Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ο Νότος της Ευρωζώνης, λειτουργώντας με μια πρωτοφανή σύμπνοια, κατάφερε χθες να εκλέξει τον πρώτο μη βόρειο πρόεδρο του Εurogroup, τον υπουργό Οικονομικών της Πορτογαλίας Μάριο Σεντένο, ο οποίος θα αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του στις 13 Ιανουαρίου και για τα επόμενα 2,5 χρόνια.
Ο κ. Σεντένο εξελέγη σχετικά εύκολα γιατί είχε τη στήριξη των έξι χωρών του Νότου (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Κύπρος, Μάλτα), ενώ τις τελευταίες μέρες είχαν αποφασίσει να τον στηρίξουν η Γερμανία και η Ολλανδία.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μετά την πρώτη ψηφοφορία αποχώρησαν οι δύο από τους τέσσερις υποψήφιους, ο Σλοβάκος Πέτερ Κάζιμιρ και η Λετονή Ντάνα Ράιζνιτσε-Οζόλα. Στον δεύτερο γύρο ο κ. Σεντένο επικράτησε εύκολα του Λουξεμβούργιου υποψήφιου Πιερ Γκραμένια.
«Είναι τιμή για μένα που θα είμαι ο επόμενος πρόεδρος του Εurogroup» ήταν τα πρώτα λόγια του κ. Σεντένο, ο οποίος υποσχέθηκε πως μέλημά του θα είναι πάντα η αναζήτηση σύνθεσης και συναίνεσης στη λήψη των αποφάσεων. «Θα προσπαθήσω να συνδυάσω όλες τις ιδέες με στόχο την ανάπτυξη και ευημερία της Ευρωζώνης», πρόσθεσε, ενώ αναφέρθηκε και στη δουλειά που τον περιμένει, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης που ξεκίνησε για την εμβάθυνση της Ευρωζώνης. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε στις προτάσεις που έχουν καταθέσει ο πρόεδροι Γιούνκερ (Κομισιόν) και Τουσκ (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο), καθώς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Την εκλογή του Πορτογάλου υπουργού χαιρέτισε για λογαριασμό της Κομισιόν ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, σύμφωνα με τον οποίο οι μεγάλες προτεραιότητες του νέου προέδρου θα πρέπει να είναι η ολοκλήρωση της εμβάθυνσης της Ευρωζώνης, η προετοιμασία της εξόδου της Ελλάδας από το πρόγραμμα και η λειτουργία του Εurogroup με διαφάνεια και λογοδοσία ενώπιον της Ευρωβουλής. Φαίνεται ότι στην επικράτηση του αριστερής προέλευσης Μάριο Σεντένο έπαιξε σημαντικό ρόλο, εκτός από τη στήριξη των χωρών του Νότου, το γεγονός ότι στα τρία βασικά θεσμικά όργανα της Ε.Ε. προεδρεύουν σήμερα κεντροδεξιοί πολιτικοί, όπως ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ (Κομισιόν), ο Ντόναλντ Τουσκ (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) και ο Αντόνιο Ταγιάνι (Ευρωβουλή). Έπαιξε επίσης ρόλο το γεγονός ότι τον στήριξε η καγκελάριος Μέρκελ, προφανώς κάνοντας ένα πολιτικό άνοιγμα στους σοσιαλδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς.
Άλλο στοιχείο που λειτούργησε θετικά έχει να κάνει με τη χώρα του, η οποία γνώρισε μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις, πέρασε ένα σκληρό μνημόνιο, έκανε δραστικές, αλλά και επώδυνες μεταρρυθμίσεις και σήμερα κατατάσσεται μεταξύ των χωρών με τις καλύτερες επιδόσεις σε ανάπτυξη, δημοσιονομικά και απασχόληση. Ο νέος πρόεδρος, που είναι υπουργός στην Πορτογαλία από το 2015, πιστώνεται σε σημαντικό βαθμό τις καλές επιδόσεις της οικονομίας.
Από εκεί και πέρα, ο κ. Σεντένο αναλαμβάνει τα καθήκοντά του σε μια πολύ καλύτερη εποχή σε σχέση με τον προκάτοχό του Γερούν Ντέισελμπλουμ και επιπλέον φαίνεται ότι έχει ωριμάσει η σκέψη για αλλαγές στην Ευρωζώνη, που θα την καταστήσουν πιο δημοκρατική και πιο αλληλέγγυα μεταξύ των χωρών-μελών της. Η δημοσιονομική πειθαρχία θα παραμείνει προτεραιότητα, αλλά αυτή τη φορά όχι η μοναδική προτεραιότητα.
Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει πως το έργο του νέου προέδρου θα είναι εύκολο, αντίθετα θα χρειαστεί να κρατήσει τις ισορροπίες μεταξύ του σκληρού δημοσιονομικά βορρά και του πιο χαλαρού νότου. Πολιτική εμπειρία μεγάλη δεν έχει, ωστόσο είναι χαμηλών τόνων πολιτικός, κάτι που αναμένεται να τον βοηθήσει στη συνέχεια.
Για την Ελλάδα η χθεσινή εξέλιξη είναι θετική γιατί ο Πορτογάλος πρόεδρος γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει μνημόνιο, και κυρίως τι σημαίνει προετοιμασία για την ομαλή έξοδο απ’ αυτό. Και τα δύο τα πέρασε ως πολιτικός και προφανώς θα κάνει ό,τι μπορεί ώστε να συμβεί το ίδιο και με την περίπτωση της χώρας μας.
Επίσης η κυβέρνηση της Πορτογαλίας βρίσκεται στον ίδιο πολιτικό χώρο με τον ΣΥΡΙΖΑ, οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών έχουν άριστες σχέσεις. Όλα αυτά είναι καλά, αλλά προφανώς ως υποβοηθητικοί παράγοντες, γιατί από την ελληνική κυβέρνηση θα εξαρτηθεί η πετυχημένη ή όχι έξοδος από το πρόγραμμα.
Πάντως, το βάπτισμα του πυρός ο κ. Σεντένο θα το πάρει με την Ελλάδα, αφού στην πρώτη συνεδρίαση που θα προεδρεύει, αυτή στις 22 Ιανουαρίου, αναμένεται να επικυρωθεί πολιτικά η τρίτη αξιολόγηση και να αποφασιστεί η εκταμίευση της δόσης.
Η εκλογή του νέου προέδρου σηματοδοτεί το τέλος εποχής του απερχόμενου Γερούν Ντέισελμπλουμ, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του, τον Ιανουάριο του 2013 και χειρίστηκε τις δύο δυσκολότερες κρίσεις που γνώρισε η Ευρωζώνη στην ιστορία της, την κυπριακή με τη χρεοκοπία του τραπεζικού τομέα και φυσικά την ελληνική.
Ο ίδιος αναγνώρισε ότι σε σχέση με την κυπριακή κρίση έγιναν και από την πλευρά του επικοινωνιακά λάθη (προφανώς με την πρώτη απόφαση για το κούρεμα όλων των καταθέσεων, που ανακλήθηκε στη συνέχεια), ενώ για την ελληνική κρίση είπε ότι βασική του προτεραιότητα ήταν να μείνει η χώρα στο ευρώ, αλλά και να μπει σε τροχιά ανάπτυξης.
Ο κ. Ντέισελμπλουμ επέδειξε καλά αντανακλαστικά κυρίως στην προετοιμασία της λήψης των αποφάσεων, δεν απέφυγε τα λάθη ή τις ατυχείς δηλώσεις, ωστόσο μπορεί να χαρακτηριστεί ως πετυχημένος, αν ληφθεί υπόψη η δραματική κατάσταση της Ευρωζώνης όταν ανέλαβε.
Πάντως, υποσχέθηκε ότι όλα όσα έζησε θα τα χρησιμοποιήσει αν αποφασίσει κάποτε να γράψει βιβλίο για όσα συνέβησαν στη διάρκεια της θητείας του στην Ευρωζώνη.
Η ατάκα του βιβλίου έδωσε στον επίτροπο Μοσκοβισί, που βρισκόταν δίπλα του, την ευκαιρία να αναφερθεί σε ένα άλλο βιβλίο, του Γιάνη Βαρουφάκη και τον αγγλικό του τίτλο «Adults in the Room», για να πει ότι το εν λόγω βιβλίο δεν ήταν για ενήλικες, όπως αναφέρει το τίτλος του, αλλά ένα παραμύθι για μικρά παιδιά. Κάποιος θα πρέπει να γράψει την αληθινή ιστορία (της εποχής εκείνης), χωρίς παράνοιες και παραμύθια, κατέληξε ο κ. Μοσκοβισί.
