Της Βάσως Μιχοπούλου
«Όταν επιδιώκεις τα χρήματα το μόνο που παίρνεις είναι συμβουλές, αλλά όταν ζητάς συμβουλές έρχονται και τα χρήματα» αυτό είναι το απόσταγμα της εμπειρίας του Hans Contandt, του ιδρυτή και CEO της εταιρείας λογισμικού Ontoforce που έχει την έδρα της στο Βέλγιο. Ο εν λόγω επιστήμονας που δραστηριοποιείται στον τομέα της Πληροφορικής εκμεταλλεύτηκε τις δυνατότητες της σημασιολογικής αναζήτησης και ανάλυσης στον παγκόσμιο ιστό και κατάφερε να ενταχθεί στην ομάδα των πιο καινοτόμων της Ευρώπης, αποσπώντας, κατά το ετήσιο διήμερο φόρουμ INNOVEIT 2017 (https://eit.europa.eu/innoveit) στη Βουδαπέστη, το EIT Venture Award. Πρόκειται για ένα από τα τρία έπαθλα που απονέμει κάθε χρόνο σε πρωτοποριακές ιδέες και εφαρμογές το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας ((European Institute of Innovation and Technology, ΕΙΤ).
Ο Contandt δημιούργησε ένα καινοτόμο “εργαλείο” αναζήτησης, το DISQOVER (https://www.ontoforce.com/), το οποίο βασισμένο στη λογική των linked data (διασυνδεδεμένα δεδομένα) συγκεντρώνει υλικό από απεριόριστο αριθμό databases για να διευκολύνει τους ασθενείς να βρίσκουν τα ιατρικά δεδομένα, αλλά και τα φάρμακα που χρειάζονται ταχύτερα, πιο «έξυπνα» και με τον απλούστερο τρόπο. Και μπορεί το πάθος του να βοηθάει τους ανθρώπους να έχει τη ρίζα του στο Κογκό όπου γεννήθηκε και προσβλήθηκε από ελονοσία, αλλά η ιδέα του ξεκίνησε να υλοποιείται όταν διαπίστωσε πως το παιδί του είχε κάποια αναπηρία και δυσκολεύτηκε ως γονιός να βρει τα κατάλληλα δεδομένα. Αυτά τα δεδομένα κατέστησε προσβάσιμα στο ευρύ κοινό μέσω της καινοτόμας πλατφόρμας του και «αποδέχτηκε αυτό το βραβείο εξ ονόματος μιας εξαιρετικής ομάδας που πιστεύει αληθινά ότι μπορεί να θεραπεύσει τους ασθενείς μέσω του εκδημοκρατισμού των Big Data», όπως εξάλλου δήλωσε μετά τη βράβευσή του ο ίδιος.
Το δεύτερο έπαθλο (ΕΙΤ Innovators Award) απονεμήθηκε στον Martin Steinberg από το Ινστιτούτο Karolinska της Σουηδίας για το τεστ Stockholm3 (STHLM3). Ένα καινοτόμο τεστ ανίχνευσης επιθετικού καρκίνου κατά 20% και ταυτόχρονα μείωσης των περιττών βιοψιών κατά 50% σε σύγκριση με τις τρέχουσες κλινικές πρακτικές. Η εξέταση ανιχνεύει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης επιθετικού καρκίνου του προστάτη που διαφεύγει τη συμβατική εξέταση PSA ( χαμηλές τιμές 1-3 ng / ml, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη διάγνωση). Το τεστ πραγματοποιείται με μια αιμοληψία και βασίζεται σε ένα συνδυασμό πέντε πρωτεϊνικών δεικτών με περισσότερους από 100 γενετικούς δείκτες και κλινικές παραμέτρους, καθώς και σε έναν αλγόριθμο. Το τεστ έχει ήδη λάβει έγκριση για εφαρμογή στη Σουηδία και Νορβηγία, ενώ αναμένεται να ξεκινήσουν μελέτες για την εφαρμογή του στο εθνικό σύστημα υγείας της Γερμανία, των Κάτω Χωρών, του Βελγίου και της Φινλανδίας (https://sthlm3.se/stockholm3-in-english/).
