου 2006) από την εκπνοή της προθεσμίας για την έκδοση της σχετικής δικαστικής απόφασης (14 Μαρτίου) ο νέος εκτελεστικός διευθυντής της ΥΙ, Τόντορ Νικόλοβ, είχε τοποθετηθεί δημόσια υπέρ της θέσης της ΔΕΗ, τονίζοντας πως η υπηρεσία του θα συμμορφωθεί πλήρως με τη δικαστική απόφαση και στην περίπτωση που αυτή είναι θετική για τη ΔΕΗ θα ξεκινήσουν αμέσως συνομιλίες για την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Η μοναδική λύση για τη διατήρηση του κοινωνικο-οικονομικού καθεστώτος στην περιοχή του θερμοηλεκτρικού σταθμού Bobov Dol και των ομώνυμων ανθρακωρυχείων είναι η συνέχιση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης της εταιρείας, είχε υπογραμμίσει χαρακτηριστικά ο κ. Νικόλοβ στη σχετική συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις 7 Μαρτίου, ενώ στο ίδιο το κείμενο της απόφασης του ΑΔΔ αναφέρεται πως «ο αντίδικος, υπηρεσία ιδιωτικοποιήσεων, μέσω του εκτελεστικού της διευθυντή αναγνωρίζει τη βασιμότητα της προσφυγής».
Πρόκειται για μία από τις εξαιρετικά λίγες περιπτώσεις (αν όχι η μοναδική), στις οποίες η ΥΙ της Βουλγαρίας ακυρώνει με αυτόβουλο και κατηγορηματικό τρόπο προηγούμενη απόφασή της, αναγνωρίζοντας το δίκιο της αντίθετης πλευράς.
Η προθεσμία υποβολής ενστάσεων στην πενταμελή σύνθεση του ΑΔΔ κατά της απόφασης της τριμελούς του σύνθεσης λήγει αύριο. Συνεπώς, η επίσημη πρόσκληση της ΥΙ προς τη ΔΕΗ για την έναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συνέχιση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του Bobov Dol θα πρέπει να ανακοινωθεί μεθαύριο Τετάρτη.
Απόφαση
Η απόφαση της τριμελούς σύνθεσης του ΑΔΔ απορρίπτει τους ισχυρισμούς της ΙΥ, σύμφωνα με τους οποίους ο διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίηση του Bobov Dol ακυρώνεται εξαιτίας του μη αποδεκτού ύψους του προσφερόμενου τιμήματος εξαγοράς και της απουσίας εγγυήσεων σχετικά με τη δέσμευση του μελλοντικού αγοραστή του σταθμού να χρησιμοποιεί στερεά καύσιμα εγχώριας προέλευσης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Σχετικά με την πρώτη αιτιολόγηση της ΥΙ για την ακύρωση του διαγωνισμού η απόφαση του ΑΔΔ αναφέρει πως το προσφερόμενο από τη ΔΕΗ αντίτιμο εξαγοράς κινείται εντός των αποδεκτών ορίων, καθώς η σχετική οικονομική εκτίμηση (που εκπόνησε μετά από αίτημα της ΥΙ και υπέβαλε στις 27.04.2005 η εταιρεία Ernst & Young Bulgaria) αξιολογούσε την αξία της επιχείρησης μεταξύ 32,743 εκατ. λεβ (βάσει της μεθόδου των χρηματικών ροών) και 152,697 εκατ. λεβ (βάσει της μεθόδου της καθαρής αξίας των παγίων), ή μεταξύ 130 λεβ και 607 λεβ ανά μετοχή.
Υπενθυμίζεται πως η προσφορά που είχε υποβάλει η ΔΕΗ προέβλεπε την καταβολή 36.167.887,26 ευρώ για την απόκτηση του 51% του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης και την καταβολή 34.749.538,74 ευρώ για την απόκτηση του 33% του μετοχικού κεφαλαίου που θα προκύψει από την αύξηση του τελευταίου κατά 34.384.232 ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό προτεινόμενο αντίτιμο να ανέρχεται σε 70.917.426 ευρώ ή 282,09 ευρώ ανά μετοχή (με συνολικό αριθμό μετοχών 251.400 τεμ.).
Αναφορικά με τη δεύτερη αιτιολόγηση της ΥΙ για την ακύρωση του διαγωνισμού το ΑΔΔ έκρινε πως η δέσμευση του μελλοντικού αγοραστή για τη χρήση στερεών καυσίμων εγχώριας προέλευσης για την παραγωγή ενέργειας διασφαλίζεται από τα ίδια τα αναλυτικά τεύχη του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης (στα οποία αυτό προβλέπεται για χρονική περίοδο διάρκειας 5 ετών) αλλά και από το σχέδιο συμφωνίας που πρότεινε η ίδια η ΔΕΗ (στο οποίο περιλαμβάνεται ο σχετικός όρος των αναλυτικών τευχών του διαγωνισμού).
