Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
«Βαθιά ανάσα» αναμένεται να δώσουν σε χιλιάδες παλαιούς ασφαλισμένους -προ του 1993- οι τρεις υπουργικές αποφάσεις που αφορούν διαγραφές αμφισβητούμενων οφειλών. Οι αποφάσεις που υπέγραψε χθες ο αρμόδιος υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, Αναστάσιος Πετρόπουλος, θα λύσουν έναν γόρδιο δεσμό δεκαετιών, καθώς, κυρίως το πρώην ΤΕΒΕ και ο τέως ΟΑΕΕ, διεκδικούσαν για «λογαριασμό» τους την ασφάλιση των συγκεκριμένων εργαζομένων και την είσπραξη των ασφαλιστικών οφειλών τους εξαιτίας της αμφισημίας και της ασάφειας πολλών ασφαλιστικών διατάξεων και νόμων του παρελθόντος. Επισημαίνουμε ότι με τις συγκεκριμένες υπουργικές αποφάσεις δίνεται η δυνατότητα της διαγραφής «των βεβαιωμένων και μη οφειλών προς τον πρώην ΟΑΕΕ». Αυτό σημαίνει ότι μπορούν, με τις νέες προϋποθέσεις, να διαγραφούν εκτός από τις βεβαιωμένες οφειλές και οι οφειλές εκείνες τις οποίες για παράδειγμα δεν είχε καταλογίσει ο ΟΑΕΕ.
Τι πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι
Η βασική προϋπόθεση για να μπορέσει κάποιος να διαγράψει τα αμφισβητούμενα χρέη του είναι να μπορεί να αποδείξει ότι για το χρονικό διάστημα που ζητά τη διαγραφή οφειλών του από τον ΟΑΕΕ είχε πλήρη ασφάλιση σε τουλάχιστον ένα πρώην Ταμείο. Ειδικά για τους παλαιούς ασφαλισμένους (προ του 1993), ιδιαίτερη σημασία έχει η παράλληλη ασφάλιση να αφορά την ίδια επαγγελματική δραστηριότητα.
Το θέμα «έκαιγε» επί χρόνια τους ασφαλισμένους στο ΙΚΑ με ενεργό «μπλοκάκι» (δελτίο παροχής υπηρεσιών), που μπορούσαν να επιλέξουν ασφαλιστικό φορέα ζητώντας εξαίρεση από τον ΟΑΕΕ, αλλά και ασφαλισμένους μικροεπιχειρηματίες στον ΟΓΑ με απαλλακτικά από τον ΟΑΕΕ, μηχανικούς που ήταν στο ΤΣΜΕΔΕ και τους «διεκδικούσε» ο ΟΑΕΕ, αλλά και πολλούς δημοσιογράφους, «παλαιούς» ασφαλισμένους, πριν από το 1993, δηλαδή πριν από την εφαρμογή του νόμου Σιούφα (2084/1992). Από τους καταλογισμούς αυτών των οφειλών προκύπτει ότι σε πολλές περιπτώσεις, κυρίως ο ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ), είχε καταλογίσει και διεκδικούσε ποσά τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούσαν ακόμη και τις 150.000 με 200.000 ευρώ, από ασφαλισμένους οι οποίοι, αν και μισθωτοί, ή κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, χαρακτηρίστηκαν από τον ΟΑΕΕ ως επιχειρηματίες ή ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι πρώτες τρεις αποφάσεις εκδόθηκαν σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 3 του ν.4554/2018 (130 Α’), με τις οποίες ενεργοποιείται η διαδικασία διαγραφής οφειλών και η απαλλαγή ασφαλισμένων από επιβληθέντα πρόσθετα τέλη, τόκους κ.λπ. λόγω εύλογης αμφιβολίας για την υπαγωγή τους στην παράλληλη ασφάλιση δύο ή περισσότερων πρώην φορέων εξαιτίας της πολυνομίας, της πολυπλοκότητας και των συνεχών τροποποιήσεων του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, κατά το παρελθόν.
Οι συγκεκριμένες αποφάσεις αφορούν:
1. Οφειλές νέων ασφαλισμένων (για πρώτη φορά από 1/1/1993 και μετά) σε δύο ή περισσότερους πρώην φορείς, οι οποίοι δεν προέβησαν σε επιλογή ασφαλιστικού φορέα σε χρονικό διάστημα 6 μηνών από την έναρξη της δεύτερης απασχόλησης. Ως μοναδικό κριτήριο εξέτασης των αιτημάτων των ασφαλισμένων τίθεται η πλήρης ασφάλιση σε έναν φορέα.
2. Οφειλές που δημιουργήθηκαν σε σχέση με την υπαγωγή στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ ή του ΟΓΑ λόγω πληθυσμιακών και εισοδηματικών κριτηρίων. Κριτήριο για την εξέταση των αιτημάτων των ασφαλισμένων ορίζεται η πλήρης ασφάλιση σε έναν φορέα για την ίδια δραστηριότητα.
3. Οφειλές που δημιουργήθηκαν στον πρώην ΟΑΕΕ για την παράλληλη απασχόληση δημοσιογράφων- ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΠ-ΜΜΕ (πρώην ΤΣΠΕΑΘ). Κριτήριο για την εξέταση των αιτημάτων ορίζεται η πλήρης ασφάλιση στο π. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ για την ίδια δραστηριότητα.
Τα βήματα για τη διαγραφή οφειλών
1. Η αίτηση των ασφαλισμένων θα γίνεται ηλεκτρονικά στον ΕΦΚΑ, όπου ετοιμάστηκε η σχετική πλατφόρμα διαγραφής οφειλών. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων θα ξεκινήσει με τη δημοσίευση των υπουργικών αποφάσεων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
2. Οι διαγραφές, πέραν της κύριας, θα αφορούν αναλογικά και τους κλάδους επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ, όπου προβλέπονται.
3. Για το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η διαγραφή, η προϋπόθεση της πλήρους ασφάλισης συντρέχει ακόμη και όταν δεν έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές.
4. Οι ρυθμίσεις εφαρμόζονται και σε περιπτώσεις για τις οποίες οι υποθέσεις βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας.
5. Μέχρι την έκδοση απόφασης διαγραφής αναστέλλονται τα μέτρα διοικητικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη, με εξαίρεση τις περιπτώσεις αβάσιμων ή προσχηματικών αιτήσεων.
Τι ισχύει για ασφαλισμένους μετά το 1993
Οι νέοι ασφαλισμένοι που πρωτοασφαλίστηκαν σε οποιοδήποτε ταμείο μετά την 1.1.1993 και εφεξής, σε περίπτωση υποχρεωτικής ασφάλισής τους σε περισσότερους του ενός φορείς λόγω ιδιότητας και απασχόλησης μπορούν να ζητήσουν τη διαγραφή των βεβαιωμένων και μη οφειλών τους προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, που προέκυψαν στο πλαίσιο εφαρμογής του άρθρου 39 του ν. 2084/1992, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων τελών, τόκων, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων, με την επιφύλαξη των προϋποθέσεων που ορίζονται στην παρ. 3. Τυχόν καταβληθέντα από τους ασφαλισμένους αυτούς ποσά έναντι των ανωτέρω οφειλών δεν επιστρέφονται και δεν αναζητούνται, λαμβάνονται όμως υπόψη κατά τον κανονισμό της σύνταξης σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του ν. 4387/2016. Η αίτηση υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ηλεκτρονικά.
3. Προϋπόθεση υπαγωγής του αιτούντα στις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4554/2018 ορίζεται η πλήρης ασφάλιση σε έναν πρώην ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης κατά το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η διαγραφή οφειλών από άλλον πρώην ασφαλιστικό φορέα. Η προϋπόθεση της πλήρους ασφάλισης συντρέχει ακόμα και όταν δεν έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα.
