Του Κώστα Ιωαννίδη
Με τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2019 να τίθενται υπό αμφισβήτηση, εξ αφορμής της συνεχιζόμενης εμπορικής διαμάχης μεταξύ των ΗΠΑ-Κίνας, οι επενδυτές ενδέχεται να πάρουν κάποιες ενδείξεις σχετικά με την εξέλιξη της νομισματικής πολιτικής της Federal Reserve. Αυτά θα συμβούν αυτή την εβδομάδα με την απόφαση της FOMC και τη συνέντευξη Τύπου του προέδρου Jerome Powell. Αυτό είναι το τελευταίο σημαντικό γεγονός που έχει προγραμματιστεί για φέτος, καθώς οι μετοχές παγκόσμια ολοκληρώνουν το χειρότερο έτος από το 2011, με πτώση περίπου 9% εν μέσω ανησυχιών γύρω από τις προοπτικές των εταιρικών κερδών.
γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Σήμερα που ξεκινά η εβδομάδα της προσμονής αρχικά και της προεξόφλησης κατόπιν, της απόφασης της ισχυρότερης Κεντρικής Τράπεζας για το αν θα είναι αυτή η τελευταία αύξηση των βασικών επιτοκίων, ή θα ακολουθήσουν και το 2019 τους ρυθμούς ανόδου τους στο τρέχον έτος. Όλοι πλέον, ακόμα και οι αισιόδοξοι αναλυτές αναρωτιούνται, αν η κορυφή για τον S&P500, τον Σεπτέμβριο, ήταν το τέλος ενός ανοδικού κύκλου. Αυτός, λόγω μακράς διάρκειας, έγινε μισητός από την πλειονότητα των επενδυτών. Γιατί πέντε - έξη φορές πίστεψαν για τα καλά, πως η ύφεση ήταν προ των πυλών. Θέλησαν να μην την πατήσουν όπως το 2008. Έτσι ξεπουλούσαν για την ύφεση πριν την ύφεση, αλλά τελικά, ο συναγερμός αποδεικνυόταν παραπλανητικός. Τώρα όμως, οι αιτίες ανησυχίας δεν εξαλείφονται. Διατηρούνται και υπάρχει αντίκτυπος των κινδύνων στα θεμελιώδη μεγέθη των μεγάλων οικονομιών.
«Υπήρξε μια επανεκτίμηση των αναπτυξιακών και πληθωριστικών προοπτικών για το 2019 με τον εμπορικό πόλεμο να φαίνεται εξαιρετικά αρνητικός». Δήλωσε στο Bloomberg ο Steve Goldman, της Kapstream Capital. «Θα δούμε μεγάλη αστάθεια».
Ύφεση στον ορίζοντα δεν υπάρχει. Το καλό σενάριο για τα διεθνή χρηματιστήρια θα είναι μια συμφωνία των ΗΠΑ με την Κίνα, με πειστικές για τους αγοραίους λεπτομέρειες. Η ανακούφιση από κάτι τέτοιο μπορεί να φέρει προσδοκίες πως η παγκόσμια ανάπτυξη θα συνεχιστεί. Αλλάζοντας την τρέχουσα, εμφανώς ψαλιδισμένη, διάθεση για ρίσκο.
Στο διεθνές σκηνικό το 2019, με τα πάνω κάτω από Τραμπ, Δασμούς, Brexit και πετρέλαιο, δεν γεννά μεγάλες προσδοκίες λόγω της επενδυτικής ψυχολογίας. Μπορεί ωστόσο μετά τις πρώτες βδομάδες του χρόνου, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από γιγαντιαίες εταιρίες κάθε κλάδου να δείξει στους επενδυτές, όσα έχουν καταλάβει οι αναλυτές. Επιβράδυνση στην παγκόσμια ανάπτυξη μπορεί να υπάρξει, αλλά μια ύφεση σαν κεραυνός εν αιθρία, είναι απίθανη. Η αγορά μας λοιπόν θα περάσει από τα κύματα που θα γεννήσει στην παγκόσμια κεφαλαιαγορά η πολιτική των ισχυρών του πλανήτη. Ενώ φαίνεται δύσκολο, σε προεκλογική χρονιά, να γίνουν εντυπωσιακά βήματα στην πραγματική οικονομία.
Ο Κώστας Φέγγος της Versal ΑΕΠΕΥ ανέφερε την Παρασκευή: «Το Ελληνικό Χρηματιστήριο, βαδίζει προς το τέλος μιας πάρα πολύ κακής χρονιάς. Συνήθως το τέλος του έτους συνοδεύεται από μια προσπάθεια "ωραιοποίησης" των τιμών και το πρώτο διάστημα του νέου έτους δημιουργεί προσδοκίες και βοηθά την άνοδο των τιμών των μετοχών. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί κάποια προσδοκία.
Στην παρούσα φάση, οι προσδοκίες που θα εντυπωσιάσουν τους επενδυτές είναι η επίλυση των "κόκκινων" δανείων των Τραπεζών και οι Αποκρατικοποιήσεις. Επίσης η πιθανή επιτάχυνση των Δημοσίων επενδύσεων, η ενεργοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου και η βελτίωση των απορροφήσεων από τα Κοινοτικά προγράμματα.
Με το 2019 να είναι μια πολλαπλά εκλογική χρονιά, καλό θα είναι να γίνει κάτι προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης. Αλλιώς προσδοκίες δεν πρόκειται να δημιουργηθούν και τα Χριστουγεννιάτικα "δωράκια" ξεχνιούνται εξαιρετικά γρήγορα. Οι 637 μονάδες του Γενικού Δείκτη είναι το πρώτο ορόσημο, για το εάν τα χαμηλά της περιόδου βρίσκονται πίσω μας».