Η Florence Gschwend από την Ελβετία, που είναι συνιδρύτρια και επιχειρησιακή διευθύντρια της Chrysalix Technologies (http://www.chrysalixtechnologies.com/) απέσπασε το τρίτο βραβείο, το EIT Change Award, για τη διαδικασία BioFlex που καθιστά δυνατή τη μετατροπή των ξύλινων υλικών από κατασκευές και κατεδαφίσεις σε φθηνά καύσιμα (βιοαιθανόλη), υλικά και χημικά, συμβάλλοντας σε ένα καθαρότερο περιβάλλον μελλοντικά για όλους μας. Η ίδια εξέφρασε την επιθυμία της σε δέκα χρόνια από τώρα να μπορεί να μετατρέπει ένα εκατομμύριο τόνους απορριμμάτων ξύλου κάθε χρόνο σε βιο- υλικά.
Βραβείο κοινού
EIT-EUROPEAN INSTITUTE OF INNOVATION AND TECHNOLOG
O Γερμανός Βιολόγος Carsten Mahrenholz, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της COLDPLASMATECH GmbH
Φέτος για πρώτη φορά καθιερώθηκε και απονεμήθηκε και ένα τέταρτο βραβείο σε έναν υποψήφιο τον οποίο επέλεξαν όλοι οι συμμετέχοντες στο Innoveit 2017, το EIT Audience Award. Έτσι, το βραβείο κοινού για φέτος, αλλά και τη συμπάθεια όλων, κέρδισε ο νεαρός Γερμανός Βιολόγος Carsten Mahrenholz, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της COLDPLASMATECH GmbH. Η εταιρεία του βρίσκεται πίσω από το καινοτόμο “Plasma Patch” (http://www.coldplasmatech.de/) - μια συσκευή τύπου Star Trek που χρησιμοποιεί κρύο πλάσμα για να σκοτώσει πολυανθεκτικά βακτήρια και για να θεραπεύσει χρόνια τραύματα και πληγές. Ο στόχος του ευρηματικού Carsten που έφερε μια επαναστατική τεχνολογία στην αγορά, μετά από δεκαετή έρευνα, για τη θεραπεία ασθενών που φαινομενικά δεν έχουν καμία ελπίδα ανάκαμψης, είναι να κάνει το επόμενο βήμα στη σύγχρονη ιατρική, «καταπολεμώντας ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να μας οδηγήσει πίσω στον Μεσαίωνα: την αντίσταση στα αντιβιοτικά». Ο ίδιος έχει βραβευτεί με το Business Plan Accelerator “Best of the Best” 2016 από το EIT Health της Γερμανίας και με το Public Award στη Βαρκελώνη.
Ο Tibor Navracsics, Επίτροπος της Ε.Ε για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό, τη Νεολαία και τον Αθλητισμό και υπεύθυνος για το ΕΙΤ, χαρακτήρισε τους τέσσερις νικητές ως το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα για το τι μπορεί να πετύχει η Ευρώπη στον τομέα της καινοτομίας. Επισήμανε δε, πως οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να συνδυάσουν καλύτερα την επιχειρηματικότητα με την έρευνα και την καινοτομία για να προσφέρουν στους νέους επιστήμονες την ευκαιρία να μεταφράσουν τις καλύτερες ιδέες τους σε προϊόντα, υπηρεσίες και θέσεις εργασίας. Για μια «μηχανή καινοτομίας» και για την ανάπτυξη ενός αντίστοιχου οικοσυστήματος που φέρνει τα προϊόντα από τα πανεπιστήμια-ερευνητικά κέντρα στην αγορά και στους πολίτες μίλησε για άλλη μια φορά και ο Martin Kern, ο διευθυντής του ΕΙΤ. Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του EIT, Peter Olesen, δήλωσε με τη σειρά του πως: «Το EIT έχει δημιουργήσει μια μηχανή καινοτομίας με τη μεγαλύτερη κοινότητα καινοτόμων στην Ευρώπη, που αριθμεί περισσότερους από 1000 εταίρους και τριάντα κόμβους καινοτομίας».
