Από την έντυπη έκδοση
Των Έφης Τριήρη και Νατάσας Στασινού
Έπειτα από έναν χρόνο αλλεπάλληλων προειδοποιήσεων, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε τελικά χθες την επιβολή υψηλών δασμών σε εισαγόμενα φωτοβολταϊκά πάνελ και εισαγόμενα πλυντήρια, κάνοντας το πρώτο μεγάλο βήμα να πολεμήσει το παγκόσμιο πεδίο δράσης, το οποίο -όπως ισχυρίζεται- τα έχει βάλει με τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Η απόφαση αυτή λαμβάνει χώρα εν όψει της ομιλίας του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, όπου και αναμένεται να υπεραμυνθεί του δόγματος «Πρώτα η Αμερική».
Είναι μία απόφαση που ευνοεί κυρίως την αμερικανική Whirlpool και θεωρείται πλήγμα για τον κλάδο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, ενώ θεωρείται το πρώτο από μια σειρά δυνητικών αντίστοιχων μέτρων.
Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ είχε ήδη αποφανθεί ότι τα δύο εισαγόμενα είδη προκαλούν «σοβαρή ζημία σε εγχώριες κατασκευάστριες» ανταγωνιστικών προϊόντων, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο επικεφαλής κυβερνητικός αξιωματούχος των ΗΠΑ αρμόδιος για το διεθνές εμπόριο Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ.
Οι δασμοί στα πλυντήρια ξεπερνούν ακόμη και τις σκληρότερες προτάσεις της επιτροπής, παρότι οι δασμοί στα φωτοβολταϊκά είναι χαμηλότεροι απ’ αυτούς που ήθελαν κάποιες αμερικανικές βιομηχανίες. Οι δασμοί έχουν στόχο να βοηθήσουν τις εγχώριες βιομηχανίες, αλλά προκάλεσαν διαμαρτυρίες για τη δυνητική αύξηση του κόστους της εγκατάστασης νέων πλυντηρίων και φωτοβολταϊκών.
Η κυβέρνηση Τραμπ θα επιβάλει δασμό 20% στα πρώτα 1.200.000 μεγάλα πλυντήρια και δασμό 50% σε όλα τα εισαγόμενα πλυντήρια πέραν αυτού του αριθμού. Οι δασμοί θα μειωθούν στο 16% και στο 40% αντίστοιχα μόνο έπειτα από τρία χρόνια.
Η κίνηση πλήττει τη Samsung, η οποία πρόσφατα άρχισε να κατασκευάζει πλυντήρια στη Νότια Καρολίνα, αλλά και την LG, η οποία έθεσε σε λειτουργία εργοστάσιο στο Τενεσί για την κατασκευή πλυντηρίων. Και οι δύο νοτιοκορεατικές εταιρείες διαμαρτυρήθηκαν, με την πρώτη να κάνει λόγο για έναν «φόρο σε κάθε καταναλωτή που θέλει ένα πλυντήριο», καθώς «όλοι θα πληρώνουν περισσότερα έχοντας λιγότερες επιλογές», και την LG να προειδοποιεί ότι θα πληγεί η απασχόληση στο νέο της εργοστάσιο και η παραγωγή της.
Η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας έκανε σαφές ότι θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) για την απόφαση, την οποία χαρακτήρισε «καταχρηστική» και «λυπηρή». Η Κίνα, η μεγαλύτερη κατασκευάστρια ηλιακών πάνελ στον κόσμο, ανακοίνωσε ότι η κίνηση αυτή αποτελεί «υπερβολική αντίδραση» και δεσμεύτηκε να εργαστεί με άλλες χώρες-μέλη του ΠΟΕ για να υπερασπιστεί τα νόμιμα συμφέροντά της.
Οι δασμοί στα φωτοβολταϊκά αναμένεται να πλήξουν τον κλάδο της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές την ώρα που γινόταν ανταγωνιστικός με άλλους τομείς, όπως αυτός του άνθρακα και του λιγνίτη, που ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευτεί να προστατέψει.
Ειδικοί σε θέματα ενέργειας εκτιμούν ότι οι δασμοί στα φωτοβολταϊκά θα μειώσουν τις νέες εγκαταστάσεις κατά 10% ως 15% στα επόμενα πέντε χρόνια, κάνοντας λόγο για σημαντική, αλλά όχι «καταστροφική», επίπτωση του μέτρου στην αγορά.
Ορισμένες εγχώριες κατασκευάστριες φωτοβολταϊκών ζητούσαν δασμό 50% στα κινεζικά πάνελ, τον υψηλότερο επιτρεπόμενο βάσει του νόμου. Οι τιμές των πάνελ έχουν μειωθεί πάνω από 30% από τις αρχές του 2016, κυρίως εξαιτίας των εισαγωγών φθηνών κινεζικών τέτοιων προϊόντων. Η ένωση των εταιρειών του κλάδου της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές όμως είχε ταχθεί κατηγορηματικά εναντίον της επιβολής των δασμών.
Σημειώνεται ότι τους πρώτους 11 μήνες του 2017, η αξία των εξαγωγών κινεζικών ηλιακών πάνελ αυξήθηκε κατά 1,4% στα 13,11 δισ. δολάρια, χάρη στην ολοένα και μεγαλύτερη αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αναδυόμενες χώρες, όπως Ινδία, Βραζιλία και Μεξικό.
