Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Χρηματοδοτικό κενό 12-13 δισ. ευρώ ετησίως θα προκαλέσει στον κοινοτικό προϋπολογισμό, μετά το 2020, η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., ενώ οι νέες προκλήσεις της Ευρώπης σε σχέση με την εσωτερική ασφάλεια (εσωτερική και εξωτερική) μεγαλώνουν την «τρύπα», δυσκολεύοντας τη διαπραγμάτευση για τον καθορισμό του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ).
Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εμφανίζεται αντίθετος σε ένα ενδεχόμενο δραστικό «κούρεμα» των κοινοτικών δαπανών για τη συνοχή (45 δισ. ευρώ ετησίως) και για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (55 δισ. ευρώ), ωστόσο όλα δείχνουν ότι οι περικοπές είναι αναπόφευκτες, το ζητούμενο έχει να κάνει με το μέγεθος.
Τα παραπάνω προκύπτουν από τη χθεσινή διάσκεψη στις Βρυξέλλες για το ΠΔΠ μετά το 2020, η οποία πραγματοποιήθηκε εν όψει των επίσημων συζητήσεων που ξεκινούν για τον καθορισμό του προϋπολογισμού της περιόδου μετά το 2021. Το αν θα καθοριστούν οι δαπάνες για πέντε ή επτά χρόνια, αυτό είναι ανοικτό και θα κριθεί στη διαπραγμάτευση.
Αναφορικά με τη διαδικασία, στις 23 Φεβρουαρίου θα πραγματοποιηθεί μια πρώτη πολιτική συζήτηση για τις προτεραιότητες του νέου ΠΔΠ, ενώ τον Μάιο η Κομισιόν θα υποβάλει λεπτομερείς προτάσεις, αφού προηγουμένως καταγράψει τις θέσεις όλων των χωρών.
Στην ομιλία του ο κ. Γιούνκερ αναφέρθηκε αρχικά στη διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθηθεί, τονίζοντας ότι πρώτα θα πρέπει να συζητήσουμε για τις πολιτικές που θα ακολουθήσουμε και τις προτεραιότητες και μετά το θέμα της χρηματοδότησης.
Στο πλαίσιο αυτό, πέρα από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου που έχει καθαρή συνεισφορά στον προϋπολογισμό, που σημαίνει ότι αφήνει κενό χρηματοδότησης, η προώθηση νέων πολιτικών σε σχέση με το προσφυγικό, την ασφάλεια και την αμυντική πολιτική μεγαλώνει ακόμη περισσότερο τις δαπάνες.
Σχετικά με τις λύσεις, ο κ. Γιούνκερ μίλησε για έναν εξορθολογισμό των δαπανών, ο οποίος προφανώς και θα επιφέρει μειώσεις, ωστόσο διευκρίνισε ότι είναι αντίθετος με σημαντικές περικοπές στον τομέα της συνοχής γιατί προτεραιότητα της Ε.Ε. είναι ο περιορισμός των ανισοτήτων μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών και όχι η διεύρυνσή τους. Τάχθηκε επίσης κατά ενός μεγάλου «κουρέματος» στις γεωργικές δαπάνες, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η Ευρώπη θα πρέπει να διατηρήσει πάση θυσία το σημερινό επίπεδο διατροφικής αυτάρκειας, διαφορετικά, όπως είπε, η εξάρτηση από άλλες ηπείρους δεν θα είναι πολύ μεγάλη.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν δεν αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα ποσά, είπε ωστόσο ότι θα πρέπει ο νέος προϋπολογισμός να φτάνει περίπου στο 1% του κοινοτικού ΑΕΠ. Τόνισε επίσης ότι θα πρέπει να υπάρξει συνολική απόφαση για το ΠΔΠ το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο του 2019, ώστε στη συνέχεια να υπάρξει ο χρόνος προετοιμασίας των κοινοτικών πολιτικών και αποφυγής ενός κενού στις χρηματοδοτήσεις.
Από την πλευρά του, ο Γερμανός επίτροπος για θέματα Προϋπολογισμού, αφού ανέφερε ότι η Ε.Ε. θα χάσει με την αποχώρηση των Βρετανών 12-13 δισ. ευρώ ετήσιας καθαρής συνεισφοράς στον προϋπολογισμό, αναγνώρισε ότι θα πρέπει να γίνουν συμβιβασμοί από όλες τις πλευρές, δηλαδή και αυτούς που πληρώνουν και εκείνους που επωφελούνται περισσότερο. Ο ίδιος τάχθηκε κατά των περικοπών σε συγκεκριμένα προγράμματα, όπως το Έρασμος για την κινητικότητα των φοιτητών και Horizon 2020 για την έρευνα και καινοτομία, ενώ προέβλεψε ότι θα επέλθουν περικοπές τόσο στη συνοχή όσο και στην ΚΑΠ. Κι αυτό το απέδωσε τόσο στο Brexit όσο και στις πρόσθετες δαπάνες για την ασφάλεια, το προσφυγικό και την άμυνα.
Ο κ. Έτινγκερ εκτίμησε ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα για ξεχωριστό προϋπολογισμό της Ευρωζώνης, κινούμενος προφανώς στη γραμμή Γιούνκερ για μια γραμμή προϋπολογισμού εντός του υφιστάμενου και όχι ξεχωριστού.
Πάντως, έκανε έκκληση στους συμπατριώτες του, κυρίως τους Χριστιανοκοινωνιστές εταίρους της Άγκελα Μέρκελ, ζητώντας να επιδείξουν ευελιξία στη διαπραγμάτευση, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να βλέπουν τα πράγματα με λογιστική προσέγγιση.
Καταλήγοντας είπε ότι η Ε.Ε. χρειάζεται ένα ποσό ίσο με το 1,1% του κοινοτικού ΑΕΠ, χρήματα που μπορούν να βρεθούν αν υπάρξει η απαραίτητη πολιτική βούληση.
Είναι προφανές ότι για τη χώρα μας το θέμα των ιδίων πόρων και κατ’ επέκταση οι αλλαγές στην ΚΑΠ και στην πολιτική συνοχής είναι ζωτικής σημασίας. Η Ελλάδα επωφελείται περισσότερο από κάθε άλλο κράτος-μέλος και από τις δύο παραπάνω κοινοτικές πολιτικές.
Οι χρηματοδοτήσεις για την περίοδο 2014-2020 φτάνουν τα 35 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, εκ των οποίων 20 δισ. ευρώ από τα διαρθρωτικά ταμεία και 15 δισ. ευρώ από το Γεωργικό Ταμείο (εισοδηματικές ενισχύσεις γεωργών, προγράμματα).