Το ΕΙΤ ως «επιταχυντής» της καινοτομίας
Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας αποτελεί μια πρωτοβουλία που επιδιώκει να γίνει το πρωτοπόρο σχέδιο για την αριστεία και να βοηθήσει την Ευρώπη να «ξεκλειδώσει» το δυναμικό καινοτομίας που διαθέτει. Με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 της ΕΕ, είναι η πρώτη ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ολοκλήρωση του "Τριγώνου της Γνώσης" (εκπαίδευση, έρευνα, επιχειρηματικότητα) μέσω των "Κοινοτήτων Γνώσης και Καινοτομίας", τα γνωστά KICs. Με δεδομένο ότι η ΕΕ υστερεί των διεθνών ανταγωνιστών της, σε επίπεδο καινοτομίας και ιδιαίτερα σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία, ίδρυσε το 2008 το EIT με σκοπό να καλύψει αυτό το κενό. Από τότε που δημιουργήθηκε το ΕΙΤ έχει υποστηρίξει τη δημιουργία περισσότερων από 300 καινοτόμων νεοφυών επιχειρήσεων (start ups) και περισσότερο από 400 νέων προϊόντων και υπηρεσιών σε 83 περιοχές της Ευρώπης. Περισσότεροι από 1.200 νέοι επιστήμονες έχουν αποφοιτήσει από προγράμματα επιχειρηματικής εκπαίδευσης του ΕΙΤ, ενώ τα start ups που υποστηρίχθηκαν από το EIT έχουν αυξήσει το κεφάλαιό τους κατά 600 εκατομμύρια ευρώ και έχουν δημιουργήσει περισσότερες από 6.000 θέσεις εργασίας.
Το ΕΙΤ μετράει πάνω από 800 μέλη στις Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίας, τα γνωστά KICs, και «καμαρώνει» για 5 μέλη του που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα «30 under 30» του περιοδικού Forbes για το 2016, καθώς και για ακόμη 18 που περιλαμβάνονται στη φετινή λίστα. Μάλιστα δύο από τα 18 αυτά μέλη είναι γυναίκες που συμπεριλήφθηκαν ανάμεσα στους φιναλίστ για το EU Prize for Women Innovators 2017, μια εκ των οποίων συνέχισε ως υποψήφια για το Rising Innovator Prize. Επίσης δύο από τους βραβευθέντες του 2016 συνέχισαν την επιτυχία τους. Ο ένας βραβεύτηκε με το MBR Global Water Award στο Ντουμπάι και ο άλλος κέρδισε το Capgemini InnovatorsRace50 στην κατηγορία Consumers & Well-Being.
Βασικοί λειτουργικοί πυρήνες του ΕΙΤ είναι οι Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίας (Knowledge and Innovation Communities (KICs), που αποτελούν ολοκληρωμένες δομές σύμπραξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της έρευνας και των επιχειρήσεων. Έχουν ομαδοποιηθεί με βάση τη θεματολογία και κατευθύνονται με γνώμονα την αριστεία. Σκοπός τους είναι η εμπορική αξιοποίηση και η παραγωγή προϊόντων βάσει της καινοτόμας ιδέας. Αυτή τη στιγμή «τρέχουν» KICs για Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών (EIT Digital), για τον μετριασμό των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή και την προσαρμογή σε αυτή (ΕΙΤ Climate-KIC), για τη βιώσιμη ενέργεια (ΕΙΤ InnoEnergy), για την υγιή διαβίωση και την ενεργό γήρανση (EIT Health) και για πρώτες ύλες (EIT Raw Materials) και για τα τρόφιμα (EIT Food). Το 2018 θα «τρέξει» η προκήρυξη για την υποβολή προτάσεων σχετικά με τη δημιουργία δύο νέων KIC –στον τομέα της Μεταποίησης υψηλής προστιθέμενης αξίας (EIT Manufacturing: Added-value Manufacturing) για την ενίσχυση και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της μεταποιητικής βιομηχανίας της Ευρώπης (https://eit.europa.eu/collaborate/2018-call-for-proposals) και στην αστική κινητικότητα (EIT-Urban Mobility) - ενώ στο σχεδιασμό περιλαμβάνονται ακόμη τέσσερις (European security, migration, water, culture). Την ίδια ώρα το EIT αναπτύσσει την επόμενη Στρατηγική Ατζέντα Καινοτομίας (EIT SIA) 2021-2027 για την υποστήριξη των παραπάνω.
