Δίχτυ προστασίας για τους καταναλωτές προσπαθεί να απλώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, στον απόηχο, του σκανδάλου με την παραποίηση των στοιχείων στις εκομπές ρύπων των αυτοκινήτων. To diesel-gate, όπως έμεινε γνωστό, έχει κινητοποιήσει εδώ καιρό τις αρμόδιες αρχές στις Βρυξέλλες, οι οποίες θέλουν να διασφαλίσουν με το νέο σχέδιο, που παρουσίασαν σήμερα, ότι οι καταναλωτές θα έχουν τη δυνατότητα να θωρακίσουν νομικά τα δικαιώματά τους. Ήδη υπάρχουν αντιδράσεις εκ μέρους επιχειρηματικών λόμπι, ενώ μένει να φανεί ποια θα είναι η στάση των κρατών-μελών, που θα κληθούν να δώσουν το πράσινο φως στην πρόταση της Κομισιόν.
Το βασικό πρόβλημα στην Ευρώπη ήταν η αδυναμία ομαδικών αγωγών, με τις οποίες οι καταναλωτές θα μπορούσαν να ζητήσουν αποζημιώσεις από τη Volkswagen και άλλες εταιρείες, όπως έγινε στις ΗΠΑ. Το νέο σχέδιο της Κομισιόν δεν δίνει με τη δυνατότητα στα δικηγορικά γραφεία να καταθέτουν ομαδικές αγωγικές, αλλά προσφέρει στις καταναλωτικές οργανώσεις τη δυνατότητα για συλλογική νομική δράση εκ μέρους των καταναλωτών και θεσπίζει ισχυρότερες εξουσίες επιβολής κυρώσεων για τις αρχές προστασίας του καταναλωτή των κρατών μελών. Προβλέπει δε μέγιστο πρόστιμο, που θα αντιστοιχεί στο 4% του ετήσιου κύκλου εργασιών της εταιρείας, αλλά και τη δυνατότητα των κρατών-μελών να ορίζουν ακόμη υψηλότερα πρόστιμα σε εθνικό επίπεδο.
«Στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, όπου οι μεγάλες εταιρίες διαθέτουν τεράστιο πλεονέκτημα έναντι των μεμονωμένων καταναλωτών, οφείλουμε να εξισορροπήσουμε την κατάσταση» σχολίασε η Επίτροπος για θέματα Δικαιοσύνη, Βέρα Γιούροβα και διεμήνυσε: «Οι αρχές προστασίας των καταναλωτών θα έχουν τη δυνατότητα να τιμωρούν τους παραβάτες. Η απάτη δεν θα είναι πλέον φθηνή υπόθεση».
Εκπρόσωποι των επιχειρηματικών λόμπι σχολίαζαν ότι το νέο πλαίσιο, εφόσον εγκριθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε «τσουνάμι» αγωγών και υποστηρίζουν ότι ήδη οι κανόνες προστασίας των καταναλωτών στην Ε.Ε. είναι εκ των αυστηρότερων στον κόσμο. «Η πρόταση της Επιτροπής είναι λύση σε αναζήτηση προβλήματος» σχολίασε δηκτικά η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων, Business Europe. Κληθείσα να σχολιάσει την αντίδραση η κ. Γιούροβα έκανε λόγο για «αναμενόμενη» στάση, ενώ δεν απέλκεισε το ενδεχόμενο να υπάρξουν αντιδράσεις και από τα ίδια τα κράτη-μέλη.
Αναλυτικά, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής η πρόταση περιέχει τα εξής στοιχεία:
1. Ενίσχυση των δικαιωμάτων των καταναλωτών στο διαδίκτυο, με περισσότερη διαφάνεια σχετικά με τα αποτελέσματα αναζήτησης σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες και τις ηλεκτρονικές αγορές.
2. Παροχή στους καταναλωτές των εργαλείων για την επιβολή των δικαιωμάτων τους σε αποζημίωση: Στο πλαίσιο του νέου συμβολαίου για τους καταναλωτές, θα είναι δυνατό ένας ειδικευμένος φορέας, όπως μια οργάνωση καταναλωτών, να ζητήσει αποκατάσταση (αποζημίωση, αντικατάσταση ή επισκευή) για λογαριασμό μιας ομάδας καταναλωτών.
3. Εισαγωγή αποτελεσματικών κυρώσεων για παραβιάσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών. Με την πρόταση, οι εθνικές αρχές καταναλωτών θα έχουν την εξουσία να επιβάλλουν αποτελεσματικές κυρώσεις με συντονισμένο τρόπο.
4. Αντιμετώπιση των διπλών «στάνταρ» ποιότητας στα καταναλωτικά προϊόντα. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Κομισιόν από το Σεπτέμβριο του 2017, η νέα συμφωνία για τους καταναλωτές θα επικαιροποιήσει την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, οι εθνικές αρχές να αντιμετωπίζουν παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές.
5. Το νέο συμβόλαιο θα εξαλείψει την περιττή επιβάρυνση των επιχειρήσεων, μεταξύ άλλων με την άρση της υποχρέωσης των εταιρειών όσον αφορά το δικαίωμα του καταναλωτή να επιστρέφει προϊόντα. Για παράδειγμα, οι καταναλωτές δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να επιστρέφουν προϊόντα που έχουν ήδη χρησιμοποιήσει εκτενώς και οι έμποροι δεν θα πρέπει πλέον να αποζημιώνουν τους καταναλωτές πριν λάβουν πραγματικά τα επιστρεφόμενα αγαθά.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ
