Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Το παγκόσμιο χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα έκλεισε ελαφρώς το 2018. Αλλά αυτό δεν αλλάζει την πραγματικότητα, που θέλει τις γυναίκες να έχουν πολύ λιγότερες ευκαιρίες στην οικονομική ζωή, την κοινωνική ανέλιξη και την εκπροσώπηση στην πολιτική σκηνή. Σύμφωνα με την νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) για να κλείσει η ψαλίδα των ανισοτήτων χρειάζεται να περάσουν 108 χρόνια ακόμη. Και να σβήσει η διαφορά στον εργασιακό βίο και τις αμοιβές κάτι περισσότερο... από δύο αιώνες. Απογοητευτική η εικόνα στη χώρα μας, όπου η ψαλίδα άνοιξε τα τελευταία 12 χρόνια.
Οι συνολικές ανισότητες μεταξύ των δύο φύλων στην πολιτική, την εργασία, την υγεία και την εκπαίδευση βελτιώθηκε φέτος κατά λιγότερο από 0,1% και υπολογίζεται ότι θα εξαλειφθούν το 2116. Ο μεγαλύτερος αγώνας θα πρέπει να δοθεί για να γεφυρωθεί η διαφορά στις οικονομικές ευκαιρίες, η οποία υπολογίζεται με βάση τη συμμετοχή, τις αμοιβές και την εξέλιξη στην αγορά εργασίας. Εάν συνεχίσουμε με τους ίδιους ρυθμούς, θα πρέπει να περάσουν 202 χρόνια για να σπάσει εντελώς η «γυάλινη οροφή» σε αυτό το πεδίο, προειδοποιεί το WEF.
«Αυτό που βλέπουμε παγκοσμίως είναι πως δεν υπάρχει ούτε μία χώρα, που να έχει επιτύχει την ισότητα των δύο φύλων, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης, την περιοχή ή τον τύπο οικονομίας. Η ανισότητα ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες είναι η πραγματικότητα ανά τον κόσμο και τη βλέπουμε σε όλες τις πτυχές της ζωής των γυναικών» σχολίασε η Άννα Καρίν Τζάτφορς, περιφερειακή διευθύντρια του UN Women. Πρόσθεσε δε ότι «202 χρόνια είναι υπερβολικά μεγάλο διάστημα να περιμένει κανείς» για την οικονομική ισότητα.
Η Τζάτφορς κάλεσε τις κυβερνήσεις να αλλάξουν τα δεδομένα με πολιτικές ίσης αμοιβής και επενδύσεις στη στήριξη γονέων, την προστασία των μητέρων στην εργασία και τη φροντίδα ηλικιωμένων, ώστε να δοθούν στις γυναίκες ίσες ευκαιρίες. Σήμερα μόνο το 34% των διευθυντικών στελεχών παγκοσμίως είναι γυναίκες, ενώ μόλις το 63% της ψαλίδας στους μισθούς έχει κλείσει. Αξίζει να επισημάνουμε ότι παρά το γεγονός ότι η απόσταση στην οικονομική ζωή είναι μεγαλύτερη, αυτός ήταν ο μόνος τομέας στον οποίο κατεγράφη βελτίωση μέσα στο 2018. Αντιθέτως η ψαλίδα στην εκπαίδευση, την υγεία και την πολιτική άνοιξε κι άλλο αντί να κλείσει.
Η Ισλανδία είναι η χώρα με την καλύτερη επίδοση στο μέτωπο της ισότητας των δύο φύλων για δέκατη διαδοχική χρονιά. Ακολουθούν οι... συνήθεις ύποπτοι της Σκανδιναβίας: Σουηδία, Νορβηγία και Φινλανδία. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνει μια χώρα της Κεντρικής Αμερικής, η Νικαράγουα, ενώ στην έκτη θέση συναντάμε τη Ρουάντα. Ένα σκαλοπάτι χαμηλότερα είναι η Νέα Ζηλανδία και στην όγδοη θέση οι Φιλιππίνες. Την δεκάδα συμπληρώνουν η Ιρλανδία και η Ναμίμπια.
Η εικόνα είναι άκρως απογοητευτική στην ισχυρότερη οικονομία του πλανήτη, τις ΗΠΑ, που διολίσθησαν στην 98η θέση μεταξύ 149 χωρών. Το 2006 ήταν στην 66η θέση.
Άνοιξε η ψαλίδα στην Ελλάδα της κρίσης
Η ψαλίδα των ανισοτήτων έχει ανοίξει και στην Ελλάδα ανάμεσα στο 2006 και το 2018. Η χώρα μας κατατάσσεται 78η με βαθμολογία 0,696. Στο μηδέν έχουμε την απόλυτη ανισότητα και στο 1 απόλυτη ισότητα. Η επίδοσή μας είναι καλύτερη στην οικονομική συμμετοχή και τις ευκαιρίες στην εργασία, αφού σε αυτό το μέτωπο η κρίση οδήγησε σε σύγκλιση των μισθών... προς τα κάτω. Με βαθμολογία 0,684 είμαστε στην 64η θέση. Ωστόσο στην εκπαίδευση είμαστε στην 73η θέση, στην συμμετοχή στην πολιτκή ζωή στην 88η θέση και στην υγεία και επιβίωση στην 99η με το άκρως απογοητευτικό σκορ 0,971. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη γενική κατάταξη το 2006 ήμασταν στην 69η θέση με βαθμολογία 0,654.
Το νέο χάσμα
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ προειδοποιεί ότι υπάρχει ένας κρίσιμος τομέας, στον οποίο η ψαλίδα ανοίγει ταχύτατα αντί να κλείνει. Πρόκειται για τον κλάδο της τεχνητής νοημοσύνης, όπου το χάσμα είναι τρεις φορές μεγαλύτερο από ό,τι σε άλλους τομείς, σύμφωνα με ανάλυση του WEF και του Linkedin. Οι γυναίκες με προσόντα ΑΙ τείνουν να απασχολούνται στην ανάλυση δεδομένων και στη διαχείριση πληροφοριών, ενώ οι άνδρες εξασφαλίζουν τις υψηλότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις, όπως επικεφαλής μηχανικών και διευθύνων σύμβουλος. Ο αριθμός των γυναικών που απασχολούνται στον τομέα της πληροφορικής παραμένει εξαιρετικά χαμηλός και αυτό δύσκολα θα αλλάξει όσο υπάρχει η πεποίθηση ότι οι γυναίκες «δεν έχουν ταλέντο ή έφεση» σε αυτόν τον χώρο.Σε αυτό τον κλάδο καλύτερα τα πηγαίνουν πάντως η Σιγκαπούρη, η Νότιος Αφρική, αλλά και η κοντινή μας Ιταλία. Οι γυναίκες καλύπτουν το 28% του δυναμικού στον τομέα AI σε αυτές τις χώρες. Αν και είναι αντικειμενικά χαμηλό, πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ του συνόλου των χωρών.