Άρωμα γυναίκας…
EIT-EUROPEAN INSTITUTE OF INNOVATION AND TECHNOLOG
H Nora Khaldi, ιδρύτρια της εταιρείας Nuritas με έδρα την Ιρλανδία, αναδείχθηκε ως η γυναίκα επιχειρηματίας της δεκαετίας αποσπώντας το βραβείο “Woman of the Decade in Business and Leadership Award” στο Women Economic Forum (WEF-EU) τον περασμένο Ιανουάριο στη Χάγη.
Τους νικητές του Innoveit 2017 επέλεξε, ως συνήθως, μια διεθνής κριτική επιτροπή μέσα από ένα σύνολο 20 υποψηφίων από 11 ευρωπαϊκές χώρες. Κάθε φιναλίστ επιλέχθηκε με κριτήριο την προώθηση της ευρωπαϊκής καινοτομίας μέσω πρωτοποριακών προϊόντων, υπηρεσιών και διαδικασιών που αντιμετωπίζουν παγκόσμιες προκλήσεις στους τομείς του κλίματος, της ενέργειας, της ψηφιοποίησης, της υγείας και των πρώτων υλών. Η φετινή λίστα διακρίθηκε για τον υψηλό αριθμό υποψηφίων που σχετίζονται με τους τομείς της κλιματικής αλλαγής (35%) και των ψηφιακών τεχνολογιών (22% ). Σημαντικό υπήρξε και το ποσοστό γυναικών επιχειρηματιών, αφού το 40% των υποψηφίων ήταν γυναίκες ( συνολικά 8 φιναλίστ, αύξηση 22% σε σχέση με πέρυσι), που ενισχύθηκε με την πολύ δυναμική η παρουσία κατά την τελετή έναρξης της Nora Khaldi, ιδρύτριας της εταιρείας Nuritas με έδρα την Ιρλανδία. Η δρ. Khaldi αναδείχθηκε ως η γυναίκα επιχειρηματίας της δεκαετίας αποσπώντας το βραβείο “Woman of the Decade in Business and Leadership Award” στο Women Economic Forum (WEF-EU) τον περασμένο Ιανουάριο στη Χάγη.
Η Khaldi γεννημένη στην Αλγερία από Ιρλανδή μητέρα και Γάλλο πατέρα διακρίθηκε στα μαθηματικά και τις επιστήμες των υπολογιστών από μικρή ηλικία. Αφού εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στη Μοριακή Εξέλιξη και τη Βιοπληροφορική ανέπτυξε αλγορίθμους για τον εντοπισμό ενεργών μορίων-πεπτιδίων κυρίως- μέσα σε τρόφιμα που θα μπορούσαν να καταπολεμήσουν ορισμένες ασθένειες. «Ενεργοποιούμε τα κρυμμένα μυστικά της φύσης. Ο πλούτος της φύσης βρίσκεται αδρανής στην τροφή, αλλά αυτά τα πεπτίδια πρέπει να εντοπιστούν και να εξαχθούν με τον σωστό τρόπο. Υπάρχουν τόσα data μέσα στα μόρια ενός μήλου όσα βρίσκονται σε όλα μαζί τα social media», είπε η ίδια χαρακτηριστικά.
Η δυναμική της έρευνάς της έγινε αμέσως αντιληπτή. Αυτό που πριν κόστιζε εκατομμύρια δολάρια και πολύ χρόνο (5-7 χρόνια το λιγότερο) μπορούσε τώρα να γίνει γρηγορότερα κατά δέκα φορές και με 500 φορές περισσότερη ακρίβεια. Και φυσικά με λιγότερο κόστος. Στις αρχές του 2014,παρά τις αντιρρήσεις των περισσότερων επιστημόνων φίλων και συναδέλφων της, η Khaldi ίδρυσε τη Nuritas για να «εμπορευματοποιήσει την επιστήμη της», όπως είπε, που άλλαξε το παιχνίδι. Συνδυάζοντας δύο από τους πιο συναρπαστικούς τομείς της τεχνολογίας (Τεχνητή Νοημοσύνη και την αλληλουχία DNA), η εταιρεία ενσωμάτωσε περισσότερα από 1400 ενεργά πεπτίδια σε “λειτουργικές τροφές” για να βελτιώσει τη ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων και να αντιμετωπίσει προληπτικά ορισμένες ασθένειες, όπως φλεγμονές, διαβήτη, καρδιαγγειακές νόσους. Τα τρόφιμα αυτά έχουν περάσει ήδη από το στάδιο των κλινικών δοκιμών και θα διατεθούν στην αγορά από το 2020.