Αντιδράσεις
Την υιοθέτηση στρατηγικής για την ιδιωτικοποίηση του Bobov Dol, στην οποία θα προβλέπονται πραγματικές εγγυήσεις πως ο σταθμός θα συνεχίσει να λειτουργεί κυρίως με εγχώρια καύσιμα, ζητούν με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Οικονομίας και Ενέργειας της Βουλγαρίας, Στανίσεβ και Οβτσάροβ αντίστοιχα, η Συνομοσπονδία Ανεξάρτητων Συνδικάτων και η κλαδική ομοσπονδία ορυχείων της Ανεξάρτητης Συνομοσπονδίας Εργασίας «Υποστήριξη» (ή δύο «τροτοβάθμιες» συνδικαλιστικές οργανώσεις της χώρας).
Μεταξύ των άλλων αιτημάτων οι συνδικαλιστές των δύο οργανώσεων ζητούν την παροχή εγγυήσεων στο σύνολο των ανθρακωρυχείων που τροφοδοτούν το Bobov Dol πως η παραγωγή τους θα απορροφάται από το σταθμό κατά τη διάρκεια των επόμενων 10 ετών ή καθ' όλη τη διάρκεια της ισχύς των συμφωνιών εκχώρησης της σχετικής εκμετάλλευσης που έχει υπογράψει το βουλγαρικό δημόσιο.
Οι συνδικαλιστές δηλώνουν έτοιμοι να επαναλάβουν τις έντονες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που προηγήθηκαν της ακύρωσης του διαγωνισμού από την ΥΙ, φοβούμενοι ουσιαστικά πως χωρίς την ανάληψη δεσμεύσεων από την πλευρά της κυβέρνησης για την εφαρμογή μέτρων οικονομικού, κοινωνικού και οικολογικού χαρακτήρα η ευρύτερη περιοχή των ορυχείων είναι καταδικασμένη σε μαρασμό, καθώς η ενδεχόμενη εξαγορά του σταθμού από τη ΔΕΗ θα δρομολογήσει τις διαδικασίες αντικατάστασης της στερεάς καύσιμης ύλης με φυσικό αέριο ή την αντικατάσταση του ντόπιου άνθρακα από φθηνότερο εισαγωγής από την Ελλάδα.
Οικονομικοί αναλυτές
Ωστόσο, εγχώριοι οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν πως με τις ισχύουσες σήμερα τιμές του φυσικού αερίου αλλά και την αβεβαιότητα που διακρίνει τη μελλοντική διευθέτηση των σχέσεων της Βουλγαρίας με τη Ρωσία σε ό,τι αφορά την προμήθεια αερίου η σύνδεση του Bobov Dol με το σχετικό αγωγό δεν είναι οικονομικά συμφέρουσα.
Παράλληλα, η κατάσταση που επικρατεί στο κλάδο εξόρυξης άνθρακα της Βουλγαρίας είναι εξαιρετικά δύσκολη για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων ανταγωνιστικού χαρακτήρα, καθώς ο παρωχημένος και σε πολλές περιπτώσεις υλικά απαξιωμένος εξοπλισμός, το υψηλό επίπεδο του κόστους εργασίας και το μεγάλο βάθος εξόρυξης διογκώνουν το κόστος του τελικού προϊόντος και κατά συνέπεια της παραγόμενης από αυτό ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό, σημαντική μερίδα των εγχώριων οικονομικών αναλυτών υποστηρίζει πως η υποχρέωση τού μελλοντικού αγοραστή να προμηθεύεται μόνο ή κυρίως στερεά καύσιμη ύλη εγχώριας προέλευσης θα περιορίσει τη δυνατότητά του για τη χρηματοδότηση των αναγκαίων επενδύσεων και θα τον φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση μετά από την εκπνοή της πενταετούς συμφωνίας για την αγορά της παραγόμενης ενέργειας από τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού της Βουλγαρίας και την εμπλοκή του στην ελεύθερη αγορά ενέργειας.
Από την άποψη αυτή, οι πλέον «σκεπτικιστές» οικονομικοί αναλυτές της χώρας δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η ΔΕΗ να αρνηθεί να προχωρήσει τη συμφωνία, ακολουθώντας το παράδειγμα της ρωσικής «Ηνωμένα Συστήματα Ενέργειας», η οποία πριν από λίγους μήνες αποχώρησε από τις διαδικασίες για την εξαγορά του θερμοηλεκτρικού σταθμού της πόλης Βάρνα. Ωστόσο, προς το παρόν, μία τέτοια εξέλιξη κάθε άλλο παρά επιβεβαιώνεται από τη ΔΕΗ, οι εκπρόσωποι της οποίας (σύμφωνα με το βουλγαρικό Τύπο) «χαιρέτισαν τη δικαστική απόφαση και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για την άμεση και επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης».
