Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Σε μία περίοδο κατά την οποία η ευρωπαϊκή οικονομία προσκρούει σε εσωτερικά και εξωτερικά εμπόδια και το πολιτικό θερμόμετρο να ανεβαίνει συνεχώς, ο θεσμός που μάλλον στήριξε περισσότερο από κάθε άλλο τη νομισματική ένωση την τελευταία δεκαετία, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ετοιμάζεται για αλλαγή ηγεσίας. Και το ερώτημα είναι ποιος διαδεχθεί τον Μάριο Ντράγκι- έναν Ιταλό με ισχυρή προσωπικότητα, που δεν δίστασε να πάει κόντρα στους Γερμανούς όταν αποφάσισε να κάνει «ό,τι χρειαστεί».
Οχτώ μήνες πριν λήξει η θητεία Ντράγκι, τουλάχιστον πέντε ανεπίσημες υποψηφιότητες έχουν αρχίσει την άτυπη κούρσα. Δύο Γάλλοι, δύο Φινλανδοί και ένας Γερμανός. Ο επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ, Γενς Βάιντμαν, θεωρείται ότι θα είναι δύσκολο να λάβει επαρκή στήριξη από τα κράτη- μέλη, καθώς είχε αντιταχθεί σε όλες τις μεγάλες αποφάσεις του Ντράγκι, με κυριότερη την αγορά κρατικών ομολόγων, την οποία θεωρούσε έμμεση κρατική ενίσχυση και τόνιζε ότι αποθαρρύνει τις κυβερνήσεις από το να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις.
Σήμερα σε ομιλία του στην Πρετόρια, ο Βάιντμαν άφησε ουσιαστικά αιχμές, τονίζοντας πως όταν μιά κεντρική τράπεζα λειτουργεί ως μονάδα αντιμετώπισης κρίσεων, οι μη εκλεγμένοι αξιωματούχοι της αναγκάζονται να λαμβάνουν πολιτικές αποφάσεις, κάτι που δεν θα έπρεπε να συμβαίνει.
Τις πιθανότητες του Γερμανού κεντρικού τραπεζίτη για τη θέση του επικεφαλής της ΕΚΤ, περιορίζει επίσης το γεγονός ότι ακόμη ένας Γερμανός, ο Μάνφρεντ Βέμπερ, διεκδικεί με αξιώσεις την επίσης πολύ σημαντική θέση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Είναι ο υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το οποίο σύμφωνα με τις έως τώρα δημοσκοπήσεις έχει σαφές προβάδισμα για τις Ευρωκλογές του Μαΐου.
Είναι σαφές πως το Παρίσι θα πιέσει για έναν Γάλλο στην κεφαλή της ΕΚΤ, εάν χάσει τη θέση του επικεφαλής της Κομισιόν- αν και ενδεχομένως να το ενδιαφέρει ακόμη περισσότερο η θέση του νέου υπουργού Οικονομικών της Ευρωζώνης. Θα πρέπει εξάλλου να θυμίσουμε ότι ο Ντράγκι διαδέχθηκε έναν Γάλλο, τον Ζαν Κλοντ Τρισέ.
Ανάλογα με τους συσχετισμούς και τις ισορροπίες δυνάμεων, που θα διαμορφωθούν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κανείς εκ των υποψηφίων δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ένας Βάιντμαν στο τιμόνι θα φρόντιζε σε δραστική στροφή σε σχέση με τον προκάτοχό του, που έσπασε ταμπού και λειτούργησε πολλές φορές περισσότερο πολιτικά. Οι Γάλλοι υποψήφιοι, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό και Μπενουά Κερέ, θα ήταν οπωσδήποτε πιο κοντά στη γραμμή του προκατόχου τους, ενώ ο Φινλανδός, Έρκι Λιικάνεν θα ήταν μία «μέση λύση».
Ίσως για αυτό σε πρόσφατη δημοσκόπηση του Bloomberg ο Λιικάνεν συγκέντρωνε τις μεγαλύτερες πιθανότητες να αναλάβει τη θέση του προέδρου του Δ.Σ. της ΕΚΤ. Στη συγκεκριμένη δημοσκόπηση ακολουθούσαν οι δύο Γάλλοι στη δεύτερη και τρίτη θέση, ο Βάιντμαν στην τέταρτη και ο έτερος Φινλανδός (τον οποίο γνωρίζουμε πολύ καλά εδώ στην Ελλάδα), ο Όλι Ρεν, έμενε στην πέμπτη θέση. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τη θέση έχουν ακουστεί ακόμη και τα ονόματα του σημερινού επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ και της σημερινής διευθύντριας του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ. Ωστόσο και τα δύο σενάρια φαντάζουν μακρινά.
Σε κάθε περίπτωση, όπως σχολιάζει στη Wall Street Journal ο Karel Lannoo, διευθύνων σύμβουλος του Κέντρου Ευρωπαϊκών Πολιτικών Σπουδών, πρόκειται για «την πιο σημαντική για το σύστημα δουλειά στην Ευρώπη. Θα είναι ο άνθρωπος που θα ελέγχει το σόου». Όταν μάλιστα καλείται να αναλάβει σε μία περίοδο κατά την οποία η Γερμανία είναι σε τέλμα (ή και ύφεση), η Γαλλία παλεύει να βγει από αναιμική ανάπτυξη, έχοντας μεταξύ άλλων να αντιμετωπίσει και το κίνημα των κίτρινων γιλέκων, η Ιταλία συρρικνώνεται και αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών και η Ισπανία φαίνεται να οδεύει επίσης σε πρόωρες κάλπες, το καθήκον του είναι ακόμη πιο βαρύ.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ήδη επέλεξαν τον επόμενο επικεφαλής οικονομολόγο της ΕΚΤ. Θα είναι ο Ιρλανδός κεντρικός τραπεζίτης, Φίλιπ Λέιν. Το επόμενο όνομα που θα μάθουμε είναι αυτό του επικεφαλής της Κομισιόν, που κρίνεται από το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών και αμέσως μετά θα δοθεί η τελική μάχη για την προεδρία της ΕΚΤ.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal, Bloomberg, Financial Times, Business Insider