Τι ισχύει για ασφάλιση σε ΟΑΕΕ και ΟΓΑ
Όσοι υπήχθησαν στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ και του πρώην ΟΓΑ, λόγω δραστηριοποίησης σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια, μπορούν να ζητήσουν τη διαγραφή των βεβαιωμένων και μη οφειλών τους προς τον ΟΑΕΕ, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων τελών, τόκων, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων. Τυχόν καταβληθέντα από τους ασφαλισμένους αυτούς ποσά έναντι των ανωτέρω οφειλών δεν επιστρέφονται και δεν αναζητούνται, λαμβάνονται όμως υπόψη κατά τον κανονισμό της σύνταξης σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του ν. 4387/2016. Η αίτηση υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ηλεκτρονικά.
Οι προϋποθέσεις υπαγωγής του αιτούντα στις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4554/2018, ορίζονται: α) η υπαγωγή στους δύο φορείς να έγινε για την ίδια δραστηριότητα και β) η πλήρης ασφάλιση στον πρώην ΟΓΑ κατά το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η διαγραφή οφειλών από τον πρώην ΟΑΕΕ. Η προϋπόθεση της πλήρους ασφάλισης συντρέχει ακόμα και όταν δεν έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα.
Τι ισχύει για το ΤΣΠΕΑΘ
Οι δημοσιογράφοι που είναι «παλαιοί ασφαλισμένοι» κατά τη διάκριση του νόμου Σιούφα (2084/1992) (υπακτέοι στην υποχρεωτική ασφάλιση μέχρι τις 31/12/1992) και προέρχονται από το πρώην ΤΣΠΕΑΘ, οι οποίοι διατηρούσαν παράλληλα Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών για δημοσιογραφικές υπηρεσίες και εξαιτίας αυτού κρίθηκαν υπακτέοι στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ μπορούν να ζητήσουν τη διαγραφή των βεβαιωμένων αλλά και των μη βεβαιωμένων οφειλών τους προς τον πρώην ΟΑΕΕ, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πρόσθετων τελών, τόκων, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων.
Τυχόν καταβληθέντα από τους ασφαλισμένους αυτούς ποσά έναντι των ανωτέρω οφειλών δεν επιστρέφονται και δεν αναζητούνται, λαμβάνονται όμως υπόψη κατά τον κανονισμό της σύνταξης σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του ν. 4387/2016. Η αίτηση υποβάλλεται από τον ενδιαφερόμενο ηλεκτρονικά.
Προϋποθέσεις υπαγωγής του αιτούντα στις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 4554/2018, ορίζονται: α) η υπαγωγή στους δύο φορείς να έλαβε χώρα για δημοσιογραφικές υπηρεσίες και β) η πλήρης ασφάλιση στο πρώην ΕΤΑΠ-ΜΜΕ κατά το χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται η διαγραφή οφειλών από τον πρώην ΟΑΕΕ. Η προϋπόθεση της πλήρους ασφάλισης συντρέχει ακόμη και όταν δεν έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα.
Ποιους αφορά
- ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
Οφειλές νέων ασφαλισμένων (για πρώτη φορά από 1/1/1993 και μετά) σε δύο ή περισσότερους πρώην φορείς, οι οποίοι δεν προέβησαν σε επιλογή ασφαλιστικού φορέα σε χρονικό διάστημα 6 μηνών από την έναρξη της δεύτερης απασχόλησης. Ως μοναδικό κριτήριο εξέτασης των αιτημάτων των ασφαλισμένων τίθεται η πλήρης ασφάλιση σε έναν φορέα. - ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΣΕ ΟΓΑ
Οφειλές που δημιουργήθηκαν σε σχέση με την υπαγωγή στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ ή του ΟΓΑ λόγω πληθυσμιακών και εισοδηματικών κριτηρίων. Κριτήριο για την εξέταση των αιτημάτων των ασφαλισμένων ορίζεται η πλήρης ασφάλιση σε έναν φορέα για την ίδια δραστηριότητα. - ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΤΟΥ ΕΤΑΠ-ΜΜΕ
Οφειλές που δημιουργήθηκαν στον πρώην ΟΑΕΕ για την παράλληλη απασχόληση δημοσιογράφων- ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΠ-ΜΜΕ (πρώην ΤΣΠΕΑΘ). Κριτήριο για την εξέταση των αιτημάτων ορίζεται η πλήρης ασφάλιση στο π. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ για την ίδια δραστηριότητα.