Η επίδραση της δυναμικής της περασμένης εβδομάδας
Υψηλή αβεβαιότητα απειλεί με ασυνήθιστο τέλος έτους
Που είναι τα χρόνια, ωραία χρόνια, που οι επενδυτές καθώς πλησίαζαν τα Χριστούγεννα, μετρούσαν την απόδοση του μετοχικού τους χαρτοφυλακίου και σχεδίαζαν την στρατηγική τους για την επόμενη χρονιά, με αίσθημα ικανοποίησης. Από το 2009 και μετά, τέτοιες μέρες, οι αναλυτές μετά την γνώση των εταιρικών επιδόσεων για το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς και σαφή καθοδήγηση γύρω από τη νομισματική πολιτική των ισχυρών Κεντρικών Τραπεζών, διαμόρφωναν θετικές προσδοκίες για την επόμενη χρονιά. Οι διαφωνίες των αναλυτών δεν ήταν τεράστιες καθώς χρόνο με το χρόνο οι αναλυτές της ομάδας των απαισιόδοξων βίωναν τη μείωση της αξιοπιστίας των επιχειρημάτων τους, από μια άνοδο διαρκείας… διαρκώς αυξανομένης. Η κεντρικότερη αντίθεσή τους ήταν πώς μια τόσο μεγάλη ρευστότητα στο σύστημα των αγορών, λόγω των QE σε ΗΠΑ Ευρώπη και Ιαπωνία, θα μπορούσε να προκαλέσει εκτίναξη στο πληθωρισμό που θα έφερνε με τη σειρά του μια νέα ύφεση.
«Μαύροι κύκνοι», μη αντιληπτές αρχικά πηγές κινδύνων σύμφωνα με την χρηματιστηριακή ορολογία, εμφανίστηκαν. Ωστόσο η διάρκεια της ζωής και της επίδρασής τους ήταν τόση, ώστε η κάθε διόρθωση να αποδεικνύεται πως ήταν απλά μια ευκαιρία για τοποθετήσεις, σε φθηνότερα επίπεδα τιμών. Κρίσεις επενδυτικού πανικού επίσης καταγράφηκαν, σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, από γεγονότα και εξελίξεις οικονομικού ή γεωπολιτικού χαρακτήρα. Αλλά πάντα τις ακολούθησαν ράλι ανόδου από ανακούφιση.
Από το δεύτερο εξάμηνο του 2016, οι αγορές κινήθηκαν με μεγάλα βήματα ανοδικά, προεξοφλώντας μια αλλαγή στην πολιτική που θα ακολουθούσε από το 2017 η διοίκηση των ΗΠΑ, υπό τον νέο Πρόεδρο. Την άνοδο απέδωσαν αρκετοί τότε στα λεγόμενα animal spirit, ήτοι στην ανεξήγητη διάθεση για προεξόφληση θετικών εξελίξεων σε όλα τα επίπεδα, από όλες σχεδόν τις κοινωνικές ομάδες, με αναφορές στα χρηματιστήρια. Από τους αναλυτές, τους επιχειρηματίες και τους επενδυτές λοιπόν, προ-εξοφλήθηκε και διαμόρφωσε θετική ψυχολογία, μια μείωση στις απαιτούμενες ρυθμίσεις για τα πλαίσια λειτουργίας των εταιριών στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη και στην μείωση των φορολογικών βαρών ιδιωτών και επιχειρήσεων. Μέρος από αυτά εφαρμόστηκαν το 2017 και οι μεγάλες εκπτώσεις φόρων ίσχυσαν από το ξεκίνημα του 2018, επηρεάζοντας αυξητικά τα εταιρικά κέρδη. Φέτος λοιπόν δημοσίευσαν αποτελέσματα, με παράλληλη αύξηση του κέρδους σε ετήσια βάση, που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ. Αυτή η ελάφρυνση όμως το 2019 δεν θα μετρήσει, γιατί η χαμηλότερη φορολογία έγινε καθεστώς. Ενώ παράλληλα, μια διαφορετική πτυχή των πολιτικών της διοίκησης Τραμπ, που αφορά στην αναδιαπραγμάτευση των πλαισίων επί των συναλλαγών των ΗΠΑ με τους μεγαλύτερους εμπορικά αντισυμβαλλόμενούς τους, άρχισε να ασκεί φρένο στην παγκόσμια ανάπτυξη, στις εταιρικές προβλέψεις και στις επενδυτικές προσδοκίες.
Η ζωή δεν είναι «δίκαιη»
Ενώ οι αναλυτές του βιομηχανικού τομέα παραμένουν αισιόδοξοι, όσον αφορά τις προοπτικές για τα εταιρικά κέρδη, οι επενδυτές ρευστοποιούν, μια εποχή που δεν δικαιολογείται τόση απαισιοδοξία. Η απόκλιση, μεταξύ των μελλοντικών κερδών των εταιριών του S&P 500 και της αποτίμησής τους, είναι εξαιρετικά μεγάλη. Ως αποτέλεσμα, ο S&P 500 ίσως κλείσει ουσιαστικά επίπεδος φέτος, παρά το γεγονός ότι τα πραγματικά κέρδη των εταιριών του στο βιομηχανικό τομέα, το τρίτο τρίμηνο αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 27,6%! Μερικές φορές, η ζωή είναι άδικη. Οι επενδυτές θεωρώντας πως έγιναν παρελθόν τα μεγάλα κέρδη του φετινού έτους, ανησυχούν για μια επικείμενη ύφεση.
Προσθήκη στην ταραχή των συναλλαγών μπορεί να αποτέλεσαν τα νομικά προβλήματα για τον πρόεδρο Trump. Η ειδική έρευνα σχετικά με τη ρωσική παρέμβαση στις εκλογές του 2016 ενισχύθηκε με χρήσιμες πληροφορίες, που παρείχε ο Michael Cohen, πρώην προσωπικός δικηγόρος του Προέδρου Trump. Παράλληλα σύμφωνα με άρθρο στη WSJ, ένα πρόσωπο κοντά στο Λευκό Οίκο είπε ότι το Trump κρατά την τηλεόρασή του συντονισμένη στα οικονομικά κανάλια, έχοντας κολλήσει στο χρηματιστήριο. Συγκαλεί συμβούλια με ειδικούς για να δουν πώς θα γίνει σαφές, ότι η πολιτική των δασμών στην Κίνα δεν μπορεί να είναι αιτία για τις πρόσφατες ρευστοποιήσεις.