Η δρ. Nora Khaldi, κατά την εισήγησή της, επέμεινε πολύ στην επιλογή της εμπορευματοποίησης της έρευνας, την οποία η ίδια συνειδητοποίησε ως ανάγκη όταν κλήθηκε να επιλέξει ανάμεσα στην παραμονή της στο πανεπιστήμιο και στην αγορά εργασίας. Πρόκειται για μια επιλογή που δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ευρώπη δηλ. το να δουλέψεις για ένα σκοπό, η οποία για να γίνει εφικτή χρειάζονται δύο προϋποθέσεις, τις οποίες η νεαρή επιστήμονας κάλυψε. Ποιες ήταν αυτές; Τα ταξίδια και οι εμπειρίες από διαφορετικά ερευνητικά εργαστήρια και η φοίτησή της σε προγράμματα επιχειρηματικότητας στην Αμερική. Εκεί εξάλλου αναπτύσσονται και οι εταιρείες unicorn «μονόκεροι», με αξία άνω του 1 δισ. δολαρίων. «Δυστυχώς το οικοσύστημα για την ανάπτυξη εταιριών unicorn δεν υπάρχει στην Ευρώπη και οι καινοτόμες εταιρείες μεταναστεύουν. Πρέπει να τις βοηθήσουμε και να διευκολύνουμε την επιτυχία τους. Και αυτό θα πρέπει να ξεκινήσει από πολύ νωρίς μέσω της εκπαίδευσης. Να διδάξουμε τα παιδιά μας τον τρόπο να καινοτομούν πριν ακόμη μπουν στα πανεπιστήμια», συμπληρώνει η ίδια.
Για την εταιρεία της Khaldi έχει γραφτεί πως έχει την εξαιρετικά σπάνια δυναμική για να γίνει μεγαλύτερη από το Facebook. Η Nuritas ταξινομήθηκε πρόσφατα μεταξύ των 21 πιο καινοτόμων εταιρειών στον κόσμο μαζί με την Uber και έλαβε ρεκόρ χρηματοδότησης από διεθνείς επενδυτές με έδρα σε τρεις ηπείρους. Τα επόμενα χρόνια, η δρ. Nora Khaldi σχεδιάζει να οδηγήσει την ομάδα Nuritas στο στόχο της, δηλ. να φτάσει το 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους να καταναλώνουν συστατικά που αλλάζουν τη ζωή τους.
«Μηχανή καινοτομίας»…
Στις διήμερες εκδηλώσεις στη Βουδαπέστη που πραγματοποιήθηκαν στις 16 και 17 Οκτωβρίου 2017 οι συμμετοχές ξεπέρασαν τους 600. Επιστήμονες, ερευνητές, σπουδαστές αλλά και επιχειρηματίες από το χώρο της υψηλής τεχνολογίας έδωσαν το παρών, αλλά τον τόνο έδωσαν οι υποψήφιοι με τις πρωτοποριακές τους εφαρμογές. Για παράδειγμα:
Η Ολλανδή Εline Leising εμπνεύστηκε την ιδέα του CaffeInk βλέποντας πως η ζήτηση για μελάνι αυξάνει και πως η παραγωγή του ρυπαίνει το περιβάλλον. Η μέθοδος για τη σύνδεση του καφέ με τους παραγωγούς μελανιού είναι επαναστατική, αφού εκχυλίζοντας τις χρωστικές των κόκκων παράγονται χρωστικές μελάνης μέσα από μια αειφόρο διαδικασία (https://caffeink.net/).
