Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Σε διαφορά…. φάσης, όσον αφορά την αντιδικία της Ελληνικής Δημοκρατίας με τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά, βρίσκονται τα υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας.
Στο «εσωτερικό μέτωπο» το υπουργείο Οικονομίας, που έχει αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων στην κόντρα με τα ναυπηγεία, υποστηρίζει την αίτηση που κατατέθηκε προς το Πρωτοδικείο προκειμένου να υπαχθεί η εταιρεία σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης και να βγει σε διεθνή διαγωνισμό το ναυπηγείο σε δύο κομμάτια (στρατιωτικό και εμπορικό), ώστε να αλλάξει «μετοχικά χέρια» σε διάστημα 12 μηνών.
Στο εξωτερικό, όμως, οι νομικοί εκπρόσωποι δύο άλλων υπουργείων, του Οικονομικών και του Άμυνας, στο πλαίσιο της κόντρας που έχουν οι αντίδικοι (δημόσιο και ιδιώτης) και στη Διεθνή Διαιτησία, υποστηρίζουν ότι η ανάκτηση θα αφορά μόνο το πολιτικό (civil) κομμάτι των ναυπηγείων. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι διαιτητές προκειμένου να αιτιολογήσουν την απόφασή τους να απορρίψουν τα ασφαλιστικά μέτρα που έχει καταθέσει η Privinvest (μεγαλομέτοχος των ναυπηγείων) κατά του ελληνικού Δημοσίου.
Η Privinvest ζητούσε από τη διαιτησία να απαγορέψει στο ελληνικό Δημόσιο, ακόμη και υπό την «απειλή» πολύ υψηλού ημερήσιου προστίμου, να προχωρήσει σε αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ναυπηγείων για όσο διάστημα είναι υπό συζήτηση η υπόθεση των διεκδικήσεων ανάμεσα στα δύο μέρη, στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο.
Η διαιτησία υποστήριξε ότι δεν μπορεί να κρίνει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ανακτήσεις. Ωστόσο, τόνισε ότι η ελληνική πλευρά δεσμεύτηκε ότι θα ικανοποιήσει τα ζητήματα της ανάκτησης που επιτάσσει η Ε.Ε. μέσω πώλησης του πολιτικού μέρους των ναυπηγείων, ενώ δεσμεύτηκε επίσης (η ελληνική πλευρά) ότι δεν θα κρατικοποιήσει ή θα πάρει τον πλήρη έλεγχο ολόκληρης της μονάδας.
Σημειώνεται ότι αυτή την περίοδο η διαιτησία εξετάζει τις απαιτήσεις του ελληνικού Δημοσίου κατά των ΕΝΑΕ και των μετόχων της εταιρείας, η οποία έχει δικαίωμα να προχωρήσει και σε counter claim. Πρόσφατα δημοσίευσε την απόφασή της για τις απαιτήσεις που διεκδικούσε η πλευρά των ΕΝΑΕ κατά του ελληνικού Δημοσίου. Με την απόφαση αυτή τα ΕΝΑΕ φαίνεται ότι κερδίζουν αποζημίωση από την Ελλάδα ύψους 200 εκατ. ευρώ, αλλά και το δικαίωμα να ξεκινήσουν συζητήσεις για την κατασκευή δύο ακόμα υποβρυχίων για το Πολεμικό Ναυτικό συνολικού κόστους περίπου 800 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομίας υποστηρίζει ότι θα ζητήσει την αναίρεση της απόφασης αυτής στα ελληνικά δικαστήρια (εφετείο), παρά το γεγονός ότι ο Άρειος Πάγος έχει απορρίψει πρόσφατα ανάλογη κίνηση με το σκεπτικό ότι η ελληνική δικαιοσύνη δεν έχει δικαιοδοσία να εκδικάσει τελεσίδικη απόφαση Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου.
Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομίας
Την προηγούμενη Παρασκευή έγινε η ακρόαση της αίτησης που έχει καταθέσει το υπουργείο Οικονομίας στο Πρωτοδικείο για να υπαχθούν εξ ολοκλήρου τα ΕΝΑΕ σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης. Μέχρι το τέλος της εβδομάδας τα δύο μέρη θα έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους και μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου θα έχει βγει η απόφαση.
Αν γίνει δεκτή η αίτηση το ναυπηγείο θα χωριστεί από τον εκκαθαριστή σε στρατιωτικό και εμπορικό (αυτό έχει ήδη γίνει από το ελληνικό Δημόσιο) και στη συνέχεια θα προχωρήσει σε διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρησή τους.
Όπως μάλιστα έχει υποστηρίξει η ελληνική πλευρά, η κίνηση αυτή γίνεται στο πλαίσιο των απαιτήσεων που έχει προβάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ανάκτηση από το ελληνικό κράτος των παράνομων επιδοτήσεων που είχαν δοθεί στα ναυπηγεία στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Για τον λόγο αυτό το 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε επιβάλει πρόστιμο 250 εκατ. ευρώ, που τώρα πλησιάζει τα 600 εκατ. ευρώ.
Στην αίτησή του το ελληνικό Δημόσιο, μαζί με την Τράπεζα Πειραιώς, υποστηρίζει ότι τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά δεν είναι πλέον βιώσιμα. Σημειώνει ότι έχουν υπέρογκες υποχρεώσεις, ελάχιστο ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων, δεν έχουν δημοσιεύσει για χρόνια ισολογισμούς και κατά συνέπεια πληρούνται όλοι οι όροι για να τεθούν σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης. Στην αίτηση του ελληνικού Δημοσίου περιέχεται έκθεση της Deloitte, η οποία επισημαίνει μεταξύ άλλων:
Η εταιρεία δεν έχει δημοσιεύσει οικονομικές καταστάσεις για τις χρήσεις που έληξαν μετά τις 30/9/2011. Από τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της ΕΝΑΕ για τη χρήση που έληξε στις 30/9/2011 προκύπτει ότι το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ήταν 121,1 εκατ. ευρώ και το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων 295,61 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την Deloitte, στις 31/3/2017 η αρνητική καθαρή θέση έφτανε πλέον στα 985,4 εκατ. ευρώ και θα έπρεπε να προβεί σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 1,108 δισ. ευρώ.
Τονίζεται επίσης ότι κατά την 31/3/2017 οι συνολικές υποχρεώσεις της ΕΝΑΕ ήταν 1,375 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, σε 247,75 εκατ. ευρώ υπολογίζεται το ανεκτέλεστο έργο προς το Πολεμικό Ναυτικό και σε 661,92 εκατ. ευρώ ανέρχονται οι κρατικές ενισχύσεις που πρέπει να επιστρέψει στο Δημόσιο, με βάση απόφαση της Ε.Ε. (567 εκατ. συν 95 εκατ. τόκοι). Επίσης, χρωστάει 24,3 εκατ. ευρώ στην Τράπεζα Πειραιώς και σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η αίτηση χρωστάει 175,4 εκατ. ευρώ στους εργαζομένους. Με βάση τα παραπάνω, αναφέρεται, οι αιτούντες πιστωτές εκπροσωπούν κατά την 31/3/2017 το 67,9% του συνόλου των απαιτήσεων της ΕΝΑΕ (και μετά την απόφαση της διαιτησίας ποσοστό 60%), που υπερβαίνει το προβλεπόμενο από τον νόμο 40% για την υποβολή αιτήματος.
Η εταιρεία
Τα ΕΝΑΕ υποστηρίζουν ότι η εταιρεία δεν βρίσκεται σε κατάσταση γενικής και μόνιμης αδυναμίας εκπλήρωσης ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων. Τονίζουν ότι ήδη τελεσίδικα τους έχουν επιδικασθεί 200 εκατ. ευρώ από το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, καθώς και ότι τους οφείλονται επιπλέον 247 εκατ. ευρώ, ενώ επισημαίνουν ότι η διαιτησία τα απαλλάσσει από την υποχρέωση καταβολής 320 εκατ. ευρώ προς τον ΟΣΕ. Σημειώνουν επίσης ότι είναι ενεργό το πρόγραμμα Ποσειδών για την κατασκευή δύο επιπλέον υποβρυχίων αξίας άνω των 800 εκατ. ευρώ. Αμφισβητούν το χρέος προς το ελληνικό Δημόσιο, αφού, όπως τονίζουν, από το 2008 που εκδόθηκε η απόφαση, τα ναυπηγεία την ακολουθούν πιστά. Τέλος, τονίζουν ότι η ανάκτηση που διατάσσει η Ευρωπαϊκή Ένωση αφορά αποκλειστικά τις μη στρατιωτικές δραστηριότητες.
Η θέση των ΕΝΑΕ
Σε σχέση με την απόφαση της διαιτησίας για τα ασφαλιστικά μέτρα, τα ΕΝΑΕ εξέδωσαν χθες αργά το απόγευμα ανακοίνωση με την οποία σημειώνουν: «Η εταιρεία σημειώνει ότι ενώ στο Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο η Ελληνική Δημοκρατία εκπροσωπούμενη από τους υπουργούς Οικονομικών & Άμυνας ανέλαβε επίσημα τις προαναφερθείσες δεσμεύσεις, με την αίτηση της υπαγωγής της ΕΝΑΕ σε καθεστώς “ειδικής διαχείρισης” προφανώς επιχειρεί να κατασχέσει, να ελέγξει και να εκκαθαρίσει την ΕΝΑΕ και τα περιουσιακά της στοιχεία - οδηγώντας την ΕΝΑΕ σε αναπόφευκτη πτώχευση. Για άλλη μια φορά η ΕΝΑΕ δηλώνει ότι θα αγωνιστεί αποφασιστικά για την ακεραιότητα της οντότητας και των περιουσιακών της στοιχείων και για το μέλλον των εργαζομένων της με όλα τα διαθέσιμα νομικά μέσα σε διεθνή και ελληνικά δικαστήρια κατά των καταφανώς κακής πίστης πράξεων της Ελληνικής Δημοκρατίας».