Εάν οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται στα πρόθυρα μιας ύφεσης - και δεν νομίζουμε ότι είναι - οι μετοχές του S&P 500 του βιομηχανικού τομέα φαίνονται εξαιρετικά φθηνές. Ο δείκτης τιμών των μετοχών του κλάδου μειώθηκε κατά 12,0% περίπου από την αρχή του έτους, ενώ το P/E του κλάδου μειώθηκε περισσότερο από 4 ποσοστιαίες μονάδες φθάνοντας στο 14,6, σε σύγκριση με το 19,0 περίπου πριν από ένα χρόνο. Έτσι, αν οι δύο υπερ-δυνάμεις έρθουν στα συγκαλά τους, οι επενδυτές έχουν μπροστά τους μια σπάνια ευκαιρία αγοράς. Μες τη βδομάδα όταν οι ειδήσεις από το μέτωπο των διαπραγματεύσεων έδειχναν θετικά, ο DJIA σημείωσε άνοδο κατά 157,03 μονάδες. Οι επενδυτές πανηγύριζαν από τις αναφορές ότι η Κίνα θα παρέχει στις ξένες εταιρείες μεγαλύτερη πρόσβαση στις αγορές της, θα αγοράσει περισσότερη σόγια και θα μειώσει τους δασμούς στα αυτοκίνητα από τις ΗΠΑ. Κάτι τέτοια δείχνουν πως έχουμε μια αγορά που αναζητά μια σημαντική αιτία για να κατευθυνθεί ψηλότερα.
Ζάλη και από Fed
Μέχρι πρόσφατα,οι επενδυτές φοβούνταν ότι η πορεία της Fed για "σταδιακή" σύσφιξη, με αυξήσεις κατά 25bps στα επιτόκιά της ανά τακτά χρονικά διαστήματα, δεν θα ήταν αρκετά αποτελεσματική. Βάδιζε πίσω από τα γεγονότα, όπως έλεγαν. Τις τελευταίες εβδομάδες, αξιωματούχοι της Fed ανέφεραν ότι είναι πιθανό να αποφασίσουν μεγαλύτερες παύσεις, όπως αναφέραμε από την πρώτη φορά που έκαναν νύξη για αυτό σε αυτή τη στήλη. Τώρα όμως, οι επενδυτές ανησυχούν από το γεγονός ότι η καμπύλη των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων υποδηλώνει ότι η Fed έχει ήδη πάει πιο μακριά από το πρέπον. Φυσικά, η πρόσφατη υποχώρηση της αποδόσεως των 10ετών ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου οφείλεται εν μέρει στην ξαφνική προθυμία της Fed, να διακόψει την άνοδο στα επιτόκιά της για να μειώσει τους κινδύνους ύφεσης!
Επίσης αρκετοί αποδίδουν την πτώση της απόδοσης των ομολόγων τις τελευταίες εβδομάδες, στην κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Η ανακωχή ανακοινώθηκε πριν από δυο εβδομάδες υπονομεύθηκε την περασμένη εβδομάδα από το tweet του Προέδρου Trump ότι είναι "Tariff Man". Στη συνέχεια, ο DJIA έχασε περίπου 800 μονάδες την προπερασμένη Πέμπτη με την είδηση της σύλληψης της CFO της Huawei για λογαριασμό των ΗΠΑ. Κάλυψε σχεδόν όλο το χαμένο έδαφος μέχρι το τέλος της ημέρας, απλά για να πέσει 558 μονάδες την προπερασμένη Παρασκευή.
Σε μια ένδειξη για το πόσο ασταθείς ψυχολογικά είναι οι επενδυτές, τα συμβόλαια στο Chicago Mercantile Exchange υποχώρησαν τόσο, από τις ειδήσεις σχετικά με τη σύλληψη της CFO της Huawei, που επέλεξαν οι αρμόδιοι τις διακοπές των συναλλαγών για να αποφύγουν χειρότερες απώλειες. Οι επενδυτές είναι πρόθυμοι να δώσουν τα Χριστούγεννα ένα ράλι του Άι Βασίλη αυτή την εβδομάδα, αν η Fed εκπέψει μηνύματα σημάδια μπορεί να χαλαρώσει τις αυξήσεις των επιτοκίων το επόμενο έτος.
Οι μετοχές των ΗΠΑ έχουν τις χειρότερες επιδόσεις τους τον δωδέκατο μήνα σε βάθος 16 χρόνια, με τον S&P 500 σε πτώση 5% μέχρι στιγμής. Η Fed αναμένεται την Τετάρτη να αυξήσει τα επιτόκια στο τέλος της διήμερης συνεδρίασής της. Αυτό θα σήμαινε μια τέταρτη διαδοχική αύξηση του Δεκεμβρίου από το 2015, όταν άρχισε σταδιακά να τα ανυψώνει. Το ερώτημα στο μυαλό των επενδυτών είναι αν θα μπορούσε να είναι αυτή η τελευταία φορά. Η Fed είναι το κλειδί για ένα ισχυρό φινάλε το Δεκέμβριο, και είναι ήδη αργά για φέτος.
Η εβδομάδα σε αριθμούς
Στην δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ο S&P 500 κλείνοντας στις 2599,95 μονάδες, είχε μεταβολή -1,26% ενώ στο 2018 απόκτησε απώλειες -2,76%. Ο Dow, με πτώση -1,18%, έκλεισε στις 24.100,51 μονάδες, πλέον στο 2018 χάνει -2,50%. Ο S&P400 με απώλειες -2,70% διαμόρφωσε επίδοση φέτος -8,82%, ενώ ο Russell 2000 της μικρής κεφαλαιοποίησης, με μεταβολή -2,57%, εμφάνισε ετήσια απόδοση -8,12%. Ο δε Nasdaq, με υποχώρηση -0,84%, περιόρισε τα κέρδη του για το 2018 στο +0,11%.
Η σκιά του Brexit παρέμεινε ενώ λειάνθηκε η κόντρα Ρώμης Βρυξελλών και λειτούργησαν έτσι ώστε: Ο FTSE100 του Λονδίνου να ανέβει +0,99% στη βδομάδα, με απώλειες -10,96% στο 2018. Ο DAX κέρδισε +0,72%, με ετήσια επίδοση -15,88%, ο CAC είχε μεταβολή +0,84%, με απόδοση στο 2018 -8,64%. Ο δείκτης IBEX της Ισπανίας ανέβηκε +0,80% και στο έτος αποδίδει -11,53%. Ο δείκτης FTSE MIB στην Ιταλία με μεταβολή +0,90%, στο 2018 αποδίδει πλέον -13,46%.
Ο Bovespa της Βραζιλίας έπεσε -0,76%, με +14,46% επίδοση φέτος, ενώ ο Bolsa του Μεξικού με μεταβολή -1,33%, διαμόρφωσε απώλειες στο 2018 -16,29%. Ο χρυσός έπεσε -0,93%, στα 1242,30 δολάρια η ουγκιά, με επίδοση το 2018 -4,81%. Με πτώση -1,73%, έκλεισε το πετρέλαιο Crude. Στο 2018 γράφει απώλειες -14,76%.
