Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Εγκύκλιο στην οποία επισημαίνονται συγκεκριμένες διατάξεις του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία, οι οποίες τροποποιήθηκαν με το άρθρο 45 του ν. 4587/2018 και αφορούν, μεταξύ άλλων, τις προϋποθέσεις απαρτίας των πιστωτών που συμμετέχουν στη ρύθμιση, καθώς και τους όρους που σχετίζονται με τους μικρούς πιστωτές, εξέδωσε το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Από τα στοιχεία της τελευταίας έκθεσης του τρίτου τριμήνου του 2018 του ΚΕΑΟ προκύπτει ότι οι ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού, αλλά και οι υπόλοιπες ρυθμίσεις οφειλών που έγιναν τα πέντε τελευταία χρόνια έχουν πολύ μεγάλες «απώλειες οφειλετών» σε σχέση με αυτούς που εντάχθηκαν αρχικά, ενώ οι συνολικές οφειλές ανέρχονται σε 34,3 δισ. ευρώ. Από αυτό το σύνολο των οφειλών των 34,3 δισ. ευρώ το 22,40% (ποσό 7.693.641.382 ευρώ) του συνολικού χρέους δημιουργήθηκε από οφειλέτες που ξεκίνησαν να δημιουργούν οφειλές για πρώτη φορά από το 2010 και μετά, ενώ το 77,60% (ποσό 26.660.265.705 ευρώ) δημιουργήθηκε από οφειλέτες που η οφειλή τους ξεκινάει το 2009 και παλαιότερα.
Είναι ενδεικτικό πως μέχρι το τέλος του περασμένου Σεπτεμβρίου είχαν υποβληθεί 3.342 αιτήσεις για εξωδικαστική ρύθμιση από οφειλέτες που έχουν οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Από αυτές τις αιτήσεις οι 1.021 έχουν ενταχθεί σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές, οι 182 αφορούν διμερή διαπραγμάτευση με το ΚΕΑΟ, ενώ οι υπόλοιπες 2.139 είναι αιτήσεις για οφειλές ελεύθερων επαγγελματιών. Εξαιρετικά δυσμενή είναι τα στοιχεία και για το σύνολο των ρυθμίσεων, καθώς από όσες ρυθμίσεις έγιναν, ενεργές παραμένουν περίπου μία στις τρεις, ήτοι μόλις 128.370 σε σύνολο 417.942 αιτήσεων. Αναλυτικά, τι ίσχυε και τι αλλάζει σε κάθε στάδιο της διαδικασίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών στα Ταμεία:
1 Απαρτία πιστωτών:
- Τι ίσχυε: Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4469/2017, απαρτία συμμετεχόντων πιστωτών στον εξωδικαστικό μηχανισμό υπάρχει όταν συμμετέχουν στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης χρηματικών οφειλών προς οποιονδήποτε πιστωτή οι πιστωτές εκείνοι που είναι δικαιούχοι τουλάχιστον του 50% του συνόλου των απαιτήσεων κατά του οφειλέτη. Δεν λαμβάνονται υπόψη για τον σχηματισμό απαρτίας απαιτήσεις προσώπων συνδεδεμένων με τον οφειλέτη και απαιτήσεις πιστωτών, δηλαδή οφειλές που δημιουργήθηκαν μετά τις 31/12/2017, καθώς και μικροπιστωτές, όπως και απαιτήσεις κρατικών ενισχύσεων, καθώς και οφειλές ομόρρυθμων εταίρων. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τον νόμο, ως «πιστωτές» νοούνται τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, του δημοσίου ή του ιδιωτικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Ελληνικού Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν χρηματικές απαιτήσεις κατά του οφειλέτη.
- Τι αλλάζει: Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 45, στις προαναφερόμενες εξαιρέσεις για τον σχηματισμό απαρτίας των συμμετεχόντων πιστωτών προστίθενται και οι οφειλές για τις οποίες οι πιστωτές δεν συναίνεσαν στην έναρξη της διαπραγμάτευσης λόγω μη συνυποβολής αίτησης από έναν ή περισσότερους συνοφειλέτες.
2 Συμμετοχή μικρών πιστωτών:
- Τι ίσχυε: Σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 2 του νόμου 4469/17 στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού δεν συμμετείχαν και δεν δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οι πιστωτές με απαιτήσεις οι οποίες:
(α) δεν υπερβαίνουν ατομικά για κάθε πιστωτή το ποσό των 2.000.000 ευρώ και ποσοστό 1,5% του συνολικού χρέους του οφειλέτη και (β) δεν υπερβαίνουν αθροιστικά το ποσό των 20.000.000 ευρώ και ποσοστό 15% του συνολικού χρέους του οφειλέτη.
