Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Με οριακή αύξηση των εσόδων από υπηρεσίες εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί για τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας το 2017. Εφόσον η εκτίμηση αυτή επιβεβαιωθεί, θα είναι η πρώτη φορά από το 2008 που το πρόσημο στα έσοδα της κινητής τηλεφωνίας γίνεται θετικό.
Η παραπάνω εκτίμηση αποτελεί τμήμα της νέας μελέτης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ), με τίτλο «Οι Κινητές Επικοινωνίες και η Κινητή Ευρυζωνικότητα ως μοχλοί οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης», η οποία εκπονήθηκε για λογαριασμό της Ένωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ) και η οποία καταλήγει στο γενικό συμπέρασμα ότι η επιπρόσθετη συνεισφορά του κλάδου κινητών επικοινωνιών στο ΑΕΠ της χώρας, εφόσον υλοποιηθούν από την Πολιτεία οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, μπορεί να είναι 2,05% ή 3,06 δισ. ευρώ. Το 2016 η συνεισφορά των κινητών επικοινωνιών στο ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 1,6% ή σε 2,82 δισ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την εκτίμηση του διεθνούς οίκου Merrill Lynch, την οποία επικαλείται και η μελέτη του ΟΠΑ, η αύξηση των εσόδων από υπηρεσίες φέτος θα είναι της τάξεως του 1,4%.
Το 2016 τα έσοδα από υπηρεσίες των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας έφτασαν το 1,835 δισ., περιορισμένα κατά 1,3% από το 2015. Από την αρχή της οικονομικής κρίσης το 2008 έως το 2016 η σωρευτική πτώση που καταγράφηκε είναι 57%. Η οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη μείωση των τιμών -στροφή σε οικονομικότερα πακέτα προς τους καταναλωτές- αποτελούν τις κύριες αιτίες.
Σύμφωνα πάντα με την προαναφερόμενη μελέτη, την περίοδο 2012 - 2016 το κόστος του μέσου πακέτου κινητής μειώθηκε σωρευτικά κατά 37%. Το 2016 η πτώση των τιμών διαμορφώθηκε στο 3,4%.
Τα κέρδη προ φόρων (EBITDA) διαμορφώθηκαν το 2016 στα 691 εκατ., μειωμένα κατά 2,7% από το 2015. Από το υψηλότερο σημείο το 2008 έως το 2016 η σωρευτική μείωση ανέρχεται σε 60%.
Τα λεπτά ομιλίας παρουσιάζουν σταθερότητα τα τελευταία χρόνια (μειώθηκαν 5,5% πέρυσι), ενώ τα μηνύματα (SMS/MMS) παρουσιάζουν σημαντική κάμψη (πάνω από 30%), καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε διαδικτυακές εφαρμογές μηνυμάτων. Οι πτώσεις αυτές αντισταθμίζονται από την αύξηση στη χρήση δεδομένων, η οποία ξεπερνά το 58%. Συνολικά οι υπηρεσίες φωνής παραμένουν η κυρίαρχη πηγή εσόδων (67%), με τα δεδομένα να ακολουθούν με 14,3% και να είναι η μόνη πηγή εσόδων με αύξηση το 2016 (5,2%). Παρά τις μεγάλες αυξήσεις, η χρήση δεδομένων παραμένει πολύ χαμηλή στην Ελλάδα, η οποία βρίσκεται μόλις στο 14% του μέσου όρου χρήσης στις χώρες του ΟΟΣΑ (0,4 Gb έναντι 2,88 Gb κατά κεφαλή ανά μήνα).
Το 2016 οι επενδύσεις ξεπέρασαν τα 351 εκατ., ποσό που αντιστοιχεί στο 19,7% των συνολικών εσόδων των εταιρειών και το 50% του EBITDA, αγγίζοντας το υψηλότερα επίπεδα από την αρχή της οικονομικής κρίσης.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΠΑ, η γραφειοκρατία είναι το κύριο εμπόδιο για τις επενδύσεις των εταιρειών κινητών επικοινωνιών και την ταχεία επέκταση των δικτύων.
Σε αντίθεση με την ελληνική οικονομία συνολικά, οι κινητές επικοινωνίες έχουν εμφανίσει υψηλή αύξηση της παραγωγικότητας, τόσο ως προς το κεφάλαιο όσο και ως προς την εργασία που χρησιμοποιούνται. Η ολική παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής έχει αυξηθεί κατά 122,7%, με μέσο ετήσιο ρυθμό 14,3% από το 2010 έως το 2016.
Όμως, οι παραπάνω θετικές επιδράσεις περιορίζονται σημαντικά από την υπερφορολόγηση του κλάδου.
Η συνολική φορολογική επιβάρυνση στην κινητή τηλεφωνία ανέρχεται στο 39% (49% για λογαριασμούς άνω των 150 ευρώ), στη σταθερή τηλεφωνία στο 30% και στη συνδρομητική τηλεόραση στο 36%. Οι επιδόσεις αυτές καθιστούν την Ελλάδα αρνητικό πρωταγωνιστή φορολόγησης των επικοινωνιών σε παγκόσμιο επίπεδο, αποδυναμώνουν την ανταγωνιστικότητα του κλάδου και περιορίζουν τη διείσδυση των υπηρεσιών.
Ο γενικός διευθυντής της ΕΕΚΤ, Γιώργος Στεφανόπουλος, κατά την παρουσίαση της μελέτης του ΟΠΑ μεταξύ άλλων επεσήμανε: «Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά στην ιστορική ευκαιρία να αξιοποιήσει την τεχνολογική συγκυρία και τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της, όπως το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και έναν δυναμικό κλάδο στην αιχμή της τεχνολογικής καινοτομίας, τον κλάδο των κινητών επικοινωνιών. Η άμεση και οργανωμένη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή απαιτεί συνεργασία, η οποία θα διασφαλίσει αρχικά τη βιωσιμότητα και τελικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, συμβάλλοντας στη δίκαιη ανάπτυξη».