Ο Nikkei, με εβδομαδιαία μεταβολή -1,40%, στο 2018 εμφάνισε πτώση -6,11%. Ο δείκτης Kospi στη Νότια Κορέα είχε μεταβολή -0,31% και επίδοση για φέτος -16,13%. Ο δείκτης Sensex στην Ινδία ανέβηκε +0,81%, στο 2018 αποδίδει +5,60%. Στο χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ο Hang Seng κέρδισε +0,12% και στο 2018 εμφάνισε επίδοση -12,78%. Μεταβολή -0,47% εμφάνισε ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης SSE Comp. Ind., με επίδοση στο έτος -21,57%.
ΧΑ
Μια εβδομάδα σημαδιακής συσσώρευσης
Μετά την ανοδική πρώτη βδομάδα του Δεκεμβρίου, η δεύτερη ήταν ξεκάθαρα μια αλυσίδα συνεδριάσεων που οι δείκτες κινήθηκαν πλάγια, με εύρος διακύμανσης μικρότερο από τη διακύμανσή τους στην πρώτη σύνοδο του μήνα. Τελικά ο ΓΔ υποχώρησε -0,53%, ο 25άρης εμφάνισε άνοδο +0,14%, αλλά ο FTSEM έχασε -0,48%. Στο έτος ο μέσος όρος χάνει -19,58% ο 25άρης -18,42% και ο FTSEM -15,14%, έχοντας επίδοση τον Δεκέμβριο, +2,38%, +2,56% και +6,12% αντίστοιχα. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ στο τέλος της πρώτης βδομάδας ήταν στα 47,391 δις ευρώ και κατέληξε τη δεύτερη στα 47,459 τονίζοντας την μικρή άνοδο του 25άρη.
Τη Δευτέρα και την Τρίτη εμφανίστηκαν οι δυο αποκλειστικά καθοδικές συνεδρίες, με τις τράπεζες να επηρεάζουν αρνητικά τη δυναμική τους κύρια στην πρώτη σύνοδο, που οι ρευστοποιήσεις ήταν παγκόσμιο φαινόμενο. Την Τρίτη, ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα –0,37% και έφθασε στις 635,84 από 638,20 τη Δευτέρα, ενώ την Παρασκευή 7/12 ήταν στις 648,71. Ο 25άρης με μεταβολή -0,41% έκλεισε στις 1663,18 από 1669,98 ενώ ήταν στο τέλος της πρώτης βδομάδας στις 1697,22 μονάδες. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 45,081 από 24,481 εκατ. ευρώ τη Δευτέρα και οι συναλλαγές με πακέτα είχαν αξία 20,554 από 6,573 εκατ. Συνεπώς οι όγκοι συναλλαγών ήταν χαμηλοί με ενισχυμένο ωστόσο το ενδιαφέρον των ισχυρών θεσμικών στο τέλος του χρόνου. Η σχέση ανοδικών πτωτικών στο διήμερο ήταν το 29 προς 49 με 40 αμετάβλητες.
Την Τετάρτη εμφανίστηκε η σημαντικότερη ανοδική αντίδραση στο πενθήμερο, μετά την εγγραφή χαμηλού μέρας στις 634,24 μονάδες, που έγινε κατώτερο εβδομάδας. Μέτρησαν μεικτά οι μεταβολές για τις Τράπεζες, αλλά η στατιστική εικόνα των blue chip βελτιώθηκε, όπως προκύπτει από το πλήθος των ανοδικών (21 από 11) έναντι των καθοδικών (3 από 11) και ένα, την ΑΛΦΑ, στα αμετάβλητα. Ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +1,62% και έφθασε στις 646,16 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1695,31 με μεταβολή +1,93%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 35,491 εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 2,721 εκατ. Την Πέμπτη η άνοδος συνεχίστηκε με μικρότερο βηματισμό, αλλά έφερε το ανώτερο για τη βδομάδα. Ήταν οι 650,06 μονάδες και ήταν πάλι μεικτή η εικόνα των Τραπεζικών μετοχών αλλά με άνοδο του δείκτη τους (+0,71%). Ενώ ο ΓΔ οδηγήθηκε ψηλότερα +0,36% και έφθασε στις 648,49 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1705,64 με μεταβολή +0,61%. Την Παρασκευή σε συντονισμό με το διεθνές πτωτικό κλίμα ο ΓΔ οδηγήθηκε χαμηλότερα -0,50% στις 645,24 μονάδες και ο 25άρης έκλεισε στις 1699,55 με μεταβολή -0,36%. Ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 28,819 από 52,896 την προηγούμενη εκατ. ευρώ με πακέτα αξίας 5,513 από 25,044 εκατ. Ο μέσος τζίρος διαμορφώθηκε στα 37,35 εκατ. ευρώ με των πακέτων στα 12,08 με αποτέλεσμα η αξία καθαρών συναλλαγών να περιορίζεται στα 25 εκατ. Αυτό υπογραμμίζουν όλοι οι εγχώριοι αναλυτές, τον περιορισμό της διάθεσης για συμμετοχή στις συναλλαγές.
Η εικόνα των blue chip, με οκτώ συνεδρίες ως το τέλος του έτους, είναι αντίστοιχη της ισορροπίας που έφερε η εβδομαδιαία συσσώρευση, που υπογραμμίζει τις πληγές του μετοχικού χάρτη για το 2018. Πτώση από -2,5% ως -8,3% εμφάνισαν:
- ΠΕΙΡ -8,26% με επίδοση +0,57% το Δεκέμβρη και ετήσια -71,43% ,
- ΕΧΑΕ -4,88% με επίδοση +1,04% το Δεκέμβρη και ετήσια -71,43%,
- ΓΕΚΤΕΡΝΑ -4,56% με επίδοση +2,33% το Δεκέμβρη και ετήσια -0,68%,
- ΦΡΛΚ -4,46% με επίδοση +1,01% το Δεκέμβρη και ετήσια -20,72%,
- ΕΛΠΕ -4,30% με επίδοση +2,57% το Δεκέμβρη και ετήσια -0,53%,
- ΛΑΜΔΑ -2,92% με επίδοση +3,10% το Δεκέμβρη και ετήσια -13,33%,
- ΜΥΤΙΛ -2,75% με επίδοση +1,17% το Δεκέμβρη και ετήσια -14,99%,
- ΤΕΝΕΡΓ -2,65% με επίδοση -2,00% το Δεκέμβρη και ετήσια +33,33%,
- ΟΛΠ -2,53% με επίδοση -2,53% το Δεκέμβρη και ετήσια -0,65%,
- ΑΛΦΑ -2,52% με επίδοση -0,80% το Δεκέμβρη και ετήσια -30,61%,
- ΕΥΡΩΒ -2,46% με επίδοση -8,69% το Δεκέμβρη και ετήσια -39,41%.
