Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Με καυτή ατζέντα θα ξεκινήσουν από σήμερα οι συναντήσεις των τραπεζών με τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών. Εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του SSM έρχονται να συζητήσουν με τα τραπεζικά στελέχη επί τη βάσει μιας θεματολογίας που περιλαμβάνει:
* Θέματα κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυμάτων
* Πορεία των «κόκκινων» δανείων NPLs και NPEs
* Στόχους κερδοφορίας
* Επιχειρησιακό μοντέλο.
Όχι πως τα θέματα αυτά ή το σύνολο της διαδικασίας δεν είναι γνωστά για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα. Αλλά όπως όλα δείχνουν τα πάντα αποκτούν μια ξεχωριστή δυναμική αφού οι ελληνικές τράπεζες υποχρεώνονται σταδιακά σε όλο και στενότερη παρακολούθηση από τους θεσμούς και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σε μια διαρκή αναθεώρηση των στόχων τους ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα σημαντικά προβλήματά τους όπως τα «κόκκινα» δάνεια.
Αξίζει να σημειωθεί πως μόλις τον Σεπτέμβριο οι ελληνικές τράπεζες έδωσαν στους θεσμούς τους στόχους τους για τα «κόκκινα» δάνεια που αφορούν την ερχόμενη τριετία και οι στόχοι αυτοί εγκρίθηκαν. Τον Μάρτιο, στο πλαίσιο νέας διαδικασίας, οι αρμόδιοι ευρωπαϊκοί φορές (ECB, SSM) ζητούν απ’ όλες τις χώρες της Ευρωζώνης οι τράπεζες των οποίων έχουν υψηλά «κόκκινα» δάνεια, δηλαδή Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο αλλά και όπου αλλού βρεθεί τράπεζα με υψηλούς δείκτες επισφαλειών, να δώσουν νέους στόχους για τον περιορισμό του φαινομένου. Έτσι στις 29 Μαρτίου οι τράπεζες της Ευρωζώνης καλούνται να διαμορφώσουν εκ νέου τη στοχοθεσία τους προς έγκριση. Όπως δε αναφέρουν στη «Ν» τραπεζικά στελέχη, μετά τον Μάρτιο η διαδικασία για την Ελλάδα θα επαναληφθεί εκ νέου τον Σεπτέμβριο του 2019 όπου εκεί η υποχρέωση των πιστωτικών μας ιδρυμάτων απορρέει από τα μνημόνια.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι στόχοι του περασμένου Σεπτεμβρίου αποτελούν ήδη ένα παρελθόν αφού οι ελληνικές τράπεζες ή τουλάχιστον κάποιες από αυτές μπαίνουν σε δυναμικότερες διαδικασίες -όπως όλα δείχνουν- αντιμετώπισης των επισφαλών απαιτήσεων.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως το θέμα των NPLs των ελληνικών τραπεζών έγινε αντικείμενο συζήτησης με την Άγκελα Μέρκελ και επιχειρηματίες κατά τη συνάντησή τους στην πρόσφατη επίσκεψη της καγκελαρίου στη χώρα μας. Η κυρία Μέρκελ όχι απλώς εμφανίστηκε ενημερωμένη για το πρόβλημα, αλλά γνώριζε σε βάθος και τον τρόπο αντιμετώπισής του, όπως επίσης και τις επιχειρηματικές αποφάσεις που λαμβάνουν σχετικά για τον σκοπό αυτό οι ελληνικές τράπεζες. Είπε δε χαρακτηριστικά πως βρίσκονται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Είναι, λοιπόν, φανερό πως αποτελεί πολιτική απόφαση σε επίπεδο Ευρωζώνης -την οποία οι θεσμοί θα εκτελέσουν μετ’ επιτάσεως- τα «κόκκινα» δάνεια κάτω από το οποιοδήποτε κόστος να περιοριστούν σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο των ευρωπαϊκών τραπεζών. Το θέμα ασφαλώς σχετίζεται με την ευρωπαϊκή ενοποίηση και την προϋπόθεση που έχει θέσει η Γερμανία προκειμένου να δεχθεί τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού ταμείου εγγύησης των καταθέσεων των ευρωπαϊκών πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ωστόσο, για τη χώρα μας το θέμα είναι μεγάλο και σχετίζεται με την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών, καθώς περίπου για κάθε 1 δισ. «κόκκινα» δάνεια που φεύγουν από το χαρτοφυλάκιο των ελληνικών τραπεζών απαιτούνται περίπου ισόποσα κεφάλαια για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα.