- Τι αλλάζει: Με το άρθρο 45 του νόμου 4587/2018 δεν συμμετέχουν στη διαδικασία διαπραγμάτευσης και δεν δεσμεύονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης πιστωτές οι απαιτήσεις των οποίων: (α) δεν υπερβαίνουν ατομικά το ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (500.000 ευρώ) και ποσοστό 1,5% του συνολικού χρέους του οφειλέτη και (β) δεν υπερβαίνουν αθροιστικά το ποσό των πέντε εκατομμυρίων ευρώ (5.000.000 ευρώ) και ποσοστό 15% του συνολικού χρέους. Η ισχύς της παρούσας τροποποίησης αρχίζει τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσιοποίηση του παρόντος νόμου και για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν μετά την έναρξη ισχύος του, εκτός αν οριστεί διαφορετικός χρόνος έπειτα από έκδοση σχετικής κοινής απόφασης των υπουργείων Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών.
3 Προθεσμία υποβολής της αίτησης ρύθμισης: - Τι ίσχυε: Όπως είναι γνωστό, δυνατότητα υποβολής αιτήσεως ρύθμισης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4469/2017 παρεχόταν από τις 03/08/2017 έως και τις 31/12/2018.
- Τι αλλάζει: Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 45 η δυνατότητα υποβολής αιτήσεως για την υπαγωγή του στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών παρατείνεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2019.
4 Οφειλές που δεν προέρχονται από επιχειρηματική δραστηριότητα:
Στο άρθρο 7 του νόμου 4469/17 του εξωδικαστικού μηχανισμού προστίθεται νέα παράγραφος σύμφωνα με την οποία ισχύουν τα εξής:
Ο συντονιστής, πριν κοινοποιήσει το απόσπασμα της αίτησης στο σύνολο των πιστωτών, ειδοποιεί τον πιστωτή ή τους πιστωτές έναντι των οποίων υφίστανται οφειλές που δεν προέρχονται από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και τους καλεί, εντός πέντε (5) ημερών, να δηλώσουν αν συναινούν στην ένταξη των οφειλών αυτών στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών.
Αν ο πιστωτής ή οι πιστωτές των ανωτέρω οφειλών συναινέσουν, ο συντονιστής αποστέλλει πρόσκληση και απόσπασμα της αίτησης προς όλους τους πιστωτές.
Αν δεν συναινέσουν, ο συντονιστής ενημερώνει τον οφειλέτη, του τάσσει προθεσμία πέντε (5) ημερών για την τροποποίηση της πρότασης αναδιάρθρωσης και στη συνέχεια κινεί την προβλεπόμενη διαδικασία για τη συμμετοχή στη διαπραγμάτευση για τους υπόλοιπους πιστωτές, με κοινοποίηση χωριστής ενημέρωσης για την εξαίρεση των ανωτέρω οφειλών και για την αδυναμία ρύθμισής τους με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών.
5 Αναστολή αναγκαστικών μέτρων είσπραξης:
- Τι ίσχυε: Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 13 του ν.4469/2017, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, στις αιτήσεις εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών όπου εντάσσονται οφειλές πέραν του ενός πιστωτή και ορίζεται συντονιστής, από την ημερομηνία αποστολής της πρόσκλησης συμμετοχής από τον τελευταίο στους πιστωτές αναστέλλονται αυτοδικαίως, για χρονικό διάστημα 90 ημερών, τα μέτρα ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας του οφειλέτη, εκκρεμή ή μη, που αφορούν απαιτήσεις για τις οποίες αιτείται εξωδικαστική ρύθμιση.
- Τι αλλάζει: Μετά την προσθήκη της παραγράφου 5 του άρθρου 45, προβλέπεται ότι η αναστολή των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης εξακολουθεί να ισχύει και μετά την πάροδο του χρονικού διαστήματος των 90 ημερών και μέχρι τη σύνταξη πρακτικού περαίωσης της διαδικασίας του εξωδικαστικού, εφόσον η μη ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός του ανωτέρω διαστήματος οφείλεται σε λήψη από πιστωτές παρατάσεων των προθεσμιών για ενέργειες, και μόνο έναντι των πιστωτών αυτών.
Αν ζητηθεί παράταση προθεσμίας μετά τη λήξη του χρονικού διαστήματος των ενενήντα (90) ημερών, η αναστολή ισχύει έναντι του πιστωτή που ζήτησε την παράταση και για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η παράταση αυτή.
Η παρούσα τροποποίηση έχει άμεση εφαρμογή και σε υποθέσεις που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του νόμου.