Η Γερμανίδα νευροεπιστήμονας Julia Wache είχε μια πιο πρακτική ιδέα, την naviBelts. Ανέπτυξε μια ζώνη πλοήγησης που ενσωματώνει μια πυξίδα και 16 μικρούς δονητές για να καθοδηγούν αυτόν που τη φορά στη μέση του αφήνοντας τα χέρια, τα μάτια και τα αυτιά ελεύθερα. «Άτομα με προβλήματα όρασης και άλλοι χρήστες, όπως ποδηλάτες, πεζοπόροι, ηλικιωμένοι, τουρίστες, μπορούν να αναπτύξουν μια καλύτερη αίσθηση του προσανατολισμού και, μέσω αυτού, να πλοηγηθούν πιο ανεξάρτητα και άνετα», λέει η ίδια. Η ζώνη πλοήγησης προέκυψε μετά από δεκαετή έρευνα και κοστίζει 800 ευρώ( https://www.feelspace.de/).
Η εταιρεία CAALA του Γερμανού Philip Hollberg προσφέρει ένα SaaS (Software-asa-Service), μια λύση στους υπεύθυνους σχεδιασμού μιας οικοδομής για ανατροφοδότηση πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο, κατά την αρχική φάση, σχετικά με τις επιλογές των υλικών των κτιρίων από οικονομική και ενεργειακή σκοπιά. Κάθε μεταβολή σε χώρους ή υλικά δείχνει και τη μεταβολή στο κόστος ( https://caala.de/)
Σύνδεση υψηλών ταχυτήτων στο διαδίκτυο και αυξημένες δυνατότητες χρήσης διαδικτύου, ψηφιακού περιεχομένου πέρα από 4G για επιβάτες αεροσκαφών υπόσχεται η Çiçek Çavdar με το ICARO-EU. Η συνδεσιμότητα των αεροσκαφών θα επιτυγχάνεται μέσω ενός συστήματος κυψελών DA2GC υψηλής χωρητικότητας στο έδαφος παρέχοντας μια λύση πολύ πιο αξιόπιστη και περισσότερο προσιτή από τις διαθέσιμες κατά τις πτήσεις σήμερα (https://www.kth.se/en/ict/forskning/cos/research/kth.serst-research/current-research-pro/icaro-eu-1.705579).
Αυτό που μας προκαλεί ιδιαίτερη λύπη είναι η απουσία, για μια ακόμη φορά, της υποψηφιότητας της Ελλάδας από το Innoveit 2017, παρότι η χώρα μας δεν υστερεί στην έρευνα και στην παραγωγή καινοτόμων ιδεών. Ωστόσο, υστερεί σε partners, αφού ο πρώτος partner σε KIC από την Ελλάδα είναι το Εργαστήριο Μεταλλουργίας του ΕΜΠ.
Στις 23 και 24 Οκτωβρίου λοιπόν, το ΕΙΤ Raw Materials και το Εργαστήριο Μεταλλουργίας του ΕΜΠ συνδιοργανώνουν το 2nd Greek Raw Materials Community Dialogue στο Hilton, στις 12:30, όπου θα ανακοινωθεί η ίδρυση του EIT RawMaterials Hub Greece, το οποίο θα έχει ως βασικό στόχο να φέρει κοντά την ελληνική (για αρχή) κοινότητα των Raw Materials και να βοηθήσει τον κλάδο μέσα από τη σταθερή συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων μερών (εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις και βιομηχανία, ερευνητικά ινστιτούτα αλλά και αρμόδιους δημόσιους φορείς) με το παν-Ευρωπαϊκό Δίκτυο του ΕΙΤ Raw Materials. H χρηματοδότηση του EIT RawMaterials Hub Greece γίνεται από το Περιφερειακό Πρόγραμμα Καινοτομίας του Ινστιτούτου (EIT RIS). Η Ελλάδα υπάγεται στο Πρόγραμμα ως επιλέξιμη χώρα, ενώ επιπλέον αποτελεί χώρα- στόχο και για τα υπόλοιπα Innovation Communities στο πλαίσιο του ΕΙΤ RIS. Περισσότερες πληροφορίες για το EIT RIS εδώ: https://eit.europa.eu/activities/outreac/eit-regional-innovation-scheme-ris
