Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Την ανάγκη να διατηρηθεί το «μομέντουμ» στην προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων επισημαίνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ενώ προχωρά σε μία σειρά συστάσεων στα μέτωπα της φορολογίας, της αγοράς εργασίας και της βελτίωσης του επιχειρηματικού- επενδυτικού περιβάλλοντος. Όπως προκύπτει μένουν ακόμη πολλά να γίνουν, με στόχο, όπως αναφέρεται στην έκθεση, μία βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, αλλά και τη «διαγενενεακή δικαιοσύνη».
Φορολογία: Διεύρυνση φορολογικής βάσης και απλοποίηση συστήματος
Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι το σημερινό σύστημα στηρίζεται σε μία υπερβολικά «στενή» φορολογική βάση και πολύ υψηλούς συντελεστές, υπενθυμίζοντας ότι τα φορολογικά βάρη για τη μέση ελληνική οικογένεια είναι από τα υψηλότερα στις χώρες- μέλη του. Σημειώνει δε με νόημα πως παρά τους πολύ υψηλούς φόρους, η είσπραξή τους παραμένει χαμηλή ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η διεύρυνση της φορολογικής βάσης είναι απολύτως αναγκαία για ένα φορολογικό σύστημα πιο δίκαιο και «φιλικό στην ανάπτυξη» διαμηνύει ο Οργανισμός, ενώ προσθέτει ότι το σημερινό σύνθετο σύστημα αποθαρρύνει τη συμμόρφωση, ενθαρρύνει την φοροαποφυγή και «τρώει» τα έσοδα του κράτους. Επικρίνει δε ορισμένες φοροαπαλλαγές, οι οποίες όπως σχολιάζει, «δεν έχουν κοινωνική λογική», όπως είναι αυτές για τα καζίνο και τα γραφεία στοιχημάτων. Αναγνωρίζει πάντως ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στην πάταξη της φοροδιαφυγής και τη βελτίωση των μηχανισμών εισπραξιμότητας.
Αγορά εργασίας: Κλαδικές διαπραγματεύσεις με ευελιξία
Οι ειδικοί του Οργανισμού επισημαίνουν ότι οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας έχουν ενισχύσει την απασχόληση, αλλά οι μισθοί και η παραγωγικότητα εξακολουθούν να είναι υπό πίεση. Το κλειδί βρίσκεται όπως επισημαίνει στην καλύτερη σύνδεση των ταλέντων με τις ανάγκες της αγοράς. «Οι δεξιότητες των εργαζομένων συχνά δεν αντιστοιχούν στις ανάγκες των θέσεων εργασίας, εγκλωβίζοντας τους εργαζόμενους σε θέσεις χαμηλών δεξιοτήτων και χαμηλών αμοιβών» σχολιάζει, ενώ προσθέσει /ότι η μακροχρόνια κρίση σε συνδυασμό με ένα αναποτελεσματικό σύστημα κοινωνικής προστασίας προκάλεσαν αύξηση της φτώχιας, ειδικά στις οικογένειες με παιδιά, τους νέους και τους ανέργους.
Όπως αναφέρει ο Οργανισμός η πλήρης εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, η ενίσχυση των οικογενειακών επιδομάτων και η παροχή γευμάτων στα σχολεία αποτελούν σημαντικά μέτρα για την προστασία των φτωχών νοικοκυριών, αλλά δεν αρκούν. Σύμφωνα με τον Οργανισμό είναι αναγκαία η παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις για προώθηση της καινοτομίας, που μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις, αλλά και για προγράμματα επανεκπαίδευσης και κατάρτισης των εργαζομένων.
Η έκθεση υπενθυμίζει τις μεταρρυθμίσεις, που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην αγορά εργασίας, και οι οποίες όπως αναφέρει έδωσαν περισσότερη ευελιξία στις επιχειρήσεις στον καθορισμό των μισθών και των εργασιακών συνθηκών. Αν και αυτές οδήγησαν σε μείωση του ποσοστού ανεργίας, όπως τονίζει, αυξάνεται συνεχώς το μερίδιο των θέσεων περιορισμένου χρόνου, που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει την αποκατάσταση του διαλόγου των κοινωνικών φορέων και των συλλογικών διαπραγματεύσεων σε κλαδικό επίπεδο, χωρίς αυτόματη επέκταση. Στις μικρότερες επιχειρήσεις, σημειώνει θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα να προσαρμογής των χαρακτηριστικών των συλλογικών συμβάσεων στις ανάγκες τους.
Επιχειρηματικό- επενδυτικό περιβάλλον
Στην έκθεση σημειώνεται ότι με βάση την κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη διευκόλυνση του επιχειρείν η Ελλάδα είναι στην τελευταία θέση ανάμεσα μεταξύ των κρατών-μελών του Οργανισμού. Επιπλέον επισημαίνεται ότι το ποσοστό των επιχειρήσεων- ζόμπι, αυτών δηλαδή που εμφανίζουν χαμηλές πιθανότητες βιωσιμότητας, υπερβαίνει το 25% και είναι το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σκιαγραφείται έτσι μία ζοφερή εικόνα για το επιχειρηματικό περιβάλλον, που απαιτεί δραστικά μέτρα.
Ο ΟΟΣΑ υπενθυμίζει ότι οι πραγματικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 60% από την ανώτατη τιμή τους πριν την κρίση και παραμένουν περιορισμένες λόγω αυστηρών χρηματοδοτικών όρων και διαρθρωτικών εμποδίων. «Η κυβέρνηση έχει βελτιώσει σημαντικές πτυχές του επενδυτικού κλίματος, όπως οι αγορές προϊόντων και το άνοιγμα επαγγελμάτων, αλλά χρειάζονται περισσότερες ενέργειες προκειμένου να αναθερμανθούν οι επενδύσεις» τονίζει. Ο νέος Αναπτυξιακός νόμος για την προσέλκυση Επενδύσεων και ο εν εξελίξει σχεδιασμός μιας Εθνικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη αποτελούν βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Απαιτείται, ωστόσο περαιτέρω απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου στις αγορές προϊόντων, η βελτίωση της ποιότητας του κανονιστικού πλαισίου και της διαφάνειας, η πάταξη της διαφθοράς και της άτυπης οικονομίας. Μόνο αν γίνουν τα παραπάνω θα βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον και θα τονωθεί η εμπιστοσύνη στην οικονομία. Άλλα επιμέρους βήματα είναι η ολοκλήρωση του κτηματολογίου,
Σημαντικός είναι ο ρόλος και των τραπεζών. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ η σταδιακή αλλά σταθερή μείωση των μη-εξυπηρετούμενων δανείων και η σταδιακή άρση των ελέγχων κεφαλαίου, διατηρώντας παράλληλα την χρηματοπιστωτική σταθερότητα, θα βελτιώσουν περαιτέρω τις χρηματοδοτικές συνθήκες και την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία.
