Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Νέα αύξηση για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο παρουσιάζει το μέσο λειτουργικό κόστος των πλοίων το 2018, έπειτα από μία διετία σημαντικής πτώσης του κόστους, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του οίκου συμβούλων Drewry. Όμως για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια η άνοδος των δαπανών για τη λειτουργία των πλοίων παρουσιάζει ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που εμφανίζονται σπάνια όλα ταυτόχρονα. Ειδικότερα, η πορεία του λειτουργικού κόστους συνδέεται με τις εξελίξεις στην ευρύτερη αγορά, καθώς μερικές δαπάνες, όπως π.χ. η ασφάλιση, συνδέονται με τις αξίες των πλοίων που κινήθηκαν ανοδικά, ενώ άλλες συνδέονται με την ικανότητα των πλοιοκτητών να πληρώσουν, ικανότητα που βελτιώθηκε πρόσφατα.
Ο Drewry εκτιμά ότι το μέσο ημερήσιο λειτουργικό κόστος μεταξύ 46 διαφορετικών κατηγοριών και μεγεθών πλοίων αυξήθηκε κατά 1,1% το 2018 έπειτα από αύξηση 0,7% το 2017. Όμως θα πρέπει να σημειωθεί ότι την αμέσως προηγούμενη διετία, δηλαδή το χρονικό διάστημα 2015-2016, η πτώση του λειτουργικού κόστους ήταν σωρευτικά στο 9%.
Αναφορικά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει η πορεία των δαπανών το τρέχον έτος, ο Drewry φέρνει ως παράδειγμα ότι η άνοδος του κόστους αφορά μια ευρεία βάση δαπανών και για πρώτη φορά έπειτα από μία δεκαετία αυξήθηκαν ταυτόχρονα οι πέντε βασικές πηγές κόστους, σηματοδοτώντας ένα σημείο καμπής για τη μελλοντική κατεύθυνση του κόστους λειτουργίας των πλοίων.
Πιεσμένοι οι ναύλοι
Τα προηγούμενα χρόνια και όσο οι ναύλοι σε όλες τις αγορές ήταν πιεσμένοι οι ναυτιλιακές εταιρείες διαχείρισης υιοθέτησαν την πολιτική μείωσης του κόστους ως τον μόνο τρόπο επιβίωσης. Από το 2017 που παρατηρήθηκε μια τάση ανάκαμψης των αγορών οι πιέσεις για μείωση των δαπανών αμβλύνθηκαν.
Η τάση αυτή, δηλώνει ο κ. Martin Dixon του Drewry, συνεχίστηκε και το 2018, που οδήγησε σε μια μικρή άνοδο του κόστους. Ειδικότερα αυξήθηκαν τα έξοδα επάνδρωσης, όπως για πρώτη φορά έπειτα από έξι χρόνια ανοδικά κινήθηκαν και τα έξοδα ασφάλισης, καθώς ανέκαμψαν οι αξίες των υπό ασφάλιση πλοίων και «σκλήρυνε» η ασφαλιστική αγορά. Επιπλέον άνοδος των δαπανών παρατηρήθηκε και για τα αποθέματα και ανταλλακτικά, όπως ακόμη τα έξοδα επισκευής και συντήρησης.
Ένα ακόμη αξιοσημείωτο στοιχείο είναι το γεγονός ότι το 2018 ήταν ο πρώτος χρόνος έπειτα από επτά συνεχή έτη που όλοι οι ναυτιλιακοί κλάδοι κατέγραψαν αύξηση του μέσου λειτουργικού κόστους του πλοίου.
Η μελέτη αναφέρεται συγκεκριμένα σε containerships, bulkers, tankers, LNG και LPG carriers, πλοία μεταφοράς χημικών φορτίων, πλοία ψυγεία, RO-RΟ, αλλά και car carriers.
Μπορεί πάντως μια βελτίωση των αγορών να μειώνει τις πιέσεις πάνω στις δαπάνες, αλλά σε γενικές γραμμές, όπως εκτιμά ο Drewry, η συνεχιζόμενη πλεονάζουσα μεταφορική ικανότητα σε πολλούς ναυτιλιακούς κλάδους και οι αβέβαιες προοπτικές για το θαλάσσιο εμπόριο θα εξακολουθήσουν να αποτελούν προκλήσεις για τους περισσότερους εφοπλιστές τα επόμενα έτη, γεγονός που σημαίνει ότι η ανάγκη περιορισμού των δαπανών θα είναι υπαρκτή. Αυτό θα ισχύει ιδιαίτερα σε περιοχές κόστους όπου οι διαχειριστές ασκούν τον μεγαλύτερο έλεγχο, όπως είναι τα πληρώματα, τα αποθέματα, τα ανταλλακτικά, οι επισκευές και η συντήρηση, αλλά και τα κόστη διαχείρισης και διοίκησης.
Όμως άλλα στοιχεία κόστους που επηρεάζονται από ευρύτερους παράγοντες της αγοράς θα αποδειχθούν πιο δύσκολα στον περιορισμό τους, όπως η ασφάλιση, όπου αναμένεται να αυξηθούν οι δαπάνες, καθώς «σκληραίνει» η αγορά των ναυτασφαλίσεων. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, μια αύξηση των απαιτήσεων για αποζημιώσεις και η απόσυρση από την αγορά ορισμένων ασφαλιστικών εταιρειών αναμένεται να συμβάλουν σε μια άνοδο των ασφαλίστρων.
Εν κατακλείδι όμως η συνολική άνοδος του κόστους θα είναι εντός των πλαισίων του γενικότερου πληθωρισμού της οικονομίας και ουσιαστικά σε πραγματικούς όρους θα πρόκειται για στασιμότητα, καταλήγει στη μελέτη του ο Drewry.