Το πλήθος των καθοδικών αυξάνουν σε 16 αυτά με απώλειες κάτω του -1,8% ήτοι
- ΓΡΙΒ -1,74% με επίδοση -5,16% το Δεκέμβρη και ετήσια -8,04%,
- ΒΙΟ -0,74% με επίδοση +3,95% το Δεκέμβρη και ετήσια -7,39%,
- ΟΠΑΠ -0,64% με επίδοση +2,35% το Δεκέμβρη και ετήσια -19,10%,
- ΑΔΜΗΕ -0,62% με επίδοση +1,04% το Δεκέμβρη και ετήσια -71,43%,
- ΜΠΕΛΑ -0,43% με επίδοση +2,38% το Δεκέμβρη και ετήσια -7,65%.
Στον αντίποδα εμφανίστηκαν οκτώ ανοδικά με αξιόλογα κέρδη για τα πέντε. Δηλαδή:
- ΔΕΗ +6,42% με επίδοση +10,54% το Δεκέμβρη και ετήσια -25,23%,
- ΕΕΕ +3,64% με επίδοση +4,90% το Δεκέμβρη και ετήσια +1,43%,
- ΕΥΔΑΠ +3,19% με επίδοση -0,58% το Δεκέμβρη και ετήσια -17,41%,
- ΕΤΕ +1,49% με επίδοση +13,28% το Δεκέμβρη και ετήσια -63,64%,
- ΜΟΗ +1,42% με επίδοση +5,93% το Δεκέμβρη και ετήσια +14,22%,
- ΑΡΑΙΓ +0,79% με επίδοση +3,95% το Δεκέμβρη και ετήσια -7,39%,
- ΣΑΡ +0,57% με επίδοση +0,57% το Δεκέμβρη και ετήσια -44,35%,
- ΟΤΕ +0,09% με επίδοση +4,79% το Δεκέμβρη και ετήσια -4,87%,
ενώ αμετάβλητη ήταν η ΤΙΤΚ 0% με επίδοση -1,01% το Δεκέμβρη και ετήσια -14,41%.
Από συσσώρευση μεταξύ των 592 και 615 μονάδων από τις 20/11 ως τις 29/11, όταν ξεκίνησε η τελευταία ανοδική κίνηση του μέσου όρου, μια νέα συσσώρευση πάνω από τις 630 θεωρείται και είναι θετικό γεγονός. Αλλά χωρίς μια εξέλιξη καταλυτικού χαρακτήρα, δεν φτάνει αυτό για να γεννηθούν δυνατές προσδοκίες, για άνοδο ή πτώση στις συνόδους ως το τέλος της χρονιάς.
Τεχνική ανάλυση - παράγωγα
Στην εβδομάδα εκπνοής οι traders προσέρχονται με μικρό καλάθι
Στη δεύτερη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, παρά την αύξηση της νευρικότητας διεθνώς, στο ΧΑ σημειώθηκε συσσώρευση. Ο 25άρης μετά βασάνων συνέχισε την απομάκρυνση από τα χαμηλά του τρέχοντος έτους. Είχαμε όμως μείωση -16,82% των όγκων στα ΣΜΕ του FTSE25. Η άνοδος των ανοικτών θέσεων, σχετίζεται με την προετοιμασία από τους traders για την κρισιμότερη εκπνοή για φέτος. Ο 25άρης κατέληξε στις 1699,55 μονάδες, με εβδομαδιαία μεταβολή +0,14%.
Οι όγκοι στα ΣΜΕ του δείκτη, ανήλθαν σε 7.518 συμβόλαια, καταλήγοντας με 5.639 ανοικτές θέσεις. Ο μέσος όγκος της σειράς Δεκεμβρίου διαμορφώθηκε στα 1296 ΣΜΕ τη μέρα. Για τη σειρά Ιανουαρίου διαμορφώθηκε στα 208 συμβόλαια. Οι ανοικτές θέσεις της κυρίαρχης σειράς κατέληξαν σε 4858 από 4111 και της επόμενης σε 781 από 368 ΣΜΕ. Οι τελευταίες πράξεις του ΣΜΕ Δεκεμβρίου έγιναν στις 1698,50 με οριακή προήγηση 1,05 μονάδων του 25άρη.
Στα options του ίδιου δείκτη, το ενδιαφέρον διαμόρφωσε στα calls μέσο όγκο 75 συμβολαίων από 120 την προηγούμενη βδομάδα και στα puts 46 από 186. Στα 5 call αντιστοιχούσαν 3 puts. Οι όγκοι των ΣΜΕ επί τραπεζικών μετοχών, παρέμειναν στις πρώτες θέσεις.
Μετά την ανοδική πρώτη βδομάδα του Δεκεμβρίου η δεύτερη ήταν ξεκάθαρα μια αλυσίδα συνεδριάσεων που οι δείκτες κινήθηκαν πλάγια με εύρος διακύμανσης μικρότερο από τη διακύμανσή τους στην πρώτη σύνοδο του μήνα. Τότε με άλμα +4,68% ο ΓΔ από τις 633 μονάδες έπιασε τις 663. Ενθουσιάζοντας και τροφοδοτώντας με θετικές προσδοκίες τους κουρασμένους από την κάθοδο επενδυτές που όρισε νέα χαμηλά για τον ΓΔ στις 592,70 μονάδες στις 20 Νοεμβρίου. Αυτές ψαλίδισε η δυναμική της δεύτερης βδομάδας με τρεις καθοδικές συνεδρίες και δυο ανοδικές. Καθώς η πορεία του ΓΔ περιορίστηκε μεταξύ των 634 και 650 μονάδων. Τελικά ο ΓΔ υποχώρησε -0,53%, ο 25άρης εμφάνισε άνοδο +0,14%, αλλά ο FTSEM έχασε -0,48%. Στο έτος ο μέσος όρος χάνει -19,58% ο 25άρης -18,42% και ο FTSEM -15,14%, έχοντας επίδοση τον Δεκέμβριο, +2,38%, +2,56% και +6,12% αντίστοιχα.
