Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Καθοριστικό για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού θα είναι το δεύτερο εξάμηνο. Μετά την ψήφιση του μεσοπρόθεσμου σχεδίου δημοσιονομικού σχεδιασμού αναθεωρήθηκαν οι προβλέψεις για όλους τους τομείς της γενικής κυβέρνησης. Όπως προκύπτει και από τα στοιχεία εκτέλεσης του α' εξαμήνου που ανακοινώθηκαν χθες, ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού αναθεωρείται με το μεσοπρόθεσμο στο 1,769 δισ. ευρώ από πρωτογενές πλεόνασμα 4,257 δισ. ευρώ που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του 2018. Για να επιτύχει τον ετήσιο στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος για φέτος -ο οποίος επίσης αναθεωρήθηκε προς τα κάτω, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται πλέον στο 3,56% αντί για 3,82%- το υπουργείο Οικονομικών άλλαξε προς τα πάνω τις εκτιμήσεις του για τις επιδόσεις των υπόλοιπων τομέων της γενικής κυβέρνησης και ιδιαίτερα των νομικών προσώπων και των δήμων και λιγότερο των Ταμείων.
Έτσι, στο δεύτερο εξάμηνο, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται πρώτον στο αν θα επιτευχθεί ο στόχος των εσόδων σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού -πρέπει να εισπραχθούν 30,86 δισ. ευρώ στο διάστημα Ιουλίου-Δεκεμβρίου, έναντι 21,96 δισ. στο πρώτο εξάμηνο- και δεύτερον στον αν θα υλοποιηθούν οι αναθεωρημένοι στόχοι των υπόλοιπων τομέων. Χθες το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε υπέρβαση του στόχου κατά το πρώτο εξάμηνο σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού. Το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε στα 617 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 465 εκατ. ευρώ. Η παραγωγή υπερπλεονάσματος στον φετινό προϋπολογισμό θα κρίνει και τις δυνατότητες της κυβέρνησης να προχωρήσει και φέτος σε διάθεση έκτακτου μερίσματος.
Υπέρβαση έναντι και των αναθεωρημένων στόχων εκτέλεσης εμφανίζει ο κρατικός προϋπολογισμός στο εξάμηνο. Η υπέρβαση αγγίζει το 1,082 δισ. ευρώ καθώς το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 617 εκατ. ευρώ, με τον στόχο να κάνει λόγο για έλλειμμα 465 εκατ. ευρώ στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου. Η υπέρβαση προκύπτει σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη συγκράτηση των δαπανών και ιδιαίτερα των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Σε επίπεδο εσόδων, η υπέρβαση αγγίζει πλέον τα 131 εκατ. ευρώ. Δεδομένου ότι μετά την αναθεώρηση των προβλέψεων με το μεσοπρόθεσμο ο «πήχης» του πρωτογενούς πλεονάσματος έχει οριστεί στο 3,5% του ΑΕΠ, οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί. Στο δεύτερο εξάμηνο είναι προγραμματισμένο να εισπραχθούν έσοδα τουλάχιστον 31 δισ. ευρώ έναντι 21,8 δισ. ευρώ που ήταν η εισπρακτική απόδοση του α' εξαμήνου.
Από την εισπραξιμότητα όλων των βασικών φόρων -και ειδικά του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων αλλά και του ΕΝΦΙΑ- θα εξαρτηθεί τελικώς το αν ο φετινός προϋπολογισμός θα παρουσιάσει υπερπλεόνασμα, επιτρέποντας στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει και το τρέχον έτος στη διανομή έκτακτου μερίσματος.
Τα χθεσινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού τα οποία αφορούν τον μήνα Ιούνιο, αποτυπώνουν για πρώτη φορά τους αναθεωρημένους στόχους εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Οι δύο βασικές αλλαγές που επήλθαν με το μεσοπρόθεσμο -συγκριτικά πάντοτε με τα όσα προέβλεπε ο κρατικός προϋπολογισμός- είναι οι εξής:
1 Ο πήχης των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού κατέβηκε από τα 54,244 δισ. ευρώ που ήταν η πρόβλεψη του περασμένου Νοεμβρίου στα 52,82 δισ. ευρώ όπως προβλέπει πλέον το μεσοπρόθεσμο. Αντίστοιχη είναι η μείωση και για τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού, τα οποία συρρικνώθηκαν στα 49,085 δισ. ευρώ έναντι 50,509 δισ. ευρώ που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη.
2 Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού προβλέπεται ότι θα αυξηθούν από τα 55,188 δισ. ευρώ στα 56,201 δισ. ευρώ, ενώ οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού αναθεωρούνται από τα 48,438 δισ. ευρώ στα 49,451 δισ. ευρώ, με τις πρωτογενείς δαπάνες να αναθεωρούνται προς τα πάνω κατά τουλάχιστον ένα δισ. ευρώ (από τα 43,238 δισ. ευρώ στα 44,301 δισ. ευρώ).
Μετά την αναθεώρηση όλων των επιμέρους στόχων, η εικόνα εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού κατά το πρώτο εξάμηνο -με βάση τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης, καθώς τα οριστικά θα ανακοινωθούν στο τελευταίο 10ήμερο του μήνα- διαμορφώνεται ως εξής:
- Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 21,96 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 131 εκατ. ευρώ ή 0,6% έναντι του αναθεωρημένου στόχου, ο οποίος ορίστηκε στα 21,829 δισ. ευρώ. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 20,712 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 87 εκατ. ευρώ ή 0,4% έναντι του στόχου, που αναπροσαρμόστηκε στα 20,625 δισ. ευρώ.
- Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 2,229 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 76 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (2,152 δισ. ευρώ).
- Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,248 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 44 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, ο οποίος διαμορφώνεται πλέον στα 1,204 δισ. ευρώ.
- Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2018 ανήλθαν στα 24,278 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 800 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (25,078 δισ. ευρώ). Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 23,321 δισ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 122 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
- Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 956 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 679 εκατ. ευρώ. Ο στόχος παραμένει στο 1,635 δισ. ευρώ, ενώ και ο ετήσιος στόχος για τις δαπάνες του ΠΔΕ δεν έχει τροποποιηθεί και παραμένει στα 6,75 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 617 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 465 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 1,936 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2017.
Οι επιδόσεις του Ιουνίου
Τον Ιούνιο, τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 3,538 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 302 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3,413 δισ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 260 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 126 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 42 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων του Ιουνίου 2018 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 320 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 161 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου (481 εκατ. ευρώ). Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 5,042 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 139 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ oι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4,880 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 24 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 163 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 162 εκατ. ευρώ.
