Παρά τη διαφορετική ταυτότητα, γεωγραφική θέση και οικονομική κατάσταση, οι πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο επηρεάζονται από τα ίδια παγκόσμια φαινόμενα. Με δεδομένη την πρόβλεψη ότι το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει στις πόλεις το 2030, η PricewaterhouseCoopers, διεξήγαγε μια παγκόσμια έρευνα, που διερευνά τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν τη χάραξη στρατηγικής στις πόλεις του μέλλοντος, καθώς και τα κυριότερα εφόδια που διαθέτουν οι πόλεις για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.
Στο πλαίσιο της έρευνας «Πόλεις του μέλλοντος: Παγκόσμιος ανταγωνισμός, τοπική ηγεσία» (Cities of the future-global competition, local leadership), αξιωματούχοι 40 και πλέον πόλεων σε ολόκληρο τον κόσμο, κατέθεσαν τις απόψεις τους, εντοπίζοντας τις διεθνείς τάσεις που αποτελούν τους βασικότερους παράγοντες επηρεασμού της μελλοντικής τους στρατηγικής.
Οι 44 ηγέτες που ρωτήθηκαν για τις διεθνείς και εθνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι πόλεις τους, για αυτές που προέρχονται από το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον, για τον τρόπο που τις αντιμετωπίζουν και για τα μελλοντικά τους σχέδια.
Δύο ήταν τα βασικά πεδία ενδιαφέροντος: Σε επίπεδο εξωτερικού περιβάλλοντος και κοινωνίας, αναφέρονται οι επιπτώσεις των διεθνών τάσεων σε παγκόσμια, περιφερειακή και τοπική βάση. Σε επίπεδο ηγεσίας και οργανωτικής προσέγγισης, εντοπίζονται οι απαιτήσεις ηγετικής συμπεριφοράς, οργανωτικής δομής και βελτίωσης διαδικασιών.
Στις πόλεις που συμμετείχαν στην έρευνα, περιλαμβάνονται η Φραγκφούρτη, η Μαδρίτη, το Γκέτεμποργκ, το Σάο Πάολο, το Τορόντο και η Γιοκοχάμα.
Οι διεθνείς αυτές τάσεις, δημιουργούν είτε ευκαιρίες είτε απειλές γι αυτό η στρατηγική ατζέντα του μέλλοντος αποτελεί μια μοναδική ερμηνεία πώς αυτές θα επηρεάσουν τις πόλεις:
Παγκοσμιοποίηση: Οι εθνικές οικονομίες ενσωματώνονται σε μια παγκόσμια οικονομία και οι εταιρείες λειτουργούν στο πλαίσιο ενός διεθνούς περιβάλλοντος, αλλά σε τοπικό ανταγωνισμό. Διεθνή δίκτυα και συνεργασίες μεταξύ πόλεων, μπορούν να δημιουργήσουν συγκριτικά στρατηγικά πλεονεκτήματα.
Ατομικότητα: Μια αυξανόμενης σημασίας τάση η οποία επηρεάζει τη σχέση μεταξύ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των ολοένα και πιο απαιτητικών και πιο ενημερωμένων πολιτών, οι οποίοι επιζητούν να αντιμετωπίζονται ως «πελάτες», απαιτούν σεβασμό της προσωπικότητάς τους και υψηλή ποιότητα υπηρεσιών από τον δημόσιο τομέα.
Συνδυασμοί: Παρατηρούνται νέες μορφές συνδυασμών διαφόρων τομέων της καθημερινότητας, εργασία και διασκέδαση, πολιτισμός και αξίες, δημόσιος και ιδιωτικός τομές και συμπράξεις (ΣΔΙΤ).
Επιτάχυνση: Η ταχύτητα αυξάνεται σε όλους τους τομείς της ζωής, μια εξέλιξη που οφείλεται μεταξύ άλλων στα πρόσφατα επιτεύγματα των τεχνολογιών της πληροφορικής και των επικοινωνιών. Πολίτες και καταναλωτές επιθυμούν on-line πρόσβαση σε ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, ενώ ο «δημοκρατικός διάλογος» απαιτεί την ταχύτατη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ πολιτών και κρατικών φορέων.
Hi-touch: Η ισορροπία μεταξύ των σύγχρονων τεχνικών – τεχνολογικών υποδομών και των εννοιών των συναισθημάτων, της νοσταλγίας, της αρχιτεκτονικής και του σχεδίου, αποτελεί σημαντική πρόκληση. Η φιλικότητα προς το περιβάλλον, η ασφάλεια και η καλαισθησία, θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητες των ηγεσιών.