Από συσσώρευση μεταξύ των 592 και 615 από τις 20/11 ως τις 29/11 που ξεκίνησε η τελευταία ανοδική κίνηση του μέσου όρου η συσσώρευση πάνω από τις 630 θεωρείται και είναι θετικό γεγονός. Αλλά δεν φτάνει αυτό για να γεννηθούν δυνατές προσδοκίες για ανοδικά σκιρτήματα στις επόμενες λιγότερες από 10 συνόδους ως το τέλος της χρονιάς. Ενώ ακόμα και αν υπάρξουν θα εκληφθούν ως στιγμιαία. Αν αποδοθούν στο μικρό βάθος συναλλαγών και στις προσωρινές σκοπιμότητες των θεσμικών επενδυτών, δεν θα ακολουθήσουν οι ιδιώτες επενδυτές. Η κεφαλαιοποίηση του ΧΑ στο τέλος της πρώτης βδομάδας ήταν στα 47,391 δις ευρώ και κατέληξε τη δεύτερη στα 47,459 υπογραμμίζοντας την μικρή άνοδο του 25άρη.
Ο Απόστολος Μάνθος της AENAON MARKETS ανέφερε χαρακτηριστικά: «Βρεγμένο» αποδείχθηκε, τελικά, το διαγραμματικό 'σπίρτο', για την ανοδική διαφυγή του Γενικού Δείκτη πάνω από το σημαντικό επίπεδο αντίστασης και αλλαγής τάσης των 660 μονάδων.
Η "αφλογιστία" αυτή έχει αποτυπώσει στο εβδομαδιαίο διάγραμμα τιμών μια πτωτική σκιά αδυναμίας, που μπορεί στις επόμενες συνεδριάσεις να οδηγήσει τον Δείκτη, πλησίον της "σαθρής" ζώνης στήριξης των 625 με 610 μονάδων, έχοντας όμως ως πρωταρχικό στόχο τη καθοδική επαφή με το ψυχολογικό όριο των 600 μονάδων. Μέσα σε αυτό το αρνητικό διαγραμματικό σκηνικό, έχει προστεθεί και η επικίνδυνη εικόνα των κατευθυντήριων Παγκόσμιων δεικτών, με τους περισσότερους από αυτούς να παρουσιάζουν καθοδικούς σχηματισμούς, τόσο μέσα από βαρυσήμαντους κινητούς μέσους όρους (Death Cross), όσο και από "patterns Head & Shoulders", όπου η "neckline" έχει διασπαστεί, ή βρίσκεται υπό πτωτική διερεύνηση. Στοιχεία, που στατιστικώς αποτελούν τη "θρυαλλίδα" για την απαρχή ενός "bear market".
Όσον αφορά το δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης, η άρνηση διακράτησης, στις προηγούμενες συνεδριάσεις, του επιπέδου των 1700 μονάδων, έχει ανοίξει διάπλατα την πόρτα για μια κατηφορική πορεία προς το σημαίνον επίπεδο βραχυχρόνιας τάσης των 1650 μονάδων. Εκεί, η επιβεβαιωμένη καθοδική τμήση της θα θέσει γρήγορα ως επόμενο στόχο την περιοχή στήριξης των 1610, με 1600 μονάδων. Επιβεβαίωση για την έναρξη μιας νέας πτωτικής κίνησης μπορούμε να πάρουμε και από το δείκτη Σχετικής Δύναμης (RSI) με τη καθοδική διάτρηση της υπάρχουσας γραμμής τάσης.
Σχόλια εγχώριων αναλυτών
Ο Κώστας Φέγγος της Versal ΑΕΠΕΥ
Το 2014, περιμέναμε το 'QE' (Ποσοτική Χαλάρωση) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σαν 'μάννα εξ ουρανού'. Το 'QE', ήταν σταθεροποίηση των επιτοκίων των ομολόγων της Χώρας, με απ’ ευθείας αγορές από τον Μεγαλύτερο Παίκτη στον Κόσμο.
Η σταθεροποίηση των τιμών των ομολόγων σημαίνει μειωμένο ρίσκο της Χώρας που τα εκδίδει.
Σημαίνει, ότι οι Επιχειρήσεις της Χώρας μπορούν να δανειστούν με καλά επιτόκια και να δημιουργήσουν ανάπτυξη. Σημαίνει ότι οι Τράπεζες της Χώρας, μπορούν να "ξεφορτωθούν" κάποια από τα ομόλογα που έχουν και να δώσουν δάνεια. Σημαίνει, ότι οι Τράπεζες της Χώρας μπορούν να δανειστούν με καλά επιτόκια και να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη. Σημαίνει τέλος, ανάπτυξη και για τον Ιδιωτικό τομέα.
Τέλος του χρόνου, τελειώνει το "QE". Η μόνη Ευρωπαϊκή Χώρα που δεν ωφελήθηκε είναι η Ελλάδα. Κατά τα άλλα περιμένουμε εκρηκτική ανάπτυξη για να ανακάμψουμε. Κάνουμε όμως ότι μπορούμε για να "καίμε" τις ευκαιρίες για ανάπτυξη.
Με αυτά δεδομένα, το Ελληνικό Χρηματιστήριο, βαδίζει προς το τέλος μιας πάρα πολύ κακής χρονιάς. Συνήθως το τέλος του έτους συνοδεύεται από μια προσπάθεια "ωραιοποίησης" των τιμών και το πρώτο διάστημα του νέου έτους δημιουργεί προσδοκίες και βοηθά την άνοδο των τιμών των μετοχών. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί κάποια προσδοκία.
Στην παρούσα φάση, οι προσδοκίες που θα εντυπωσιάσουν τους επενδυτές είναι η επίλυση των "κόκκινων" δανείων των Τραπεζών και οι Αποκρατικοποιήσεις. Επίσης η πιθανή επιτάχυνση των Δημοσίων επενδύσεων, η ενεργοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου και η βελτίωση των απορροφήσεων από τα Κοινοτικά προγράμματα.
Με το 2019 να είναι μια πολλαπλά εκλογική χρονιά, καλό θα είναι να γίνει κάτι προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης. Αλλιώς προσδοκίες δεν πρόκειται να δημιουργηθούν και τα Χριστουγεννιάτικα "δωράκια" ξεχνιούνται εξαιρετικά γρήγορα. Οι 637 μονάδες του Γενικού Δείκτη είναι το πρώτο ορόσημο, για το εάν τα χαμηλά της περιόδου βρίσκονται πίσω μας.
