Από την έντυπη έκδοση
Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]
Τη σταθεροποίηση της εγχώριας αγοράς υγρών καυσίμων μέσα στην τελευταία διετία, στα χαμηλά ωστόσο επίπεδα που διαμόρφωσαν τα ισχυρά αρνητικά πρόσημα τα οποία καταγράφονταν ετησίως από την έναρξη της κρίσης, πιστοποιούν τα στοιχεία για τα επίπεδα της κατανάλωσης μέσα στο 2017.
Τυπικά πάντως, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, η περσινή χρονιά «έκλεισε» συρρικνωμένη κατά 1,5% για το σύνολο των προϊόντων (βενζίνες, ντίζελ κίνησης, πετρέλαιο θέρμανσης) σε σχέση με το 2016.
Ωστόσο, όπως προσθέτουν, το ποσοστό αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική ετήσια μεταβολή της ζήτησης, καθώς διαμορφώθηκε σε μεγάλο βαθμό από την κατακόρυφη «βουτιά» που καταγράφηκε τον φετινό Νοέμβριο-Δεκέμβριο, σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2016.
Μία βουτιά που όμως οφείλεται στην αποθεματοποίηση μεγάλων ποσοτήτων καυσίμων το τελευταίο δίμηνο του 2016, και επομένως στις «αφύσικα» υψηλές πωλήσεις που σημειώθηκαν τότε, εν όψει της επιβολής των αυξημένων φόρων.
Μάλιστα, όπως εκτιμούν οι ίδιοι παράγοντες, αν δεν μεσολαβούσε η αποθεματοποίηση, τότε το 2017 θα έκλεινε με οριακή άνοδο, της τάξης του 1%. Σε κάθε περίπτωση, η καταγραφόμενη πτώση κατά 1,5% των υγρών καυσίμων προέκυψε από το -3,4% που σημειώθηκε στις πωλήσεις βενζίνης και το -2,3% στην κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης.
Θετικό πρόσιμο
Ενδιαφέρον είναι εντούτοις πως, παρά τη στρέβλωση που προκαλεί η κίνηση της αγοράς το διάστημα Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2016, το ντίζελ κίνησης κατάφερε να κινηθεί σε θετικό πρόσημο, «κλείνοντας» το 2017 με οριακή αύξηση +0,5%. Εξάλλου, σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, ίσως το μόνο αξιόπιστο συμπέρασμα που μπορεί να εξαχθεί από τα περσινά στοιχεία είναι πως παρατηρείται μία τάση αλλαγής στο είδος του καυσίμου από τους Έλληνες οδηγούς, «εγκαταλείποντας» τη βενζίνη.
Μία επιπλέον απόδειξη για την παραμορφωτική εικόνα που προκάλεσε η αποθεματοποίηση του 2016 είναι πως από τον Ιανουάριο έως και τον Οκτώβριο του 2017, η αγορά κινήθηκε σε θετικά πρόσημα, καταγράφοντας άνοδο 0,7%. Μάλιστα, ειδικά το πετρέλαιο θέρμανσης συνέχισε να κινείται αυξητικά έως και τον Νοέμβριο, αγγίζοντας το +9%.
Παρ’ όλα αυτά, η κατακόρυφη πτώση που παρατηρήθηκε τον επόμενο μήνα, συγκριτικά με τις πολύ υψηλές ποσότητες που εν πολλοίς λόγω της αποθεματοποίησης πωλήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2016, συμπαρέσυρε όλο το 2017 σε αρνητικό πρόσημο.
Ενδεικτικό είναι η «βουτιά» του περασμένου Δεκεμβρίου, σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2016, άγγιξε το -6% για τις βενζίνες, το -7,5% για το ντίζελ κίνησης και το -30% για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Από το 2009
Υπενθυμίζεται πως η οικονομική κρίση δημιούργησε βαθιές «πληγές» στον κλάδο εμπορίας πετρελαιοειδών, καθώς από το 2009 έως το 2013 οι καταναλώσεις βρέθηκαν σε ελεύθερη πτώση, με τους όγκους πωλήσεων των τριών βασικών καυσίμων να καταγράφουν στο σύνολο τους απώλειες 41%.
Το 2014 καταγράφηκε οριακή αύξηση, την οποία διαδέχτηκε μία αρκετά ισχυρή ανάκαμψη το 2015, της τάξης του 6%, που ωστόσο δεν έδωσε ανάλογη ώθηση και στην επόμενη χρονιά.
Έτσι, ακόμη και η ισχνή άνοδος που «κρύβεται» πίσω από τα στοιχεία του 2016, χρονιά στην οποία ήταν έτσι κι αλλιώς δεδομένο πως η κατανάλωση θα «ψαλιδιζόταν» από την αύξηση των φόρων, δημιουργεί αρνητικό προηγούμενο στις προοπτικές ανάκτησης ενός μέρους του χαμένου εδάφους.