Δημογραφικό: Η γήρανση του πληθυσμού θα επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι πολίτες άνω των 65 ετών θα αυξηθούν από 15% σε 27% του συνολικού πληθυσμού των ανεπτυγμένων κρατών.
Επιρροή μεγαλουπόλεων: Οι μεγάλες πόλεις έχουν ολοένα αυξανόμενη επιρροή στην οικονομική κατάσταση και την ευημερία ευρύτερων περιοχών και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και κρατών.
Μετανάστευση: Η αυξανόμενη μετανάστευση παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις σε επίπεδο κοινωνικής συνοχής, ενσωμάτωσης και απασχόλησης.
Παράλληλα με τον εντοπισμό των διεθνών τάσεων που επηρεάζουν τη στρατηγική τους, οι ηγέτες των πόλεων, επισημαίνουν, ότι η διαχείριση των διαφόρων μορφών κεφαλαίων των πόλεων, αποτελεί εξαιρετικά σημαντική πρόκληση που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τον σχεδιασμό της μελλοντικής στρατηγικής.
Πνευματικό και κοινωνικό κεφάλαιο: Η ανάπτυξη κατάλληλων ανθρώπων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων, είναι καθοριστικός παράγοντας ανταγωνιστικότητας μιας πόλης στην παγκόσμια οικονομία της γνώσης.
Δημοκρατικό κεφάλαιο: Οι διοικήσεις των πόλεων πρέπει να ενθαρρύνουν τον διάλογο με τους πολίτες και να είναι υπεύθυνες και διαφανείς.
Πολιτιστικό κεφάλαιο και διαχείριση ελεύθερου χρόνου: Οι πόλεις ανταγωνίζονται σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο στην προσπάθεια να προσελκύσουν επισκέπτες και επενδύσεις. Η δημιουργία ισχυρού brand name, αποτελεί βασική ανάγκη.
Περιβαλλοντικό κεφάλαιο: Οι πόλεις πρέπει να παράσχουν ένα αστικό περιβάλλον με πράσινο, καθαρό και ασφαλές, να αντιμετωπίσουν τη ρύπανση σε όλες τις μορφές της και να διαχειριστούν τα απορρίμματα.
Τεχνικό κεφάλαιο-Τεχνολογία: Οι πόλεις οφείλουν να διασφαλίσουν ότι οι υπάρχουσες τεχνολογικές υποδομές μπορούν να υποστηρίξουν τις εξελισσόμενες ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων. Αυτό, συμπεριλαμβάνει βασικές ανάγκες, όπως μετακίνηση, κατοικία, ύδρευση και ενέργεια, αλλά και νέες απαιτήσεις για αποτελεσματική επικοινωνία όπως ευρυζωνικά και ηλεκτρονικά δίκτυα.
Χρηματοοικονομικό κεφάλαιο: Η αυξανόμενη ζήτηση κεφαλαίων σε συνάρτηση με τα μειούμενα εισοδήματα, απαιτούν ευέλικτες χρηματοοικονομικές πολιτικές και σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα.
Προκειμένου να επιτευχθεί αποτελεσματική διαχείριση όλων των παραπάνω κεφαλαίων ταυτόχρονα, απαιτείται ισχυρή ηγεσία τόσο σε συμβουλευτικό όσο και σε διοικητικό επίπεδο. Η καταγραφή των αξιών που διέπουν την ηγεσία και η αποτελεσματική μετάδοσή τους σε όλα τα διοικητικά επίπεδα, σε συνδυασμό με τον καθορισμό σαφών στόχων και την αντικειμενική αξιολόγηση της απόδοσης, αποτελούν ορισμένες βασικές κατευθυντήριες γραμμές για αποτελεσματική διοίκηση.
Η επιτυχία της ηγεσίας θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητά της να διαχειριστεί αποτελεσματικά τους κυριότερους παράγοντες λειτουργίας των οργανισμών:
Ανθρωποι: Επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο, διαχείριση ανθρωπίνων πόρων.
Περιουσία: Στρατηγικός σχεδιασμός και διαχείριση ακίνητης περιουσίας.
Διαδικασίες: Διοίκηση έργων και προγραμμάτων, διοίκηση απόδοσης, προμήθειες, διαχείριση κρίσεων, φήμη και διαχείριση ταυτότητας.
Σημείωση: Η έρευνα «Cities of the future – global competition, local leadership», βρίσκεται στα αγγλικά στη διεύθυνση: www.pwc.com/government