Ο Απόστολος Μάνθος της AENAON MARKETS
«Βρεγμένο» αποδείχθηκε, τελικά, το διαγραμματικό 'σπίρτο', για την ανοδική διαφυγή του Γενικού Δείκτη πάνω από το σημαντικό επίπεδο αντίστασης και αλλαγής τάσης των 660 μονάδων.
Η "αφλογιστία" αυτή έχει αποτυπώσει στο εβδομαδιαίο διάγραμμα τιμών μια πτωτική σκιά αδυναμίας, που μπορεί στις επόμενες συνεδριάσεις να οδηγήσει τον Δείκτη, πλησίον της "σαθρής" ζώνης στήριξης των 625 με 610 μονάδων, έχοντας όμως ως πρωταρχικό στόχο τη καθοδική επαφή με το ψυχολογικό όριο των 600 μονάδων. Μέσα σε αυτό το αρνητικό διαγραμματικό σκηνικό, έχει προστεθεί και η επικίνδυνη εικόνα των κατευθυντήριων Παγκόσμιων δεικτών, με τους περισσότερους από αυτούς να παρουσιάζουν καθοδικούς σχηματισμούς, τόσο μέσα από βαρυσήμαντους κινητούς μέσους όρους (Death Cross), όσο και από "patterns Head & Shoulders", όπου η "neckline" έχει διασπαστεί, ή βρίσκεται υπό πτωτική διερεύνηση. Στοιχεία, που στατιστικώς αποτελούν τη "θρυαλλίδα" για την απαρχή ενός "bear market".
Όσον αφορά το δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης, η άρνηση διακράτησης, στις προηγούμενες συνεδριάσεις, του επιπέδου των 1700 μονάδων, έχει ανοίξει διάπλατα την πόρτα για μια κατηφορική πορεία προς το σημαίνον επίπεδο βραχυχρόνιας τάσης των 1650 μονάδων. Εκεί, η επιβεβαιωμένη καθοδική τμήση της θα θέσει γρήγορα ως επόμενο στόχο την περιοχή στήριξης των 1610, με 1600 μονάδων. Επιβεβαίωση για την έναρξη μιας νέας πτωτικής κίνησης μπορούμε να πάρουμε και από το δείκτη Σχετικής Δύναμης (RSI) με τη καθοδική διάτρηση της υπάρχουσας γραμμής τάσης.
Από τις επιμέρους Δεικτοβαρείς μετοχές: ο ΟΤΕ δείχνει να τα "βρίσκει σκούρα" με την ισχυρή περιοχή αντίστασης των 11 με 11,10 ευρώ, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ένα "pullback" προς το επίπεδο των 10,64 με 10,52 ευρώ, η Coca Cola HBC έχει να αντιμετωπίσει την ανυπέρβλητη αντίσταση της "H&S neckline" στα 27,90 με 28 ευρώ, ηAlpha Bank ΑΛΦΑ -0,48% προσπαθεί να κρατηθεί πάνω από τη ζώνη στήριξης των 1,22 με 1,18 ευρώ, για να διατηρήσει ανοιχτό το "παράθυρο" ανοδικής κίνησης προς τα 1,37 με 1,40, ενώ η Motor Oil ναι μεν "αναπνέει" εδώ και πολλές συνεδριάσεις πάνω από το επίπεδο των 20 με 19,82 ευρώ, κάνοντας διερευνητικές κινήσεις προς την ισχυρή αντίσταση των 21,80 ευρώ, αλλά δίχως ανοδικό αποτέλεσμα. Πάντως διαγραμματικά και οι τέσσερις μετοχικοί τίτλοι, που ρυθμίζουν σχεδόν το 40% του Γενικού Δείκτη, έχουν αυξημένα περιθώρια καθόδου.
Ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta Sec.
Κάθε άλλο παρά δικαίωσε τις αρχικές προσδοκίες η φετινή χρηματιστηριακή χρονιά, κλείνοντας με απώλειες κοντά στο 20%. Οι Τράπεζες αποδείχθηκαν για μια ακόμα χρονιά ο "αδύναμος κρίκος" της Αγοράς, αφού παρά την επιτυχή αντιμετώπιση της υιοθέτησης των προσαρμογών του "ΔΠΧΠ9", το "τεστ αντοχής" τον Μάιο, την συνεπή μείωση των μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων και την εξάλειψη, ουσιαστικά, της έκτακτης χρηματοδότησης από το μηχανισμό ρευστότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν κατάφεραν να εμφανίσουν κάποια αξιόλογη κερδοφορία, που να δημιουργήσει ενδιαφέρον για τις πολύ συμπιεσμένες αποτιμήσεις τους.
Ακόμα και στις ανακοινώσεις για γενναία επιτάχυνση της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων, μετά τα αποτελέσματα του γ’ τριμήνου, η Αγορά στάθηκε με σκεπτικισμό απέναντι στο ρίσκο εκτέλεσης των σχετικών πλάνων, αναζητώντας ισχυρότερους καταλύτες που θα έθεταν σε κίνηση την αύξηση του λειτουργικού αποτελέσματος.
Από εκεί και πέρα η υπόθεση της Folli – Follie έπαιξε το ρόλο της, κυρίως στην στάση των Ξένων Επενδυτών, οι οποίοι ενσωμάτωσαν με την μορφή έκπτωσης ένα νέο ρίσκο στις αποτιμήσεις, ακολουθώντας πολύ συντηρητικές επενδυτικές τακτικές.
Η συρρίκνωση της αξίας συναλλαγών για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά ήταν φυσικό επακόλουθο των επενδυτικών αναστολών, αλλά και της μείωσης του αριθμού των εισηγμένων εταιρειών.
Από την άλλη πλευρά η οργανική κερδοφορία των εισηγμένων εταιρειών σταθεροποιήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα, το πλήθος των κερδοφόρων εταιρειών προσέγγισε το 60% και οι μερισματικές αποδόσεις και εισροές των μερισμάτων ήταν οι καλύτερες από το 2010.Το 2018 ήταν η πρώτη χρονιά με ουσιαστική θετική μεταβολή στο ΑΕΠ, ενώ θετική εικόνα παρουσίασαν οι δείκτες της ανεργίας, του Τουρισμού και των εξαγωγών. Μετά από καιρό αναθερμάνθηκαν τα εταιρικά deals με μεγάλη κινητικότητα στο χώρο του Real Estate, της Ενέργειας, του Τουρισμού και της Υγείας.