Έτσι το πρώτο και το δεύτερο θέμα της ατζέντας (κεφαλαιακή επάρκεια και «κόκκινα» δάνεια) μεταξύ θεσμών και ελληνικών τραπεζών αυτήν την εβδομάδα έχουν ιδιαίτερη σημασία, καθώς θα αποτελέσουν μια βάση για τις περαιτέρω αποφάσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων. Επίσης θα αποτελέσουν και μια βάση για τις συζητήσεις που θα διενεργήσουν οι θεσμοί με την κυβέρνηση, καθώς η έλευσή τους -όχι πια σε τεχνικό επίπεδο- αναμένεται την άλλη εβδομάδα, περί τις 20 Ιανουαρίου.
Οι ελληνικές τράπεζες σκοπεύουν να πουλήσουν «κόκκινα» δάνεια, να δώσουν μεγάλα κομμάτια προς διαχείριση και να αναζητήσουν κεφάλαια στο πλαίσιο μιας ανταλλακτικής συμφωνίας από τους διαχειριστές.
Στο πλαίσιο αυτό, σημαντικό πονοκέφαλο αποτελεί για τις τράπεζες αλλά και για την κυβέρνηση το θέμα του νέου θεσμικού πλαισίου για την πρώτη κατοικία. Όσο το θέμα αυτό δεν κλείνει, οι τράπεζες δεν μπορούν να αγγίξουν κατ’ ουσία το ζήτημα των στεγαστικών δανείων. Το ζήτημα αυτό σε συνεργασία με το Ελληνικό Δημόσιο εκτιμάται πως θα έχει διευθετηθεί στο χρονικό ορίζοντα των δύο μηνών που ακολουθούν, αφού τόση είναι η παράταση που δόθηκε σε ό,τι αφορά τον νόμο Κατσέλη.
Η έξοδος στις αγορές των ελληνικών τραπεζών κατά τον οποιοδήποτε τρόπο αποτελεί σημαντικό μέλημα για κάποιες από αυτές. Μολονότι οι τράπεζες έχουν λάβει για τον σκοπό αυτόν ένα «τράτο» χρόνου από τους θεσμούς, εντούτοις αναζητούν λύσεις οι οποίες θα είναι ευκολότερες στον βαθμό που το Ελληνικό Δημόσιο θα καταφέρει ένα τέτοιο εγχείρημα άμεσα. Οι τράπεζες τότε αναμένεται να προχωρήσουν ως παρακολούθημα του Δημοσίου.
Σε ό,τι αφορά τους στόχους κερδοφορίας και το επιχειρησιακό μοντέλο, τα πράγματα για τις ελληνικές τράπεζες φαντάζουν πιο δεδομένα και πάντως πιο δουλεμένα αφού κατ’ επανάληψη οι τράπεζες έχουν παρουσιάσει τους στόχους αυτούς. Η ρευστότητα παραμένει σε αρκετά ικανοποιητικά επίπεδα, καθώς όπως λένε τα πιστωτικά ιδρύματα περί το τέλος του έτους η κυβέρνηση «φούλαρε» τις μηχανές των τραπεζών με καταθέσεις, ενώ η κερδοφορία θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο οι τράπεζες θα καταφέρουν να επαναχρηματοδοτήσουν την κανονική οικονομία.
Υπενθυμίζεται, τέλος, πως οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών θα βρεθούν στις 27 Ιανουαρίου στη Φραγκφούρτη προκειμένου να συναντήσουν τον νέο επικεφαλής του SSM, Andrea Enria.
Τον Μάρτιο οι αρμόδιοι ευρωπαϊκοί φορές ζητούν απ’ όλες τις χώρες της Ευρωζώνης οι τράπεζες των οποίων έχουν υψηλά «κόκκινα» δάνεια, να δώσουν νέους στόχους για τον περιορισμό του φαινομένου.
Αποτελεί πολιτική απόφαση σε επίπεδο Ευρωζώνης -την οποία οι θεσμοί θα εκτελέσουν μετ’ επιτάσεως- τα «κόκκινα» δάνεια με κάθε κόστος να περιοριστούν σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο των ευρωπαϊκών τραπεζών.