Θετικές προοπτικές
Στον αντίποδα των προβληματισμών που εκφράζουν οι «σκεπτικιστές» θα πρέπει κανείς να επισημάνει τις θετικές προοπτικές του εγχειρήματος για την απόκτηση του Bobov Dol, καθώς το σχετικά χαμηλό αντίτιμο για την εξαγορά παραγωγικής δυναμικότητας, ύψους 630 KW, η δυνατότητα κατασκευής νέων παραγωγικών εγκαταστάσεων, η προοπτική διατήρησης του συνολικού κόστους παραγωγής ενέργειας κάτω από το αντίστοιχο επίπεδο της Ελλάδας (τουλάχιστον έως την πραγματική σύγκλιση των εισοδημάτων μεταξύ των δύο χωρών) και πριν απ' όλα η προοπτική εξαγωγής της παραγόμενης ενέργειας σε τρίτες χώρες (όχι μόνο της περιοχής των Βαλκανίων αλλά και άλλες, όπως π.χ. η Ιταλία) διαμορφώνουν ένα νέο και πραγματικά πρωτόγνωρο για την ανάπτυξη της ΔΕΗ τοπίο.
ΗΛΙΑΣ ΦΛΕΓΚΑΣ
Προφίλ της BOBOV DOL, EAD
Ονομασία: THERMO - ELECTRIC POWER PLANT (TPP) BOBOV DOL, EAD (μονοπρόσωπη ΑΕ)
Κλάδος: Ενέργεια
Μετοχική σύνθεση: Βουλγαρικό δημόσιο - 100%
Τοποθεσία: Χωριό Golemo selo, περιοχή Kustendil, νοτιοδυτικό τμήμα της Βουλγαρίας, 10 χιλ. βορειοδυτικά της πόλης Dupnitsa και 70 χιλ. νότια της Σόφιας.
Προϊόντα και Υπηρεσίες: παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (άδεια υπ' αριθμ. N L-094-01/21.02.2001 σε ισχύ για χρονική περίοδο, διάρκειας 10 ετών), λοιπές δραστηριότητες.
Τεχνολογικός εξοπλισμός: 3 μονάδες ισχύος 210 MW η κάθε μία, εγκατεστημένες την περίοδο μεταξύ 1973 και 1975. Συνολική εγκατεστημένη ισχύ - 630 MW. Συνολική διαθέσιμη ισχύ - 570 MW.
Πηγές ενέργειας: Αρχικά ο σταθμός είχε σχεδιαστεί για την καύση ντόπιου «καφέ» γαιάνθρακα με υψηλή περιεκτικότητα τέφρας, ωστόσο μετά οι μονάδες καύσης προσαρμόστηκαν στη χρήση αναμεμιγμένου γαιάνθρακα. Σήμερα, ο σταθμός τροφοδοτείται από 12 ανθρακωρυχεία του νοτιοδυτικού και δυτικού τμήματος της χώρας, εκ των οποίων μόνο τα 3 ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές, βάσει των οποίων είχαν σχεδιαστεί αρχικά οι μονάδες καύσης του σταθμού. Ο σταθμός βρίσκεται κοντά σε αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η σύνδεσή του με αυτόν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Παραγωγή: Σε γενικές γραμμές ο σταθμός παρεμβαίνει προκειμένου να καλύψει τα σημεία αιχμής στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, λειτουργώντας ως εφεδρικό δυναμικό στο σύστημα ενέργειας της χώρας. Έως τα τέλη του 2002 ο σταθμός λειτουργούσε ως δεύτερου επιπέδου εγκατάσταση για την εξασφάλιση της υπερβάλλουσας ζήτησης ενέργειας με μέση ετήσια διαθεσιμότητα διάρκειας 5 χιλ. ωρών και μέση ετήσια παραγωγή ύψους 2.000 GWh.
Συγκεκριμένα η συνολική παραγωγή του σταθμού κατ' έτη της περιόδου 2001 - 2003 έχει ως εξής:
- 2002: 1 818 GWh,
- 2003: 1 900 GWh.
Παράλληλα ο κύκλος εργασιών της επιχείρησης διαμορφώθηκε ως εξής:
- 2002: 124.509.000 BGN (63.660.441 ευρώ),
- 2003: 142.961.000 BGN (73.094.799 ευρώ).
Ενώ τα προ φόρων κέρδη της ως εξής:
- 2002: 5.051.000 BGN (2.582.535 ευρώ),
- 2003: 10.462.000 BGN (5.349.136 ευρώ).
Αριθμός απασχολούμενων: 1.100 το 2003