Η πραγματοποίηση συναλλαγών σε χαρτοφυλάκια μη εξυπηρετούμενων δανείων, άνοιξε μια νέα Αγορά με διαφορετικό προφίλ επενδυτών, ενώ συνεχίστηκε ικανοποιητικά η έκδοση καιεισαγωγή εταιρικών ομολόγων (241 εκατ. ευρώ) στο Χ.Α.
Στο εξωτερικό οι διακυμάνσεις που παρατηρήθηκαν προς το τέλος της χρονιάς, τροφοδοτήθηκαν από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ και Κίνας, την αναθεωρημένη προσδοκία μείωσης των ρυθμών ανάπτυξης για το 2019 και το ύψος των αυξήσεων των επιτοκίων στην Αμερική. Η κατάσταση δεν έχει αποφορτιστεί και φαίνεται ότι στο ξεκίνημα του 2019 οι Αγορές θα παραμείνουν νευρικές, όσο οι παράγοντες αυτοί παραμένουν σε ισχύ.
Με αυτές τις παρακαταθήκες από το εγχώριο περιβάλλον, ξεκινάει η επόμενη χρονιά, η οποία, ωστόσο, έχει ανοικτά μέτωπα και εκκρεμότητες που η εξέλιξή τους θα έχει ισχυρό αποτύπωμα στην οικονομική και χρηματιστηριακή πορεία της Χώρας.
Η εκπόνηση των επιχειρηματικών πλάνων μείωσης των "κόκκινων" δανείων, οι Αποκρατικοποιήσεις και η έξοδος στις Αγορές ομολόγων είναι τα βασικά θέματα σε μίκρο και μάκρο επίπεδο. Βέβαια, πριν από οτιδήποτε άλλο υπάρχουν οι Κοινοβουλευτικές εκλογές, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν κάποια στιγμή μέσα στο 2019, με απώτατο όριο τον Οκτώβριο. Τα σενάρια θέλουν τον Μάρτιο και τον Μάιο ως μήνες με αυξημένη πιθανότητα πρόωρης προσφυγής στις κάλπες.
Η αναμονή επομένως, θα είναι κυρίαρχη έως την στιγμή της προκήρυξης των εκλογών, ενώ η επόμενη ημέρα θα αποτιμήσει τους συσχετισμούς και την δυνατότητα ολοκλήρωσης μιας πλήρους τετραετούς θητείας.
Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης κλείνει κοντά στο χαμηλό του εύρους διακύμανσης της χρονιάς, ενώ η κυρίαρχη μακροχρόνια τάση είναι πτωτική. Η αναίρεση του πτωτικού σήματος απαιτεί την υπέρβαση των 720 μονάδων, ενδεχομένως σε βάθος χρόνου, λόγω της κατερχόμενης πορείας του ΚΜΟ -200 ημερών, το κομβικό σημείο να βρίσκεται κοντά στις 700 μονάδες.
Ο Γενικός Δείκτης στις αρχές Δεκεμβρίου έκανε μια πρώτη προσπάθεια απεγκλωβισμού από το πτωτικό κανάλι τιμών που ξεκινάει από τον Μάϊο και έχει δημιουργήσει μια εύθραυστη βάση τιμών στις 600 μονάδες. Η μεγάλη εικόνα δείχνει μια συσσώρευση που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2012 και μετά, η οποία σε κάθε νέα βύθιση του Δείκτη χάνει σε δυναμική καθώς οι συναλλαγές που την υποστηρίζουν μειώνονται. Αυτό ωστόσο δεν πτοεί τους πωλητές, οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια έχουν σταθερά τον έλεγχο της κατάστασης, με εξαίρεση το πρώτο μισό του 2014.
Η πρώτη εκτίμηση για το ξεκίνημα της επόμενης χρονιάς, είναι ότι η Αγορά θα παραμείνει σε εύρος διακύμανσης με τους υπάρχοντες τζίρους. Το ανοδικό περιθώριο εύκολα μπορεί να πληρώσει τιμές κοντά στις 900 μονάδες, αυτό ωστόσο προϋποθέτει αλλαγή της υπάρχουσας συναλλακτικής δυναμικής. Στο αρνητικό σενάριο η περιοχή των χαμηλών του 2016 (420 μονάδες) είναι η έσχατη ζώνη στήριξης, με πρώτο ενδιάμεσο στάδιο τις 520 μονάδες.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι λόγω των εκλογικών αναμετρήσεων, που έρχονται το 2019, η μεταβλητότητα της Αγοράς θα αυξάνεται και θα εντείνεται ανάλογα με το αποτέλεσμα προς την μία, ή την άλλη κατεύθυνση. Και επειδή φέτος θα διεξαχθούν τουλάχιστον τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, ο βαθμός νευρικότητας θα είναι αυξημένος.
Οι εταιρείες που έχουν επιδείξει αντοχή και εξαιρετική επιχειρηματική συμπεριφορά στο πέρασμα των ετών της κρίσης, παραμένουν στην πρώτη γραμμή των επιλογών μας για την επόμενη χρονιά. Jumbo, Μυτιληναίος, Αεροπορία Αιγαίου έχουν προβάδισμα στις προτιμήσεις μας ενώ από τις μικρότερες εταιρείες οι Quest, Φουρλής και Κρι – Κρι έδειξαν καλά μεγέθη, μερίσματα και ανάπτυξη κύκλου εργασιών παρά τις αντιξοότητες του εγχώριου περιβάλλοντος.
Από τις Τράπεζες, η ΑΛΦΑ έχει υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια και καλύτερης ποιότητας κεφάλαια, ενώ το μεγάλο 'στοίχημα' της επόμενης χρονιάς είναι η Ελλάκτωρ, η οποία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο αναδιάρθρωσης.
Σήμερα
Τα χρηματιστήρια στην Ασία εμφάνισαν μεικτή εικόνα με βάση τις μεταβολές των βασικών δεικτών, μετά από απώλειες δύο εβδομάδων που έφερε η αβεβαιότητα γύρω από τις εμπορικές συνθήκες και από τα σημάδια ότι επιβραδύνουν την ανάπτυξή τους ορισμένες από τις ισχυρότερες οικονομίες. Οι αποδόσεις των ομολόγων αναφοράς ΗΠΑ σταθεροποιήθηκαν λίγο κάτω από το 2,90%.
