Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Ένα νέο μέτρο, που θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο για την απόκτηση ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των δημοπρασιών ΝΟΜΕ με σκοπό την εξαγωγή τους, εισηγείται η Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ). Σύμφωνα με την εισήγηση της ΕΧΕ, η οποία έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), δεν θα υπάρχει κανένας περιορισμός στις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να εξάγει οποιοσδήποτε προμηθευτής ή trader. Ωστόσο, για όσες από αυτές τις ποσότητες υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο όριο, η εταιρεία προμήθειας ή εμπορίας ουσιαστικά θα χρεώνεται με την Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ), και όχι με τη χαμηλότερη τιμή με την οποία τις απέκτησε μέσω των δημοπρασιών.
Για τον υπολογισμό του ορίου, η φιλοσοφία που έχει υιοθετήσει η ΕΧΕ είναι πως οι ποσότητες από τα ΝΟΜΕ που «οδεύουν» στο εξωτερικό (με την τιμή των δημοπρασιών) θα πρέπει να κινούνται στα ίδια επίπεδα με τον όγκο των εξαγωγών για το σύνολο της χονδρεμπορικής αγοράς. Έτσι, προτείνεται να υπολογίζεται κάθε μήνα το πηλίκο των εξαγωγών προς τις δηλώσεις φορτίου στον Ηµερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (δηλαδή όλες τις ποσότητες που άντλησαν οι προμηθευτές).
Το πηλίκο
Από αυτό το πηλίκο θα προκύπτει ένα ποσοστό, το οποίο θα είναι το «πλαφόν» που θα ισχύει τον επόμενο μήνα για τις εξαγωγές ηλ. ενέργειας από τα ΝΟΜΕ. Επομένως, αν κάποιο μήνα προκύψει πως οι εξαγωγές αντιπροσώπευαν το 5% του συνόλου της χονδρεμπορικής αγοράς, τότε κάθε εταιρεία που συμμετείχε στα ΝΟΜΕ θα μπορεί να εξαγάγει τον επόμενο μήνα μέχρι το 5% του φορτίου της, στην τιμή που κατακύρωσε ποσότητες στις δημοπρασίες. Για τις υπόλοιπες ποσότητες που τυχόν θα εξαγάγει, θα χρεωθεί (μέσω της συμπληρωματικής εκκαθάρισης) με την Οριακή Τιμή Συστήματος.
Η εισήγηση έρχεται λίγα μόλις 24ωρα πριν από τη διενέργεια της τελευταίας δημοπρασίας για φέτος, η οποία θα διεξαχθεί αύριο για την εκχώρηση 683 MWh/h, σε μια νέα προσπάθεια να περιορισθούν οι εξαγωγές. Σύμφωνα τόσο με παράγοντες όσο και φορείς της αγοράς, η διοχέτευση στο εξωτερικό μεγάλων ποσοτήτων από τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ υπονομεύει την αποτελεσματικότητα των δημοπρασιών στη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ στην προμήθεια.
Η εγχώρια αγορά
Το γεγονός αυτό επισήμανε ο επικεφαλής του Τμήματος Εποπτείας και Παρακολούθησης Ενεργειακών Αγορών Χονδρικής της ΡΑΕ, Βασίλης Ζούβιας, στις εσπερίδες που διοργάνωσε η ΡΑΕ στη φετινή ΔΕΘ, παρουσιάζοντας εκτενώς την κατάσταση στην εγχώρια αγορά προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, στη βάση των τρεχουσών εξελίξεων και των απολογιστικών στοιχείων από τη λειτουργία της αγοράς το 2017.
«Η αθρόα εξαγωγή μέρους των προθεσμιακών προϊόντων, μέσω της συμμετοχής των εμπόρων ηλεκτρικής ενέργειας στη δευτερογενή αγορά, συνεχίζει να λειτουργεί συμπιεστικά στις διαμορφούμενες τιμές των δημοπρασιών, προκαλώντας ένα ιδιότυπο κυκλικό φαινόμενο ανατιμήσεων σε όλη την αλυσίδα της αγοράς, το οποίο εντέλει ακυρώνει τα όποια οφέλη του ίδιου του μηχανισμού» σημείωσε χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πλαίσιο, κάνοντας έναν απολογισμό των 3 χρόνων που διενεργούνται οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, το στέλεχος της ΡΑΕ επισήμανε πως η αγορά δείχνει ολοένα και μεγαλύτερα σημάδια εξάρτησης από τα προθεσμιακά προϊόντα ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς ωστόσο να μπορεί μέχρι στιγμής να τα μεταβολίσει με τρόπο ουσιαστικό προς όφελος του ανταγωνισμού και του τελικού καταναλωτή.
Ασφυκτικά περιθώρια κέρδους
Η παρουσίαση του κ. Ζούβια στη ΔΕΘ κατέδειξε ξεκάθαρα την εικόνα που παρουσιάζει επί του παρόντος η δραστηριότητα της εγχώριας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας – είναι η εικόνα μια επιχειρηματικής δραστηριότητας η οποία χαρακτηρίζεται από ασφυκτικά περιθώρια κέρδους, έντονες διακυμάνσεις αλλά ταυτόχρονα και σημαντικότατο επενδυτικό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με τον ίδιο, η εισαγωγή των προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας σε συνδυασμό με την επιλογή της ΔΕΗ να προβεί στην χορήγηση έκπτωσης συνέπειας ίσης με 15% από τον Ιούλιο του 2016, είχε ως αποτέλεσμα την έντονη συμπίεση των μέσων ανταγωνιστικών εσόδων των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία διαμορφώθηκαν για το 2017 στα επίπεδα των 68 €/MWh (ευρώ ανά μεγαβατώρα).
Όπως πρόσθεσε, η ύπαρξη των προθεσμιακών προϊόντων παρείχε στους ιδιώτες προμηθευτές ένα όφελος της τάξης των 15 €/MWh καθαρά στο σκέλος της εγχώριας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, διαμορφώνοντας ένα τελικό μεσοσταθμικό κόστος χονδρεμπορικής αγοράς της τάξεως των 57 €/MWh και ένα μικτό περιθώριο κέρδους της τάξης των 10 €/MWh. «Λαμβάνοντας υπόψη τα λειτουργικά έξοδα των ιδιωτών προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία για το 2017 διαμορφώθηκαν περίπου στα επίπεδα των 8 €/MWh, το καθαρό περιθώριο κέρδους αμιγώς για την δραστηριότητα της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για το 2017 διαμορφώθηκε στα επίπεδα του 1,5 €/MWh», υπογράμμισε το στέλεχος της ΡΑΕ.
